Muziek op internet: Librarian test citaatrecht uit

Op de weblog "Librarian" van Patrick Vanhoucke heeft zich de voorbije dagen een hoogst interessante testcase afgespeeld. Vanhoucke heeft de grenzen van het citaatrecht afgetast met betrekking tot het aanbieden van muziekfragmenten. Het geval is belangrijk voor iedereen die geïnteresseerd is in de problematiek van de auteursrechten op muziek die online wordt aangeboden.


Vanhoucke had op 13 februari een muziekbestand online geplaatst dat de volledige song ""One-Trick Pony" van Nelly Furtado bevatte. Op 21 februari ontving hij per e-mail een ingebrekestelling van de IFPI. Naar aanleiding hiervan verving hij het muziekbestand door een muziekfragment van 1 minuut en 40 seconden van dezelfde song. Hij stuurde de IFPI een uitvoerige en grondig uitgewerkte motivering, zich daarbij beroepend op het citaatrecht. In een reactie hierop maakt Olivier Maeterlinck van de IFPI blijkbaar geen probleem meer van het aanbieden van dit fragment. De rest van de discussie gaat over minder belangrijke zaken zoals het linken naar de tekst van het lied en over de vraag of Librarian tegenover zijn lezers wel duidelijk genoeg was over de vervanging van de volledige song door een fragment.

Het belang van deze reactie van IFPI kan moeilijk overschat worden, en ik raad iedereen die zich interesseert in de problematiek aan om de email-correspondentie tussen Librarian en de IFPI, en vice versa, zéér aandachtig te lezen (in deze volgorde: 1 2).

Eén minuut en veertig seconden is bovendien behoorlijk lang als "fragment", rekening houdend met de totale tijdsduur van het nummer, 4 minuten 47 seconden. Als je mij vooraf zou gevraagd hebben wat ik een "veilige" tijdsduur van een muziekfragment zou gevonden hebben vanuit het oogpunt van het citaatrecht, had ik "30 seconden" geantwoord. Lang genoeg om een idee te krijgen van hoe het nummer klinkt, kort genoeg om het nummer aan te kopen om het helemaal te kunnen horen. Ook podcaster Eugeen Vrints nam tot nu toe in zijn podcasts muziekfragmenten van hoogstens 30 seconden op. Het mag dus wellicht wel iets meer zijn.

Reacties

#5673

Whuy

 

Wat mij vooral opviel was de laag bij de grondse sneer van Olivier Maeterlinck van IFPI:

"Ik betreur het dat u uw lezers verkeerde informatie tracht in de maag te splitsen door hen te doen geloven dat onze notificatie uw blog "De kracht van Nelly Furtado" viseerde terwijl dit niet het geval was. Het zegt veel over het waarheidsgehalte van uw andere schrijfsels."

Dit citaat zegt inderdaad veel.. over de arrogantie van een omhooggevallen ambtenaartje. Het woordgebruik (in de maag splitsen, schrijfsels) is ronduit denigrerend, een 'bedrijfsjurist' onwaardig - maar hij heeft er waarschijnlijk geen rekening mee gehouden dat zijn 'schrijfsel' online zou kunnen gepubliceerd worden ;-)

Voor de rest: of een fragment nu 30s of 1m40s lang is - het is en blijft een fragment en kan niet worden aanzien als een substituut voor het volledig muziekstuk.

#5686

LVB

 

@Whuy: over de lengte van het fragment wil ik toch even opmerken dat de website van het Ministerie van Economische Zaken uitdrukkelijk vermeldt ivm het citaatrecht: "het citaat moet kort zijn". Zie http://mineco.fgo... - en blijkbaar citeren ze daar uit de wet of vatten ze de wet samen, hoewel dat niet echt duidelijk is.

Het volstaat dus niet dat het om een "fragment" gaat, het "fragment" moet bovendien "kort" zijn. Maar het begrip "kort" is uiteraard voor discussie en interpretatie vatbaar. Het volstaat mijns inziens echter niet dat "het fragment niet kan worden aanzien als een substituut voor het volledige muziekstuk", zoals jij aanvoert. Dat argument kan wel op de proppen komen als er over de 'vermogensrechten' of de economische schade gediscussieerd wordt, maar is niet echt relevant binnen de specifieke context van het citaatrecht.

#5721

VisualHugo

 

Er is jaren geleden op kotnet-KUL al een discussie met Marcel Heymans - IFPI over het citaatrecht geweest. Mijn stelling was toen dat je het citaatrecht evengoed bandbreedtematig kon definiëren als longitudinaal. Een volledig fragment aanbieden onder de 32 kbps, of een kort fragment aan 128 of 192. Geen van beide mochten toen. Het was toen zelfs zo dat alle webmasters in Nederland een jaarlijkse vergoeding aan de Nederlandse Sabam moesten betalen voor het gebruik van zelfs korte fragmentjes op hun site.

Blijkbaar is die marge nu verruimd tot 1 min 40 sec.

Librarian heeft trouwens schuld bekend wat het aanbieden betreft.

Het voornaamste punt van zijn post was echter het linken. IFPI viel ook over het linken naar lyrics. De argumentatie van Librarian is hier interessant en best leesbaar. De papieren journalisten hebben onlangs hun slag thuisgehaald, de electronische blijkbaar nog niet. Overigens linkte Librarian naar een site die er op het eerste zicht niet illegaal uitzag.

Een echte testcase over linken zou dit kunnen zijn:

http://users.skyn...

password: http://www.kerizm...

