De VRT, Israël en de Gazastrook

Een klein berichtje op de teletekst van de VRT en op de website VRTnieuws.net krijgt een maand later een onverwacht staartje.

Dinsdag 14 augustus, 20:31

"Israël heeft midden 2005 zijn troepen uit de Gazastrook teruggetrokken, maar volgens de Verenigde Naties blijft het de bezettingsmacht van het gebied."

Volgens alle definities van het internationaal recht betekent "bezetting" het door middel van troepen controleren van een gebied. In september 2005 trokken de Israëlische troepen zich terug uit Gaza, na eerst nog enkele Israëlische nederzettingen manu militari te hebben ontruimd. Wel bestaan er mensenrechtenactivisten, professoren en politici die vinden dat Israël de facto het gebied blijft bezetten, omdat het het luchtruim en de zeegrens van Gaza blijft cotroleren. Maar dat is dus niet "de Verenigde Naties". Als de Verenigde Naties recent al iets gezegd hebben in verband met Gaza, dan gaat het over de rivaliserende Palestijnse fracties Hamas en Fatah die elkaar daar bevechten, en over het afvuren van raketten vanuit Gaza naar Israël.

Blijkbaar moet iemand de VRT op de fout gewezen hebben, want enkele uren later (buiten de kantooruren en aan de vooravond van een wettelijke feestdag dan nog wel) is het bericht al gewijzigd:

Woensdag 15 augustus, 02:16
"Israël heeft midden 2005 zijn troepen uit de Gazastrook teruggetrokken, maar volgens het internationaal recht blijft het de bezettingsmacht van het gebied."


Ook deze versie van de feiten is blijkbaar controversieel, want een maand later lezen we bij de VRT het volgende:

Maandagavond 17 september






"Bij nader inzien acht de VRT het tweede deel van deze zin in dit geval niet opportuun en trekt hij dit hierbij in. Wel is het zo dat Israël nog steeds het luchtruim en het kustgebied van de Gazastrook controleert en andere Palestijnse gebieden bezet houdt."

"Niet opportuun"? En alleen "in dit geval"? Met deze woordkeuze lijkt de VRT te suggereren dat de informatie correct was, maar dat het niet het geschikte ogenblik was of is om dat te schrijven. Zoiets als: op de begrafenis van de man was het nu eenmaal niet opportuun om luidop te zeggen dat het een smeerlap was. Het lijkt dus alsof de VRT nog steeds van mening is dat Israël de Gazastrook bezet houdt, maar ze (sorry: "hij", want de VRT duidt zichzelf hierboven aan met een mannelijk voornaamwoord) vindt het "niet opportuun" om dat te schrijven.

LVB.net verneemt uit goede bron dat over deze kwestie een klacht in behandeling is bij de Vlaamse Regulator voor de Media en dat zowel de klager als de VRT zich in deze zaak zouden laten bijstaan door professoren in internationaal recht. De term "niet opportuun" zou dus wel eens een diplomatische term kunnen zijn om de eerder gebrachte informatie in te trekken zonder formeel te moeten toegeven dat de informatie verkeerd was, wat in het verdere verloop van de procedure in het nadeel van de VRT zou kunnen spelen.

Reacties

#49382

Mark

 

Luc,

Ik begrijp niet waarom je hier ineens vindt dat de VRT niet opportunistisch mag zijn. Zie de draad "Arrestaties op anti-islambetoging in Brussel (2)". Kathleen Cools suggerereerde dat het al dan niet verbieden van een demonstratie er best van zou afhangen of het Vlaams Belang ervan zou profiteren. Opportunisme dus, en jij vond dat toelaatbaar.

In een normaal land overweegt men, wanneer toestemming voor een demonstratie wordt aangevraagd, dat de wet wordt gehandhaafd, die vrijheid van meningsuiting garandeert, en die geweld en oproepen daartoe verbiedt.

Opportunisten die een loopje nemen met de wet, kunnen dat net zo goed doen met de waarheid.

