Een babbel over Lernout en Hauspie

Vandaag wordt het proces over Lernout & Hauspie na een reces van drie maanden hervat. Ik sprak enige tijd geleden over deze zaak met Luc Van den Borre, die in de jaren negentig hoofdredacteur was van het beleggerstijdschrift Swingtrend en redactiedirecteur van Cash, de beleggersbijlage van Trends. Wat volgt is een samenvatting van de hoofdpunten uit het interview. Voor de pittige anekdotes moet u het volledige interview op video (37 minuten) bekijken onderaan dit artikel.

LVB: In de jaren negentig was vrijwel heel Vlaanderen vol lof over L&H. Toch was jij kritisch over het bedrijf, en je hebt in Swingtrend zelfs een advies gegeven "niet kopen".

Luc Van den Borre: We hebben verschillende keren een advies gegeven "niet kopen" voor L&H. Naast de studie van de jaarrekeningen komt er bij beleggen ook nog een bijkomend zintuig te pas. Dat zintuig gaf ons te kennen dat we er beter afbleven. Er waren meerdere indicaties: de spraakherkenningssoftware die naar ons gevoel niet optimaal werkte, om het zacht uit te drukken. Anderzijds de persconferenties van het bedrijf, waarbij de demonstraties altijd fout liepen. Door die kritische adviezen hebben we abonnees verloren. Niet veel, maar toch enkele tientallen. Na het débacle kregen we dan brieven van andere abonnees die toegaven dat we het bij het rechte eind hadden gehad.

LVB: Sommige Belgische politici hebben een actieve rol gespeeld in het L&H-verhaal. Waren zij ter goeder trouw?

Luc Van den Borre: Ik denk dat figuren als Jean-Luc Dehaene en Prins Filip ter goeder trouw hebben gehandeld. Iedereen gaf immers koopadviezen, ook Fortis en KBC. Eindelijk hadden we twee figuren waar de Vlaamse ondernemers konden naar opzien, zo klonk het. Eén van onze zusterbladen heeft toen Jo Lernout en Pol Hauspie uitgeroepen tot managers van het jaar. Politici willen altijd graag naast succesvolle mensen staan. Je moet dat in die context zien. Er is geen enkele aanwijzing voor een combine of onrechtmatige verrijking in hoofde van die politici. En vergeet niet dat zelfs Bill Gates geïnvesteerd had in L&H. Wie zijn wij dan om eraan te twijfelen, zo dacht men. Maar Gates had (naar zijn normen) peanuts geïnvesteerd, en Gates en Microsoft hebben gelijkaardige investeringen gedaan in honderden andere technologiebedrijfjes. Meer moeten we daar niet achter zoeken.


LVB: L&H was niet alleen spraaktechnologie, maar ook vertaaltechnologie?

Luc Van den Borre: Inderdaad. Het Belgisch gerecht had te kampen met een enorme stijging in het aantal dossiers waar Oost-Europese criminelen bij betrokken waren. Minister van Justitie Verwilghen kondigde toen op televisie aan dat het gerecht software van L&H zou gebruiken om stukken uit de dossiers en verslagen van ondervragingen automatisch te laten vertalen. Ik heb echter zelf bij testen kunnen constateren dat die vertaaltechnologie allesbehalve op punt stond.

LVB: Kort na de overname van Dictaphone heeft The Wall Street Journal vraagtekens geplaatst bij de gerapporteerde omzet van L&H. Jo Lernout beweert dat dit aan het licht gekomen is omdat de Amerikanen communicatie afluisterenden via Echelon. Wat denk je over die beschuldiging?

Luc Van den Borre: Ik heb die complottheorieën nooit geloofd. Waarom zou de CIA zich interesseren in een Vlaams bedrijfje? Ook al was het naar Vlaamse normen zeer groot geworden, naar Amerikaanse normen was het een klein bedrijfje. En stel dat het waar is: indien er geen gesjoemel zou geweest zijn, dan bestond L&H wellicht nu nog. De kern van de zaak is dat er gesjoemeld is geweest met de boekhouding. Jo Lernout heeft natuurlijk wel gelijk als hij zegt dat de bedrijfsrevisoren de jaarrekeningen hadden goedgekeurd...

LVB: Na het faillissement heeft Scansoft, nu Nuance, de technologie van L&H overgenomen. Dat bedrijf is nu marktleider op het vlak van spraaktechnologie en floreert. Jo Lernout haalt dit aan om erop te wijzen dat L&H wel degelijk waardevolle technologie bezat.

Luc Van den Borre: De financiering van L&H verliep in drie fazen. In de beginperiode waren het vooral lokale middenstanders uit West-Vlaanderen die geld stopten in het bedrijf. Die mensen kenden niet veel van technologie. In een latere faze hebben ze durfkapitaal kunnen aantrekken van gestructureerde investeerders. Onze overtuiging was dat de technologie in die twee eerste fazen van vrij laag niveau was. In de laatste faze zijn ze op de beurs genoteerd. Toen het bedrijf op zijn einde liep, bezat L&H wel waardevolle technologie, maar het grootste deel daarvan was het resultaat van overnames van andere bedrijven. Helemaal op het laatste hadden ze wel een aanzienlijke R&D-afdeling. Het is best mogelijk dat andere bedrijven daarvan nu profiteren. Nuance (voorheen: Scansoft), dat L&H heeft overgenomen, heeft trouwens nog tientallen andere bedrijven overgenomen. Uit die mix hebben ze ongetwijfeld iets performants kunnen maken.

LVB: Hoe groot acht je de kans dat beleggers en de personeelsleden nog iets terugzien van hun geïnvesteerde geld?

Luc Van den Borre: De personeelsleden krijgen voorrang en zullen geld krijgen uit het reservefonds. Wat er nadien nog overblijft, en dat zal zeer weinig zijn, zal onvoldoende zijn om de beleggers terug te betalen. De aandeelhouder komt op de allerlaatste plaats. We mogen ook niet vergeten dat sommige beleggers ook veel geld hebben verdiend aan L&H. Ik ken persoonlijk een aantal grote ondernemers die beweren dat ze in hun dertigjarige carrière als ondernemer minder hebben verdiend dan in één jaar beleggen in L&H. Dat zijn mensen die er tijdig zijn uitgestapt.

De video-opname van het interview: