Gemeente- en provincieraadsverkiezingen

Ik ben vandaag omstreeks halftwaalf gaan stemmen in de gemeenteschool van Waregem. Zoals steeds zag ik aan zowat alle kieslokalen mensen in de rij staan, behalve aan het kieslokaal waar ik mij moest aanmelden. Daardoor stap ik altijd goedgemutst het kieshokje binnen. Minder leuk vind ik het feit dat sommige kandidaten de gangen versperren met hun aanwezigheid. In plaats van zich in de grote inkomhal op te stellen waar plaats genoeg is, staan ze in de gangen, omringd door een groepje kiezers die met hen een praatje slaan. Dat zij daardoor opstoppingen veroorzaken in de gangen, zal hen worst wezen.


DE TRUC MET DE TWEE BURGEMEESTERKANDIDATEN
Voor ik mijn stem uitbracht, kwam ik enkele bekenden tegen met wie ik een praatje maakte. Daarbij viel het mij op dat enkele liberaal gezinden voor de gemeenteraad naar eigen zeggen op de CD&V hadden gestemd. Ze hadden zich blijkbaar laten vangen door de klassieke CD&V-truc, de truc met de twee kandidaat-burgemeesters. Dat gaat zo: twee CD&V'ers, een linkse en een rechtse, beweren allebei dat ze burgemeester willen worden. Dat oefent een mobiliserend effect uit op kiezers die normaal op socialisten of op liberalen zouden stemmen. De liberalen redeneren: we willen toch geen vakboungdsman als burgemeester zeker, en de socialisten redeneren: we willen toch geen patroon als burgemeester zeker, en ze stemmen voor de andere CD&V-kandidaat. Zo'n truc werkt alleen in gemeenten waar de CD&V traditioneel zeer sterk staat. Waregem is zo'n stad: al sinds de stichting van België bestuurd door een homogeen college van katholieken. Omdat de bevolking ervan uitgaat dat dit zo zal blijven, richten ze hun stem dan op de burgemeesterskandidaat van de vakbondsvleugel of op die van de middenstandsvleugel. Die liberaal gezinde mensen die voor de gemeenteraad op de CD&V hadden gestemd, hadden naar eigen zeggen vervolgens voor de provincieraad op VLD-kandidaten gestemd. Wellicht om liberale sympathieën toch nog op één of andere manier te uiten. Als u zich afvraagt waarom de streek tussen Kortrijk en Waregem, een streek met veel ondernemingszin en arbeidsethos, al sinds mensenheugnis door CVP'ers wordt bestuurd, dan vindt u in de vorige zinnen vermoedelijk wel de kiem van de verklaring daarvoor.

KEUZE TUSSEN ZEVEN COLLECTIVISTISCHE PARTIJEN
Nog maar pas terug van een dagexcursie naar Jersey, maakte ik mij de bedenking dat het om een moeilijke keuze gaat, omdat ik moest kiezen tussen zeven socialistische partijen (CD&V-NVA, SP.A-Spirit, VLDplus, Groen!, Vlaams Belang, Vlaamse Kern en Neutraal), de ene al openlijker socialistisch dan de andere (voor de VLD'ers onder u: hoe zat het nu ook alweer met de privatisering van delen van de sociale zekerheid, die twaalf jaar geleden op een congres werd goedgekeurd?). Het werd dus een keuze voor de persoon of de personen met het minst collectivistische programma.

FLITSPALEN EN BEDRIJFSBELASTINGEN
Waregem wordt niet slecht bestuurd, maar toch zijn er enkele dingen die mij voor de oppositie doen stemmen. Het feit dat men flitspalen plaatst langs de expressweg, een viervaksweg met middenberm, terwijl er op bepaalde bochtige kruispunten slechte signalisatie is, laat staan dat men dààr flitspalen zou plaatsen of witte lijnen op de weg zou schilderen. Of de manier waarop bedrijven als melkkoeien worden beschouwd, met bovenop de jaarlijkse provinciebelasting nog eens een gemeentelijke belasting.

