Rode en blauwe VS-staten, Tom Wolfe en Richard Florida

De uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen hangt af van het resultaat in een paar swing states. Voor het merendeel van de staten is de uitslag al bekend: het noordoosten, de westkust en Chicago Democratisch, Florida en een paar staten rond de Grote Meren nog onbeslist, de rest Republikeins. Op de kaart hiernaast wordt de uitslag van 2000 voorgesteld, met de Republikeinse staten rood gekleurd, en de Democratische blauw. Een recente prognose van RealClearPolitics voor de huidige verkiezingen vind je op deze kaart. 't Kan verkeren, want ten tijde van de Amerikaanse Burgeroorlog hadden de Republikeinen hun basis in het noordoosten, en de Democraten in de zuidelijke staten. Vandaag is de situatie totaal omgekeerd.

California en New York zijn uiteraard belangrijke staten met een grote internationale visibiliteit. California, met Silicon Valley in het noorden en Hollywood in het zuiden. New York, het literaire en financiële centrum. Maar het échte Amerika ligt in het binnenland. Waar de financiële diensten, de filmindustrie en de IT-industrie hun centrum hebben in Democratische bolwerken, zijn de olie-industrie (Texas) en de wapenindustrie in de Republikeinse staten ingeplant. De eerder conservatief gerichte bewoner van het diepe, echte Amerika, beschouwt New Yorkers als arrogante Yankees, en Californiërs als een soort halve garen.

Een essay van Tom Wolfe verschaft ons meer inzicht in het mentaliteitsverschil tussen de blauwe en de rode staten, en op de economische impact van dat verschil. De auteur is het meest bekend omwille van zijn roman The Bonfire of the Vanities (het Vreugdevuur der IJdelheden, ook verfilmd). Volgende week verschijnt zijn nieuwste roman, "I am Charlotte Simmons". Maar Wolfe, die als de stichter van de 'new journalism'-stroming wordt beschouwd, bundelde in 2002 enkele non-fiction essays in 'Hooking Up', ook beschikbaar in een Nederlandse vertaling onder de titel 'De Wereld en Wolfe'. Samen met zijn eerdere essaybundel "In our time" vormt het boek een prima schets van de hedendaagse Amerikaanse samenleving.

In één van de essays, getiteld 'Twee mannen die naar het Westen togen', schetst hij het verhaal van enkele eenvoudige boerenzonen uit het conservatieve protestantse Midwesten ('rode' staten op de kaart), die mee aan de basis lagen van de hi-tech innovaties in Silicon Valley. Opgevoed in de vruchtbare conservatieve mentaliteit van de Bible Belt, trokken ze naar de wilde, vrijzinnige en progressieve westkust waar ze hun talent konden ontplooien. Met hun gezond boerenverstand en hun morele ethos, betoogt Wolfe, vestigden zij een nieuwe, egalitaristische managementcultuur, die fel contrasteerde met de sterk hiërarchische en elitaristische bedrijfscultuur van de oostkust.

Diezelfde Tom Wolfe werd gisteren geïnterviewd door de Britse krant The Guardian. Wolfe is zowat het enige lid van de intelligentsia aan de oostkust die zich een uitgesproken voorstander van Bush noemt. "Ik heb sympathie voor wat George Bush probeert te doen, ook al verloopt het in Irak niet zo goed", aldus Wolfe. Volgens hem wil het diepe Amerika niet geleid worden door de pretentieuze oostkust die er een verwrongen mentaliteit op nahoudt. Wolfe, die zelf ongelovig is, heeft duidelijk sympathie voor Amerikaans religieus rechts. Maar tegelijk vindt hij politieke correctheid een goede zaak, al was het maar omdat racistische beledigingen daardoor als ongepast worden beschouwd.

Richard Florida
Zijn de ideeën van Wolfe over arbeidsethos en bedrijfscultur in overeenstemming te brengen met die van Richard Florida? In zijn boek "The rise of the creative class" schrijft Florida lyrisch over progressieve stedelijke omgevingen, waar de creatieve klasse die de economie doet bloeien, zich het best kan ontplooien. De aanwezigheid van kunstenaars en holebi's vormt daarbij een goede indicator voor het economisch belang van een stad of regio. Florida werd intussen bijna doodgeknuffeld door de Vlaamse politiek. Zijn ideeën pasten immers perfect in het paarsgroene scenario van de actieve welvaartsstaat die ook aandacht besteedt aan de levenskwaliteit en aan tolerantie. De kern van Florida's verhaal is dat talent aangetrokken wordt door plaatsen waar het goed is om leven. Talentvolle sollicitanten vragen niet alleen naar de werkomstandigheden in het bedrijf, maar ook naar de woonomstandigheden, vooral op cultureel vlak en inzake uitgaansmogelijkheden. Niet de exclusieve golfclub trekt hen aan, maar de inclusieve stedelijke omgeving.