#49385

Johan B

 

VRT is de afkorting van Vlaamse Radio- en Televisieomroep. "Omroep" is mannelijk, dus duidt men de VRT aan met "hij".

#49400

LVB

 

@Mark: "Opportunisme dus, en jij vond dat toelaatbaar."

Een leugen (andermans woorden en redeneringen verdraaien), en bovendien naast de kwestie. Ik zei dat Kathleen Cools die vraag mocht stellen aan Thielemans, omdat dit een vraag was die eventueel de interne contradictie in de houding van Thielemans kon aantonen, namelijk: Thielemans is tegen het VB maar toch stelt hij acties die het VB in de kaart spelen.

#49420

Leo Norekens

 

@Luc: Wat ik mij -als naïeve lezer- zit af te vragen: Hoe kom je op 17.09 aan die screenshots van 14 en 15.08?
Zeg niet dat je die allemaal bijhoudt...
(excuus voor het 'off topic' karakter van m'n vraagje)

#49422

LVB

 

@Leo: Die twee eerste screenshots zijn al sinds 15 augustus in mijn bezit, maar ik heb ze niet zelf gemaakt. Sommige bronnen bezorgen mij allerlei tips en materiaal, waarop ik niet noodzakelijk op het moment zelf inga, maar die later wel nog van pas kunnen komen. Ik had hier dus op 15 augustus al iets kunnen over schrijven. Maar soms is het goed om niet té kort op de bal te spelen, en te wachten tot de 'case' vollediger en sterker wordt.

#49424

Willy

 

Het zoveelste staaltje van wat Journalistiek momenteel in ons land betekent. Het zal er niet op verbeteren, vermits de media meer en meer kapitaal nodig hebben om toch maar lezers en kijkers aan te brengen. Dat kapitaal is er, maar de leverancier eist zeggingschap. In het geval van de VRT zitten de meesters in de politiek. Via de vakbonden wordt daar de wet gedikteerd.
Ik lees dagelijks teletekst én ondertiteling. Als ik daarvan alle leugens en wantoestanden moest blootleggen, dan ben ik dag-en-nacht bezig. Als ik die informatie dan naar buiten moest brengen, tja, dan kom ik met 3 advocaten niet toe.

#49428

Cogito

 

"Omroep" is mannelijk, dus duidt men de VRT aan met "hij".

Het vloekt gewoon té erg met mijn taalgevoel om een televisieomroep met "hij" te benoemen. volgens mij moet het ook "zij"zijn en moet je desnoods creatief zijn om bovenstaande redenering te omzeilen.
Omroep is dan misschien mannelijk, maar televisieomroep is vrouwelijk. Zoiets?

Neen dus, ook televisieomroep is mannelijk.
http://www.inventio.nl/genus/
en
http://www.vandale.nl/opzoe...

Organisatie is vrouwelijk!

Een omroep is een organisatie dus is ze vrouwelijk.
Creatief genoeg? Ik zeg in ieder geval geen hij, want mijn guts vertellen me dat het zo fout is als de onwoorden ruggengraat en pannenkoek.

#49430

Cogito

 

rugge en panne zijn genitieven of ablatieven, misschien zelfs oblieken of elatieven, in ieder geval het zijn naamvallen.

ruggengraat is een graat met allemaal ruggen aan.
pannenkoek is een koek gemaakt van pannen.

ruggegraat is de graat VAN/UIT de rug.
pannekoek is een koek UIT de pan.

#49457

LVB

 

Na het lezen van de verklaring van Johan B ga ik ermee akkoord dat de VRT als mannelijk beschouwd wordt. Ik ging ervan uit dat het "Vlaamse Radio en Televisie" was, maar zelfs dan is het nog voor discussie vatbaar want ook televisie is vrouwelijk.

Cogito, heb jij vroeger Latijn geleerd? Ik ook. Ik vermoed dat wij besmet zijn met een bepaalde manier van denken die niet opgaat voor het Nederlands.

"Organisatie is vrouwelijk! Een omroep is een organisatie dus is ze vrouwelijk." Nee, dat is geen correcte manier van redeneren. Misschien wel in het Latijn, maar dat ben ik al vergeten, hoewel het misschien nog onbewust doorwerkt.

