Gratis werken wordt bestraft

Bij opendeurdagen en andere evenementen (...) doet 88 procent van de zelfstandige ondernemers een beroep op familie en vrienden om te helpen in de zaak. (...) Jammer genoeg is er nog steeds geen wettelijke regeling uitgewerkt voor deze zogenoemde hulp van derden. (...) Bij gebrek aan duidelijke regels raadt [het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen] aan om steeds een contract op te stellen voor helpende vrienden en familieleden.

Het is namelijk zo dat de controleurs van de RSZ en RVA gratis hulp van familie en vrienden beschouwen als zwartwerk. De wet is nochtans duidelijk. Drie elementen moeten cumulatief vervuld zijn om te kunnen spreken van RSZ-onderwerping: loon, gezag en prestaties. Vaak zijn de eerste twee elementen bij hulp van derden niet vervuld. (...) Maar volgens de logica van RSZ en RVA zijn "gratis" en "werken" onverzoenbare begrippen. (...)

Is er geen contract, dan moeten zelfstandigen immers bewijzen dat er loon noch gezag is, maar dat is niet eenvoudig aan te tonen. Door een contract op te stellen ligt de bewijslast nu bij de inspectie. In dat contract moet dan duidelijk staan dat er voor dergelijke prestaties geen loon wordt uitgekeerd, dat de helper niet verplicht is om gezag te respecteren en dat hij ook geen uren opgelegd krijgt. (...)

JV in De Zondag, 7 februari 2010