Elektriciteit uit zeewind (1): de techniek

Deze week wordt het eerste voetstuk van de eerste windmolen van C-Power weggebracht uit de Oostendse haven en op de Thorntonbank in de Noordzee geïnstalleerd. Het windmolenpark wordt een technologisch hoogstandje dat (voorlopig) uniek is in de wereld. Nooit eerder stond een park zo ver uit de kust en zo diep op de zeebodem.

Hoe blijven die windmolens rechtstaan op zee? Ze worden niet echt ingegraven in de zeebodem, maar ze staan op voetstukken die door hun gewicht stabiel op hun plaats blijven staan. Die voetstukken, of "Gravity Based Foundations" zoals ze officieel worden genoemd, worden slechts een viertal meter in de zeebodem ingegraven. Die voetstukken of funderingen, die in aanbouw zijn op de Halve Maan, beheersen al een aantal maanden het Oostendse haven- en stadsbeeld:






Vorige maand had ik de gelegenheid om met het KVIV de bouwwerf in Oostende te bezoeken. We bezochten de binnenkant van zo'n fundering en kregen deskundige uitleg.

[VIDEO]

Het bouwen zelf verloopt in een aantal stappen:

1) Voorbereiding van de zeebodem.

Op de Thorntonbank wordt de zeebodem voorbereid. Sleephopperzuigers zuigen enkele meters los zand weg van de zeebodem om een bouwput met een hardere bodem te verkrijgen. Het valpijpschip "Seahorse" brengt vervolgens steenslag aan op de bodem van de bouwput.

Goya Bauwens (geoloog/geofysicus en blogger) nam vrijdag deze foto's van de "Seahorse", die al druk aan het werk is op de Thorntonbank. Als ik goed ben ingelicht zit de man op dit moment nog steeds op zee, en kan hij via een breedbandverbinding aan boord de foto's die hij maakt opladen.






2) Transport van de fundering.

Het hijsponton "Rambiz" pikt een voetstuk van 3000 ton op in de haven van Oostende, brengt het naar de Thorntonbank, en laat het op de juiste plaats op de zeebodem zakken.

Goya Bauwens nam vrijdag deze foto van de "Rambiz" die klaar lag in de haven van Zeebrugge:




3) Opvullen van de bouwput.

Het speciaal gebouwde sproeipijp-ponton "Thornton I" vult de bouwput weer op met zand dat opgepompt wordt door de sleephopperzuiger "Jade River" en met breuksteen (voor de erosiebescherming) die aangevoerd wordt door de sleephopperzuiger "Vlaanderen XXI". Dit is een foto van de Vlaanderen XXI, genomen door Bernard Torchy in Duinkerke:




4) Opvullen van de fundering.

Het holle voetstuk wordt opgevuld met zand. Ook deze klus wordt geklaard door de "Thornton I" en de "Jade River". Het vullen verloopt in verschillende fazen, omdat er met nat zand wordt gevuld. Het zand moet bezinken zodat het water daarna weer kan weggepompt worden, waarna er weer bijgevuld wordt tot het voetstuk helemaal opgevuld is.



5) De assemblage.

De onderdelen van de windmolen, namelijk de schacht, de wieken en de turbine, worden door het hefeiland "Vagant" naar de Thorntonbank gebracht en vervolgens met het hefeiland "Buzzard" gemonteerd. De "Vagant" en de "Buzzard" bieden volledige accomodatie aan 60 personeelsleden, met catering, woon- en slaapgelegenheid.

De "Vagant", in februari gefotografeerd door Goya Bauwens:



De "Rambiz" met een windmolen in Schotland:




6) Het resultaat.

Elke windturbine heeft een vermogen van 5 megawatt en weegt meer dan 300 ton. Ze wordt bevestigd bovenop de schacht op een hoogte van 120 meter boven de zeebodem. De wieken hebben een diameter van 126 meter. De totale constructie steekt 184 meter boven de zeebodem uit, of (afhankelijk van de waterstand) ongeveer 170 meter boven de zeespiegel.



In een eerste faze worden er 6 windmolens geïnstalleerd die tegen september moeten draaien. Over drie jaar moeten er in totaal 60 windmolens van C-Power staan. Concurrenten zullen tegen dan 102 windmolens gebouwd hebben op andere zandbanken: 36 windmolens van Eldepasco op de Bank Zonder Naam en 66 windmolens van Belwind op de Bligh-bank.