#49467

Mark

 

Luc,

Ik vind dat ik je woorden en redenering niet heb verdraaid. We verschillen van mening. Misschien vergis ik me, maar dat zou me nog geen leugenaar maken. Ik wil wel weten waar onze standpunten precies uiteenlopen.

Ik stel: (A) de journaliste suggereert dat partijpolitiek mag bepalen of een demonstratie toegestaan wordt, en (B) dat is opportunisme.
Jij zegt dat de vraag van de journaliste toelaatbaar is omdat: (C) deze zou kunnen aantonen dat Thielemans zichzelf zou tegenspreken.

Ik neem aan dat je het wel eens bent met (A) en (B), maar je vindt (C) zo belangrijk dat je de vraag toelaatbaar vindt. Dan vind je het opportunisme inderdaad toelaatbaar, maar zou ik je redenering verdraaien door je motivatie (C) te verzwijgen in mijn bovenstaande reactie. Klopt dat?

Nou vind ik dat ik die motivatie wel weg kan laten. Kwestie (C) is namelijk irrelevant vergeleke bij kwestie (A). Of Thielemans' actie het VB onbedoeld heeft geholpen is een welles-nietes vraag, van het type dat zo vaak opduikt. Misschien heeft Thielemans inderdaad het VB geholpen. So what? Dan heeft de man een inschattingsfout gemaakt. Sneu voor hem, maar verder een zeer kleine rimpeling in de geschiedenis.

Vergelijk dat eens met (A). De journaliste verwerpt een groot deel van de basis van de democratische rechtstaat: vrijheid van meningsuiting, gelijkheid voor de wet, scheiding der machten. Vrijwel niemand die er nog van op kijkt, maar dat maakt dit verraad aan onze beschaving niet minder groot.

Of ben je het niet eens met (A) en (B), in de zin dat de journaliste die suggestie helemaal niet had willen doen, omdat het haar louter om (C) te doen zou zijn? Dan zou de journaliste toch volstrekt naïef en incapabel zijn, want haar vraag wekt die suggestie zeker wel bij het publiek.

Ik kijk uit naar je reactie.

#49475

Leo Norekens

 

Euh... ik ook, moet ik zeggen. :-) :-)

#49480

johan vandepopuliere

 

Ik vind het in elk geval sterk dat Cogito hier op een forum de mijns inziens volledig juiste taalkundige analyse geeft van enkele woorden en dat de taalunie (v) na maanden van gepalaver met dergelijke gedrochten komt aanzetten, op grond van een twijfelachtig meervoudsargument.

Niet alleen de betere journalisten zitten dus in de blogosfeer.

Johannes Popularis

#49482

Leo Norekens

 

Ik moet zeggen, de analyse van Cogito volg ik niet. Ik ben het ook niet eens met de dames en heren van de Taalunie wat de regeling van de 'tussen-n' betreft, maar ik geloof niet in de uitleg van Cogito.

De vroegere regeling was niet consequent (zo luidde de kritiek) en je moest er logisch voor denken (inderdaad, voor velen een onoverkomelijke hindernis).

Je had toen een hondehok (met 1 hond) en een kippenhok (met meerdere kippen). Je had hartepijn (1 hart), zielerust (1 ziel), zonnestralen (1 zon), maar bessensap (want vele bessen). Een pannekoek (1 pan), een ruggegraat (1 rug), maar wel een vliegenvanger (liefst zo veel mogelijk vliegen).

Leek mij perfect. Het was *inhoudelijk* logisch. Maar blijkbaar te moeilijk. En dus hebben ze er een soepje van gemaakt, dat alleen rekening houdt met de vorm, en niet met de inhoud.
De "nieuwe" regeling (inmiddels ook al 12 jaar oud) bezorgt mij bij momenten eenzelfde pijnscheut als bij het horen van piepschuim op glas, of krijt op een bord...