Mijn conclusie is dat de visie van Wolfe en die van Florida wel degelijk verzoenbaar zijn, en dat de kracht van de VS precies zit in zijn diversiteit, zowel op het vlak van opinies als inzake progressieve versus conservatieve regio's. Wel stel ik me de vraag in hoeverre Wolfe en Florida op sommige punten oorzaak en gevolg niet met elkaar verwarren: een progressieve mentaliteit en tolerantie zijn historisch gezien vaak het gevolg van economische ontwikkeling, en dus niet louter een noodzakelijke voorwaarde of een bevorderende factor. Conservatieven en progressieven mogen elkaar wel heftig bestrijden, ze hebben elkaar nodig. Het bestaan van conservatieve en progressieve regio's, gecombineerd met een sterke mobiliteit van de arbeidskrachten, zorgt dus voor een sterker economisch weefsel dan een land dat homogeen conservatief of homogeen progressief zou zijn. Europa kan daaruit leren dat het gevaarlijk zou zijn als er alhier een soort progressieve pensée unique zou ontstaan, een ideologische consensus waarover geen discussie mag bestaan. Mia Doornaert schrijft hierover: "Consensus, die dood van het debat, is in de logge EU een streefdoel. Amerika is diep en hevig verdeeld over alles en nog wat, zijn presidentskandidaten incluis, en juist daarom knettert het van de energie".

Reacties

#2425

B.Libbrecht

 

Mooie analyse. Maar waarom de republikeinen nota bene rood gekleurd zijn op het kaartje, begrijp ik toch niet. Een beetje Photoshop en dat was toch zo gecorrigeerd geweest, nietwaar;-)

#2429

Quattro

 

pff, ze hadden beter donkerblauw en zwart genomen! (en dat zwart slaat niet op de negro-bevolking). Of misschien kunnen ze een economische weergave tonen: Texas is vor texaco, Florida voor Coca cola... Hoe kunnen verkiezingen nog onafhankelijk zijn met zo een massale inmenging van koning (of gewoonweg keizer) Dollar?

Ondertussen is het duidelijk dat Bush naar een tweede ambtstermijn gaat en dit steltmij diep bedroefd... (maar met Kerry ging het nauwelijks beter zijn, weet ik ook wel)

#2430

Siegfried

 

Toch een bemerking bij de tegenstellingen in de Amerikaanse maatschappij. Die zijn vaak zo erg gepolariseerd waardoor elke vorm van nuance zoek raakt. Ook stel ik mij vragen of de polarisatie van de Amerikaanse politiek in twee grote kampen en het 'winner takes it all'-principe dan zoveel beter is dan in onze West-Europese democratie. Volgens mij kunnen we van elkaar leren, want de analyse is volgens mij wel juist dat er tegenwoordig veel te weinig echt debat wordt gevoerd in ons land en de EU. En laat de Amerikanen maar eens leren dat niets zwart/wit is.

#2471

palmer doubel in Waregem

 

Inderrdaad ,de Amerikaanse maatschappij is zogezegd in twee verdeeld,maar dit is misschien in de toekomst van tijdelijke aard.De 7O miljoen babyboomers in Amerika,die dus tussen 4O en 57 jaar zijn momenteel,de toekomstige senioren dus,zijn de scharnier generatie aan ket komen.Zij willen een derde partij in Amerika creeeren,naast de Republikeiene en de Democraten.Ze zijn voor abortus,maar ook voor de doodstraf,voor de wapencontrole en voor het dagelijks gebed in de scholen.zie maar naar het tijdschrift in Amerikan van de AARP,de gepensioneerdenbond in de VS,nl. The Magazine.Dit is het grootse tidschrift terwereld met een oplage van eventjes 21,5 miljoen aboonees.Lid van de AARP wordt je vanaf 5O jaar en er zijn nu 35 miljoen leden,dit is één op de twee Amerikanen ouder dan 5O jaar.Zij hebben 1800 medewerkers in dienst en tellen 25OOOO vrijwilligers.Van de 65jarigen bijvoorbeeld was slechts 53 % pro Bush in oktober 2OO4.In november in de exit polls waren er 35 miljoen pro Bush en 35 miljoen pro Kerry.Dus ongeveer zoals de totale uitslag .12 miljoen senioren zitten onder de armoededrempel,de senioren bezitten 77 % van de financiele activa en 80 % van het spaargeld,vooral dan in de mactige pensieonfondsen.Deze groep zal dus straks groter zijn dan de bevolking van de 63 miljoen katolieken,waarvan 25 katolieke kiezers.Daarnaast zijn er nog de 7O miljoen evangelisten en ook nog de born again christians.De scheidingslijnen in deze kiezers groepen is er meer één van morele waardn dan van e conomische en sociale voorkeuren.Een derde partij maakt dus misschien wel kans in de volgende periode.

