André Leysen over Europa, Duitsland en Turkije

(...) Ik houd mij vandaag veel meer bezig met de Duitse dan de Belgische politiek. In Duitsland worden de zaken ernstiger en consequenter aangepakt. (...)

De ontwikkeling van de euro tot een internationale reservemunt zal Europa een belangrijke positie geven. Het continent moet de functie spelen van Hellas tegenover Rome, niet enkel cultureel maar ook door economische activiteiten te ontwikkelen. Europa symboliseert de geestelijke inspiratie, de menselijkheid in de wereld. Wij kunnen dat beter doen dan de Amerikanen en de Aziaten. (...)

Tussen de twee systemen die de minst slechte zijn, namelijk het pure kapitalisme en het socialere Rijnlandmodel, zal de wedijver toenemen. Het pure kapitalisme is efficiënt en hard. Het Rijnlandmodel heeft als gebrek dat het uitgaat van de gedachte dat mensen solidair zijn. Dat klopt wel bij grote rampen, maar niet in het dagelijkse leven, want daar probeert iedereen eerst aan zichzelf te denken. Het sociale marktsysteem is het beste systeem als je ideale mensen hebt. Het Amerikaanse systeem zal water in de wijn moeten doen, net als het Rijnlandmodel. Het is absurd dat een bedrijfsleider (zoals dat in Duitsland het geval is) de toestemming moet vragen van de vakbond om verkozen te worden. Dat leidt tot confrontatie en misbruiken. Hij geeft dan nadien aan de vakbonden faveurtjes die onethisch zijn. (...)

Ik heb 49 jaar ervaring met pessimistische Duitsers en geen ervaring met de laatste twaalf maanden, waarin optimistische Duitsers de overhand halen. De Duitsers zijn twijfelaars: alles moet grondig bestudeerd worden. Er zit een trek in die neigt naar pessimisme en ze zoeken ook steeds naar de schuldigen van problemen. Ik zeg hen altijd: ik word betaald om oplossingen te vinden en niet om schuldigen aan te wijzen. De Duitsers hebben wel geweldige troeven in handen door de globalisering. De wereld moet uitgerust worden met machines en daarin is het zuiden van Duitsland kampioen. Ik ken een fabrikant met duizenden werknemers die alleen schroeven maakt. Duitsland zal een sterke positie handhaven in Europa, het optimisme van nu heb ik nog nooit meegemaakt. Door de globalisering moet iedereen van iedereen iets hebben. Ik ken dat van vroeger uit de scheepvaart. Wij verscheepten fabrieken naar de Perzische Golf en men zei: je bent onze broodwinning aan het verhuizen. Dat is niet waar. De mensen die de fabrieken kochten, hadden later weer andere producten of diensten van ons nodig voor hun uitbreiding. In China kan je alles verkopen wat je wilt en het land groeit met een bewonderenswaardige snelheid. Die vraag doet de economie in het Westen geweldig floreren. (...)

Het probleem van de toekomst is een tekort aan werkkrachten, niet een overschot. Problematisch is het onevenwicht tussen de gevraagde talenten en het aanbod. Van Tanger tot Iran wonen 300 miljoen mensen en dat zijn er 600 miljoen in 2040. Je kunt aan de Spaanse kust niet op elke kilometer tien guardia civils zetten. Dat zijn Mexicaanse toestanden. Je moet de welvaart stabiliseren in de Europese Unie en zorgen dat de welvaart in het zuiden stijgt. Door de groei van India en China krijgt Afrika belangrijke stimulansen. We moeten ons ervan bewust zijn dat ons probleem een van de ongeschoolde arbeidskrachten zal zijn. (...)

We moeten vermijden dat de islamitische en de christelijke wereld als blokken tegenover elkaar staan. Turkije was in zijn gedaante van Ottomaans Rijk eeuwenlang belangrijk in Europa. Turkije kan vandaag de Pontifex Maximus zijn, de grote brug tussen de culturen. Turkije nu opnemen in de Europese Unie is te vroeg. De verdraagzaamheid en de persoonlijke vrijheid - denk aan excessen als de eerwraak - laten in dat land nog veel te wensen over. (...)

André Leysen, geïnterviewd door Frans Crols en Piet Depuydt in Trends van 14 juni 2006