#49492

LVB

 

@Mark: Als een journaliste een vraag stelt, dan is dat wat het is: een vraag aan de geïnterviewde. Het is *niet* haar mening, en het is evenmin een "suggestie" die betrekking heeft op de waarheid noch op haar mening. Het zou hoogstens een "suggestie" kunnen zijn die de interne samenhang van de ideeën van de geïnterviewde uittest. Punt. Meer zeg ik er niet over, je had de vraag maar moeten stellen onder het onderwerp van de betoging en niet bij een onderwerp dat er slechts van ver mee te maken heeft.

Ik blijf erbij dat je onzindelijk redeneert, liegt en woorden verdraait door een vraagstelling in een interview voor te stellen als de mening van een journaliste.

Als ik een UFO-aanhanger interview en ik vraag hem: "als die buitenaardsen al die mensen ontvoeren, zou het dan niet beter zijn dat de luchtmacht al die UFO's uit de lucht schiet?", dan ga jij roepen: LVB gelooft in UFO's en wil bovendien alle buitenaardsen vermoorden! Zo niet hé, manneke.

#49527

ivanhoe

 

Die "als" maakt wel een wereld van verschil uit vind ik...
Voor de rest moei ik mij niet in de discussie.

#49539

LVB

 

@ivanhoe: Die 'als' maakt geen wereld van verschil, want ik zal het voorbeeld eventjes herverwoorden:

Freddy Thielemans: "De buitenaardsen ontvoeren mensen!"
Kathleen Cools: "Waarom eist u dan niet dat onze luchtmacht die UFO's neerschiet?"
Mark: "De VRT is niet objectief, want Kathleen Cools gelooft in UFO's en zij vindt dat we de buitenaardsen moeten uitmoorden!"

is dus analoog aan:

Freddy Thielemans: "De betoging brengt de veiligheid in gevaar".
Kathleen Cools: "Maar vindt u dan niet dat zo'n betoging het Vlaams Belang in een slachtofferrol duwt en dus sterker maakt?"
Mark: "De VRT is niet objectief, want Kathleen Cools vindt dat partijpolitiek een rol mag spelen bij het al dan niet toelaten van betogingen!"

#49543

Mark

 

Luc,

De kern van ons meningsverschil is of de vraag van de journaliste suggestief en daarmee ontoelaatbaar is. Ik ben benieuwd wat de mening hierover is van de lezers van dit blog.

Mijn eerlijke mening heb ik gegeven. Jij vindt mijn mening als ik het goed begrijp zo absurd, dat je zegt dat ik lieg en onzindelijk redeneer. Ik zou zeggen: kijk eens in de spiegel.

Je analogie met die UFO's vind ik buitengewoon slecht. Je laat in beide scripts eerst Freddy Thielemans een gevaar aanstippen (buitenaardsen/betoging). Tot zover gaat de analogie op. In het UFO script vraagt Cools vervolgens in de kern: "waarom neemt u geen maatregelen". In het Brussel script zegt zij iets heel anders: "het gevaar (de betoging) heeft een kwalijk bijeffect (slachtofferrol VB)". Geen analogie dus. In het echte interview zegt Cools trouwens wel iets over maatregelen, maar weer is het heel anders dan in het UFO script: "u heeft maatregelen getroffen, maar daarvan zal het VB profiteren".

Maar ook het begin van het Brussel script (Thielemans die het gevaar aanstipt) komt niet overeen met het echte interview. Het echte Cools interview begint zo: "ik vroeg hem of het echt nodig was om de Vlaams Belang-kopstukken op te pakken, waarmee ze zichzelf kunnen uitroepen tot slachtoffers van de vrije meningsuiting."

Als je zo'n ufoloog interviewt, zal je hem toch eerst over de betrouwbaarheid van zijn beweringen (over UFO's en ontvoeringen) moeten doorvragen. Pas als blijkt dat er mogelijk echte UFO's met ontvoerende aliens in het spel zijn, kan de vraag over het schieten relevant worden; anders is die vraag hooguit een beetje amusant.