Het windmolenpark van C-Power ligt 30 kilometer van de kust verwijderd. Op onderstaande kaart zijn de vaargeulen in het groen aangeduid.



Wie denkt dat de Noordzee één lege ruimte is, vergist zich. Naast de twee witte zones die voor C-Power zijn bestemd, liggen er immense zandwinningsgebieden en een oefengebied voor de marine. De hoogspanningsleiding van het windmolenpark naar Bredene moet bovendien een telecomleiding (Concerto South 1) kruisen. De Interconnector-gasleiding wordt niet gekruist.



Het hele bouwproces wordt nog eens uit de doeken gedaan in het onderstaande reclamefilmpje van C-Power. Ik heb wel verschillen ontdekt tussen de uitleg van baggeraar DEME in een brochure [PDF] over dit project, en dit reclamefilmpje van C-Power. Volgens DEME worden de onderdelen van de windmolens op zee geassembleerd, volgens C-Power wordt alles aan land geassembleerd. En volgens DEME wordt de bouwput eerst opgevuld waarna de fundering wordt gevuld, volgens dit filmpje van C-Power is het andersom. Omdat dit filmpje al twee jaar oud is, ga ik ervan uit dat de informatie van DEME actueler is.

[VIDEO]T


In een volgende bijdrage bespreek ik de financiële kant van de zaak en de verschillende kanalen waarlangs windenergie gesubsidieerd wordt. Alvast toch dit: naar de bouw van deze 60 windmolens, die samen 800 miljoen euro kosten, gaat geen enkele euro subsidie.

Reacties

#62567

OutlawMike

 

Schitterende post. Ongelooflijk staaltje van technologisch kunnen.

#62571

Avondlander

 

Op Radio1 vertelt men er telkens bij dat de 60 windmolens 600.000 gezinnen van stroom moeten voorzien. Bij een gemiddelde gezinsgrootte van 2,36 (NIS) komt dit overeen met 1.416.000 personen of ongeveer 14% van het gezinsverbruik. Ik vond dit nogal veel.
Volgens de site van van c-power moeten de molens voorzien in 6 procent van het belgisch gezinsverbruik. Dit laatste komt overeen met 600.000 personen. Ik veronderstel dat Radio1 (weer) wat slordig is met cijfertjes.

#62577

ivanhoe

 

"Geen euro subsidie"

In hoeverre zijn SRIW of Socofe (aandeelhouder van c-power)overheidsafhankelijk? Ik weet het niet, ik stel enkel de vraag.

Los daarvan, de overheid kan niet alleen subsidies geven voor windmolens, ze kan ook de producenten verplichten om een bepaald percentage energie uit hernieuwbare bronnen te halen. Bijgevolg worden producenten dan ook verplicht om te investeren in niet altijd even winstgevende hernieuwbare bronnen. Niet dat het in dit specifieke geval van toepassing is wellicht.

"vzw atomium"

Wat hebben die daar mee te maken, met het filmpje?

#62578

ivanhoe

 

Ik kijk bijgevolg al uit naar de volgende post.

#62582

LVB

 

@ivanhoe: Er gaan inderdaad wel miljarden (!) subsidies naar de exploitatie van de windenergie, zoals ik in een volgende post zal uitleggen. Maar de bouw zelf (van de windmolens, de hoogspanningsleiding is een andere zaak) wordt niet gesubsidieerd.

Enkele aandeelhouders zijn inderdaad investeringsmaatschappijen van het Waalse gewest. Een kapitaalsparticipatie beschouw ik niet als een subsidie. Een kapitaalsparticipatie door een overheidsbedrijf kan over lange termijn beschouwd zelfs netto een geldstroom van de privé-sector naar de overheid zijn, of andersom, naargelang van de rendabiliteit.

#62585

LVB

 

@ivanhoe: Ik heb maar een stuk van het filmpje laten zien. Eerder in het filmpje wordt getoond hoe zo'n windmolen twee keer hoger is dan het Atomium. Daarvoor moet C-Power natuurlijk via Sabam een bedrag betalen aan de vzw Atomium.

Als ik dat stukje uit de reclamefilm hier op mijn blog had gezet, bestond het risico dat ik ook moet betalen aan vzw Atomium...