Wie is verantwoordelijk voor deze link? Zal LVB gedwongen worden om deze comment te verwijderen?

#5753

Librarian

 

@ VisualHugo: Je zegt "Blijkbaar is die marge nu verruimd tot 1 min 40 sec." Maar bij mijn weten is er wettelijk geen enkele lengte of tijdsduur voor een citaat / fragment bepaald. De 'marge' kan dan ook niet zijn verruimd.

Het Ministerie van Economische Zaken parafraseert de wet en zegt dat het citaat kort moet zijn.

Maar ook de 'Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten' zelf blijft vaag: in artikel 21 wordt er gesproken over "[k]orte aanhalingen" en in artikel 22 staat "korte fragmenten".

Het zal dus uiteindelijk de rechtbank toekomen om te bepalen wat 'kort' in dit geval precies betekent. En uiteraard kan men zich in toekomstige rechtzaken baseren op de bestaande jurisprudentie. In die zin zijn precedenten dus wel belangrijk, maar zeker niet alleenzaligmakend.

#5788

VisualHugo

 

@Librarian. Op de site van Economische Zaken staat ook dat het citaatrecht een "grijs" gebied is. Dat betekent inderdaad een rechtszaak. Dat de IFPI rechtszaken wil vermijden is duidelijke aangetoond door het feit dat ze zich neergelegd hebben bij een onderhandse regeling met de papieren joernalisten i.v.m. de links.

Als je de zaak tengronde wil doordrijven kan je - vermoed ik - wel op de solidariteit rekenen van de Vlaamse webloggersgemeenschap. Mits wat web-mobilisatie zal je op heel wat voluntarisme kunnen rekenen. Maar de vraag is of het je de tijd en de mentale energie waard is. Wij zijn namelijk eerder "observatoren" dan "actoren". Naarmate het medium van weblogging en micropublishing verder evolueert zijn botsingen in de toekomst echter onvermijdelijk. Het citaatrecht is nog peanuts, in vergelijking met het linken.

#5794

Librarian

 

@ VisualHugo: Als het IFPI iemand een ingebrekestelling stuurt, dan is die iemand geen observator meer, maar een actor. Als mensen uitspraken doen genre "cd's kosten te veel, dus illegaal reproduceren is toegelaten" of "die artiesten moeten toch geen boterham minder eten omdat we hun muziek illegaal verspreiden", dan zijn die mensen geen observatoren meer, maar actoren. Dergelijke uitspraken kan je m.i. moeilijk nog vrijblijvend noemen.

Dat het citaatrecht 'peanuts' is in vergelijking met het linken, dat zou ik zo niet durven zeggen. Citeren en verwijzen zijn m.i. niet alleen aspecten van het auteursrecht, maar ook aspecten van de vrijemeningsuiting, de journalistiek en het vrij wetenschappelijk onderzoek.

Het auteursrecht geeft rechten aan de auteurs en legt plichten op aan diegenen die de werken van deze auteurs willen gebruiken of reproduceren. Daarnaast voorziet het auteursrecht in een aantal handelingen waartegen auteurs zich niet kunnen verzetten, ondanks de rechten die ze bezitten (het gaat dus in feite om een inperking van de rechten).

Meer hierover volgt later.

#5843

Polskaya

 

<quote>Als je de zaak tengronde wil doordrijven kan je - vermoed ik - wel op de solidariteit rekenen van de Vlaamse webloggersgemeenschap. Mits wat web-mobilisatie zal je op heel wat voluntarisme kunnen rekenen. </quote>

Ja, na de aankondiging op zijn website dat hij actief skynetbloggers gaat aangeven als ze hem niet binnen de zeven dagen kunnen overtuigen dat hun blog copyright free is, zal hij inderdaad op veel solidariteit mogen rekenen van de Vlaamse bloggemeenschap. Zonder twijfel.

#5854

VisualHugo

 

@Polskaya: dat moet dan maar. Mijn skynetblog is copyright-free, mijn foto's zijn allen origineel (van vreemde landen en streken), mijn teksten zijn zelfgeschreven en als ik citeer is dat met bronvermelding en/of links.

Als het recht op vrije meningsuiting in conflict komt met het recht op de vruchten van intellectuele arbeid, dan is het geen meningsuiting meer maar plagiaat. Behoudens het citaatrecht heeft een auteur/muzikant recht op de vruchten van zijn werk, en dat de IFPI er zoodje van maakt is geen excuus.

Doen dus maar.

#5856

VisualHugo

 

@Polskaya II: So, you want to be a Cybercop?!

http://vh.skynetb...

Uitzonderingsclausule: wat betreft origineel materiaal en afgeleide werken blijft het uitsluitend auteursrecht volledig van kracht voor Librarian. Per overgenomen letterteken of pixel wordt van Librarian een bedrag gevraagd van 1,000 Euro. Bij betwistingen met Librarian dient deze zich uitsluitend en binnen de drie kalenderdagen te wenden tot het Provincial Court in Tagbilaran, Bohol, Filippijnen, waarbij alle documenten door een beëidigde vertaler in het Cebuano moeten zijn vertaald. Dit bericht geldt als enige kennisgeving voor Librarian.

#7008

Arjen

 

Ik kom hier zomaar langssurfen omdat wij een vordering gekregen hebben geld te betalen voor tonen van songteksten.

Ik zat te denken hoe dit te omzeilen en dacht toen aan de mogelijkheid de tekst op te delen in bijvoorbeeld 10 korte citaten die gezamenlijk de hele lijst tonen.

Iemand enig idee of dit gaat werken?