MINDER STAAT VOOR MINDER GELD, GRAAG
Om mijn keuze voor de gemeenteraad te bepalen heb ik al het kiesdrukwerk van de VLD-kandidaten één voor één doorgenomen. Enkel wie duidelijk pleitte voor minder taken voor de gemeente in plaats van meer, of wie pleitte voor het afschaffen van specifieke belastingen (en dus niet de vage slogan "minder lasten"), kwam in aanmerking voor mijn stem. Van de 33 VLD-kandidaten voor de gemeenteraad ontving ik van 8 kandidaten een folder. "Méér Waregem voor uw centen" is uitdrukkelijk niet wat ik wil, wel "hetzelfde Waregem voor minder centen", of nog beter "minder Waregem voor minder centen". Ook "een ambitieuzer Waregem" is niet meteen een pleidooi voor het terugschroeven van de rol van de overheid. Meer steun voor dit en meer steun voor dat ook niet. Betaalbaarder wonen ook niet, want dat komt neer op het verstoren van de marktwerking. Het werd uiteindelijk een makkelijke afvallingskoers. Slechts in twee van de 8 folders van individuele VLD-kandidaten werd gepleit voor de afschaffing van bepaalde belastingen zonder tegelijk ook voor méér initiatieven op andere vlakken te pleiten. Niet toevallig waren die twee respectievelijk zakenman en handelaar. Die twee kregen dan ook mijn stem.

STEM CLICHE
Voor de provincieraad heb ik een proteststem uitgebracht. Ten eerste omdat géén van de VLD-kandidaten voor de provincieraad een duidelijke boodschap bracht voor minder staat of tegen de provinciebelastingen op rechtspersonen. Ten tweede omdat ik vind dat de provincie als bestuursniveau best wordt afgeschaft. Ten derde uit protest tegen de belachelijke reclamecampagne van de overheid onder het motto "stem niet cliché". Daarbij werd ons op het hart gedrukt om vooral niet te stemmen op blanke mannen van middelbare leeftijd. Niet dat ik tegen diversiteit in het bestuur ben, integendeel. Maar ik ben er wel hevig tegen dat die diversiteit met wetten wordt afgedwongen en dat de overheid ons via campagnes gaat aanmoedigen om zus of zo te stemmen. Uit protest daartegen kon ik twee dingen doen: ofwel bewust voor blanke mannen van middelbare leeftijd stemmen, ofwel bewust voor vrouwen stemmen die al iets bewezen hebben in de politiek, zonder daarbij van enige positieve discriminatie, beschermende maatregelen of quota te genieten. Ik ben er enigszins trots op dat Waregem de voorbije zes jaar een vrouwelijke burgemeester had, eentje die op geen enkele manier positieve discriminatie of quota nodig had. Deze keer kwam ze enkel nog op voor voor de provincieraad. Ik heb voor haar gestemd, plus voor een N-VA kandidate op dezelfde lijst. Als vrijzinnige liberaal voor de CD&V-N-VA-lijst stemmen, zij het voor de provincieraad en voor niet-vakbondskandidaten, het bestààt dus wel degelijk.

AFSTRAFFING VLD-LEIDING
Die proteststem op het CD&V-N-VA-kartel voor de provincieraad had ook nog een vierde reden. Ik zou me niet tevreden hebben gevoeld als ik al mijn stempotentieel zomaar aan de VLD had gegeven. Sommigen in VLD-nationaal verdienen namelijk een afstraffing. Terwijl de CD&V de diversiteit in haar rangen weet te gebruiken als een pluspunt (zie de truc met de twee burgemeesters), liggen sommigen in VLD-nationaal steevast op de loer om ideologische diversiteit af te straffen en het tendensrecht te beperken. Om meteen een voorbeeld te geven van hoe het wél moet: als Mathias De Clercq over Jean-Marie Dedecker zegt: "het liberalisme van Jean-Marie is niet mijn liberalisme", dan vind ik dat een correcte en beleefde manier van omgaan met verschillen binnen één partij. Namelijk het erkennen dat er binnen één partij meerdere strekkingen mogelijk zijn, en dat dit zelfs een verrijking kan betekenen. De manier waarop mensen als Karel De Gucht of Dirk Verhofstadt niet kunnen omgaan met die diversiteit, stemt mij droevig.

LIDMAATSCHAP VERSUS STEMGEDRAG
Is het feit dat ik voor de provincieraad op het kartel CD&V-N-VA gestemd heb niet tegenstrijdig met het feit dat ik een VLD-lidkaart op zak heb? Mijns inziens helemaal niet. Het lidmaatschap van de VLD beschouw ik niet als een blanco cheque aan de partijleiding, noch als een verbintenis om altijd voor die partij te stemmen. Ik beschouw het wél als een stukje virtueel mede-eigenaarschap van de liberale beweging in Vlaanderen. Mijn tevredenheid of ontevredenheid over het beleid uit zich in mijn stemgedrag, maar niet in mijn mede-eigenaarschap. Dat mede-eigenaarschap geeft namelijk ook recht op meebeslissen over leiding en koers van de partij.