#2472

Peter

 

enige nuance bij de blauw/rode kaartjes die overal gebruikt worden :

http://www.boingboing.net/2...

#2533

palmer doubel in Waregem

 

Een zeer boeiend commentaar van Garry Wills in The New York Times sluit daar zeer goed bij aan .De tegenstelling conservatief en progressief in een land kan zich echter ook manifesteren in een persoon.Hij verwijst bijvoorbeeld naar de Amerikaanse secratary of State ten tijde van President Woodrow Wilson,nl.William Jennings Bryan ,die leefde van 186O tot I925.Hij was een Democraat en een zeer grote pacifist .Hij was een poltiek tegenstander van de bankiers en grootindusytrilen van de Ooostkust en hij was een fervent verdediger van de boeren in de Miden en West amerika.Hij was de eerste Presidentskandidaat die 27 staten afreide om 6OO spreekbeurten te geven aan de kiezers.Hij was driemaalkandidaat voor de presidentsverkiezingen en verloor telkens.Eén keer kreeg hij de fameuze Taft als Republikeinse kandidaat tegen zich,jawel in Ohio,dat nu zo bekend is en waar trouwens een achterleinzoon van Taft,ook een Taft gouverneur is .Bryan verlor tegen Taft met 162 tegen 321 kiesmannen.In I913 beloonde Wilson hem echter met een ministerpost van Buitenlandse Zaken.Dus vlak voor de Eerste WO.Hij was de grondlegger van vredesverdragen met liefst 31 landen,wat toen iets totaal nieuws was.In 1913 verhuisde hij naar Californie.Hij was als pacifist tegen de deelname van Amerika aan WO I.Na het zinken van de Lusitania op 7 mei I915 zond hij een protestbrief aan Duitsland.Na een tweede Lusitaniabrief van President Wilson gaf hij uit principe zijn ontslag.En oindanks dat en als WO I toch nog bezig was en Wilson toch Amerika liet deelnemen op het Europese slagveld,ook in Ieper,gad Bryan zich op als oorlogsvrijwilliger op de leeftijd van 57 jaar.Hij was een pionier in het maken van wetten over de oprichting van een ministerie van Arbeid,wat tamelijk revolubtionair was toen,hij wilde alcoholverbod,vrouwenstemrecht (toen al),de volksverkiezing van senatoren,de invoering van,hou je vast,een inkomensbelasting,hij eiste ook dat de eigenaars van een krant hun naam zouden bekend maken,terwijl ik vasttel dat er veel bloggers met initialen of pseudoniemen nu nog werken in 2OO4,enzovoort.Zijn laatste wapenfeit spreekt echter tegen wat hierboven zojuist is geschetst van een zeer modern en vooruitstrevend politicus.Om te onderlijnen hoe complex een mens in mekaar zit.In I925 was hij betrokken in een proces tegen J.T.Scopes,een bioloog en een onderwijzer in Dayton in Tennesse,dus niet het Dayton in Ohio.Die onderwijzer verdedigde de teorie dat de mens van de aap afstamt.Nuwas Bryan ook een zeer bekrompen calvinist en hij bond ald fundamentalist de strijd aan voor de rechtbank tegen de leer van Darwin.Bryan hield vast aan de letterlijke interpretatie van de BIjbel.Het resultaat was dat Scope het proces verloor,hijwerd schuldig bevonden en kreeg een boete van 100 dollar.Bryan was een fundamentalistische believer ,hij werd ziek tijdens het proces en stierf enkele dagen later op 65 jarige leeftijd.

Garry Wills stelt de volgende paradox vast : Amerika is de eerste echte democratie uit de geschiedenis,was een product van de waarden van de Verlichting,waar ook onze bloedeigen kardinaal Dannels naar verwees toen hij het had over de noodzaak ervan voor de Islam,,namelijk kritisch vermogen,tolerantie,respect voor wetenschappelijke bewijsvoering,scheiding van kerk en staat.Wij in Europa begrijpen het fundamentalisme niet van de Amerikaansse kiezer die voor Bush stemde.Maar met de figuur van W.J.Bryan voor ogen kan men er ergens wel inkomen.Het verbod op stamcellenonderzoek bijvoorbeeld dat Bush voorstaat,komt letterlijk van een interpretatie uit de Bijbel.Terwijl dezelfde Bush hardnekkig de fundamentalisten in Irak en elders in het Midden Oosten bestrijdt.Wat een contradictie.

#2537

vanezelsteen

 

is het verschil tussen het V.S.dynamisme en de weergaloze beterweters van onze ' welvaartstaat' en zijn halve of hele marxisten niet flagrant ?