Terug naar Brussel: de journalist moet eerst Thielemans doorvragen over zijn motieven en de rechtmatigheid van zijn handelen. Maar de vraag over de averechtsheid van het handelen kan nooit relevant worden. Stel namelijk dat uit dat doorvragen blijkt dat daarbij partijpolitiek een rol heeft gespeeld, dan moet de journalist hem daarop vastpinnen, want dat zou in een echte democratie volstract ontoelaatbaar moeten zijn. Dat die partijpolitiek eventueel averechts kan uitvallen is een volstrekt irrelevant detail. Stel anderzijds dat uit doorvragen niet blijkt dat partijpolitiek een rol heeft gespeeld, dan moet de journalist niet alsnog die averechtsheidsvraag stellen, omdat die wel partijpolitiek veronderstelt.

Misschien wordt het mijn standpunt duidelijker met een hypothetische overdrijving van het machtsmisbruik van Thielemans in de strijd tegen het VB. Stel hij heeft Filip Dewinter vermoord, en wordt daar niet voor gestraft. Zie je de journalist vragen: "Was het nou echt nodig om Dewinter te vermoorden? Zo roept het VB zich uit tot slachtoffer!".

Volgens mij is deze kwestie over de journalistieke integriteit heel belangrijk; het grote publiek wordt subtiel ingewreven dat de rechtsbeginselen zomaar overboord gegooid mogen worden in de strijd tegen een politieke tegenstander. In Nederland is Pim Fortuyn vermoord door iemand die die boodschap serieus opvatte.

Ik ga nog één keer tot in detail in op jouw idee over wat een vraag van een journalist voorstelt. Ik doe dat in de draad "Arrestaties op anti-islambetoging in Brussel (2)", omdat jij zegt dat deze discussie daar thuishoort.

#49565

johan vandepopuliere

 

De discussie toont dat analogieën vaker vertroebelen dan verhelderen. De vergelijking met de UFO's en de moord op Dewinter halen noodzakelijke subtiliteiten uit het argument.

Om aan je peiling te voldoen: ja, ik vind de vraag van Cools suggestief. Ze suggereert minstens dat Thielemans' voornaamste motief de inperking van het VB is of zou moeten zijn. Indien ze louter peilt naar zijn intenties, moet ze explicieter zijn ("als we er van uitgaan dat u het VB wil inperken, dan heeft de betoging misschien een averechts effect"). Dan is de vraag weliswaar erg hypothetisch, maar heeft ze kans op pertinentie en is ze niet irrelevant (ze is journalistiek verantwoord, want informatief over motieven en redeneringen).

Maar er zit een adder onder het gras. Het VB is een politieke partij, maar in de ogen van velen vertegenwoordigt ze een gedachtengoed dat ontstijgt aan het partijpolitieke gekibbel en gewriemel van elke dag. Zie ook het cordon sanitaire. In dat opzicht kan een burgemeester volgens mij wel gedreven worden door motieven van burgerzin en vrijwaring van de democratie, terwijl zijn acties neerkomen op het tegenwerken van één (stroming vertegenwoordigd door) een politieke partij. Let op, ik zeg hier niet dat ik die hypothese noodzakelijk deel, ik zeg dat het de facto tegenwerken van een (gedachtengoed vtw door) een partij niet noodzakelijk ongeoorloofd is in een democratie.

Dat Kathleen Cools die opvatting deelt, is zeer wel mogelijk, en haar vraagstelling suggereert een samenzweerderigheid met de "weldenkende meerderheid" waartoe zij ook de burgemeester rekent.

#49587

Willy

 

Kathleen Cools doet haar werk, zoals dat door haar bazen van haar verlangd wordt. Bij de VRT heeft men immers een speciale versie van "journalistiek". Het zijn daar geen nieuwslezers, sprekers of commentatoren. Ze dragen allemaal de titel van "journalist", gekregen als nieuwjaarsgeschenk, of omdat ze al zolang in dienst zijn, of omdat ze de juiste partijkaart op zak hebben.
Als Kathleen niet doet wat er van haar verlangd wordt, zal Kathleen niet langer meer voor de VRT werkzaam zijn.