Het Verdrag van Rome, Spaak, België en de VS

Overigens is de reputatie dat België altijd een Europese voortrekkersrol speelde, een nationale mythe, zo niet een leugen. Zowel bij de onderhandeling van het EGKS-verdrag als de Europese Defensiegemeenschap stond België voortdurend op de rem en spande het zich vooral in om de supranationale besluitvorming - de pooling van nationale soevereiniteit - af te zwakken, uit te hollen of weg te werken.

Als België voor de jaren 50 toch een goed Europees rapport kreeg, heeft het dat alleen aan Spaak te danken. Terwijl meerderheid en oppositie zich met de schoolkwestie onledig hielden, runde hij in zijn eentje de buitenlandse en Europese winkel. Hij zette de lijnen uit, forceerde compromissen, voerde koerscorrecties door en legde 'en passant' de Belgische standpunten vast. (...)

Spaak kon tijdens de hele onderhandelingsronde over het Verdrag van Rome de Amerikanen mobiliseren. Dag na dag werd de Amerikaanse ambassade geïnformeerd en indien nodig kwamen minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles en zelfs president Dwight Eisenhower tussenbeide. "Zonder de Amerikanen waren we nergens geraakt". Dat schreef de toenmalige kabinetschef van Spaak Robert Rothschild veertig jaar later. De wereld zag er toen anders uit en een geïntegreerd, welvarend Europa paste iin de Koude Oorlogsstrategie van de Amerikanen. Onder meer omdat het Duitsland definitief in een trans-Atlantisch West-Europa verankerde. (...)

Paul Goossens in De Morgen, 17 maart 2007