#62605

Johan B

 

@Avondlander:
In principe zou men kunnen zeggen dat geen enkel gezin van stroom voorzien wordt door windmolenparken.
Geen enkel gezin is immers bereid om tijdens periodes van windstilte of storm zonder elektriciteit te zitten.
Er zijn dus steeds (vervuilende) reservecentrales nodig om elektriciteit te leveren bij een windkracht van minder dan 4 of meer dan 8 Beaufort.
Volgens Fred Kruger van TU Delft blijken deze reservecentrales meer elektriciteit te leveren dan het bijbehorende windpark: van de productie blijkt 2/3 uit de centrales te komen en slechts 1/3 uit de wind.

Windmolenparken zijn dus allesbehalve rendabel en draaien meer op subsidie dan op wind.
Zie ook deze video van Simon Rozendaal:
http://video.reedbusiness.n...

#62606

Cogito

 

Knap project maar waarschijnlijk twee keer te duur en twee keer minder duurzaam dan geclaimd.

#62607

johan vandepopuliere

 

De mogelijke subsidiëring van windenergieproductie, -verdeling en -verbruik wordt hier op de korrel genomen. Vermoedelijk is het feit alleen dat windenergie voorkomt in beleidsverklaringen van een groene partij voor velen genoeg om verdacht te zijn en dito voor de bijhorende subsidie. Maar die insinuatie aanpakken zou een rethorische techniek zijn die ik zelf hekel, dus hou ik het bij een prikje.

Ik ken de cijfers niet, maar ik wil een theoretische lans breken voor dergelijke subsidiëring, niet zozeer vanuit een groene gedachte, maar vanuit de overtuiging dat overheidsinterventie vaak noodzakelijk is om een samenleving de overstap te laten maken naar een nieuwe en/of betere technologie, omdat de wetten van de vrije markt niet altijd opgewassen zijn tegen de instapkost van innovatie en omdat er altijd conservatieve krachten aanwezig zullen zijn, die hetzij uit gemakzucht, hetzij uit aantoonbaar onvermogen, de innovatie willen tegenhouden.

Het genereren op overheidskosten van een kritische gebruiksmassa voor een technologie die in de kinderschoenen staat, lijkt mij een rechtmatige vorm van concurrentievervalsing, maar dient gepaard te gaan met een uitfasering van de subsidie, omdat concurrerende technologieën wel gelijke kansen (hier zijn ze weer) moeten krijgen om hun effectiviteit en efficiëntie aan te tonen.

Daarmee wil ik me niet uitspreken over die twee parameters in casu, enkel over een dergelijk beleid.

#62619

traveller

 

@ johan vandepopuliere

Nieuwe technologie? Windmolens bestaan al een paar duizend jaar.
Windmolens, met alle respect voor de ingenieurs die aan dit project meewerken zijn GEEN ENKELE OPLOSSING. Als het zeeeer goed gaat hebben ze een efficientie van 30%, gasturbines halen gemakkellijk de 80%(percentage operationeel in een jaar).
Bij elke 5 MW windmolen moet een 5 MW gas-of stoomturbine stand-by staan. De economie is gewoon zoek en het is belachelijk om zoiets te durven voorstellen als alternatieve energie. Het kan hoogstens stand-by genoemd worden, maar dan als het de wind belieft.
Denemarken is die nonsens niet voor niets gestopt.
Zoek naar golf energie, zonne energie, geo-warmtebronnen en -energie, allemaal mogelijk, maar Don Quichottes kunnen we missen, er zit hier geen enkel positief gezichtspunt in. Dat die groene idioten eens ophouden zich met grote mensen zaken te bemoeien en onze politieke kabouters zouden zich ook beter met zaken op hun niveau bezig houden zoals regerinskens samen stellen en bekvechten. Ik kan verdorie niet meer wachten tot er grote mensen in de politiek stappen.

#62623

Yves

 

@johan vandepopuliere

De beste manier om alternatieve energie te stimuleren is aardolie duurder maken. Eenvoudig, goedkoop, weinig controle en ambtenaren nodig. Ook besparingen zijn mogelijk, er zullen andere technieken zijn, waarvan sommige nog niet bestaan. Met een subsidiebeleid benadeel je dat allemaal. Ik zag op tv dat het mogelijk is energie te verkrijgen door het vermengen van zout en zoet water, dat is nieuw en vereist waarschijnlijk heel wat minder investeringen. Als je windmolens en bv zonnepanelen subsidieert, discrmineer je iets anders.

#62625

Cogito

 

@Yves en in mindere mate Johan:

Ik word daar toch een klein beetje mottig van hoor, zoals jullie schijnbaar ernstig en doodleuk - of doodernstig - over subsidies en belastingen praten alsof het karamellen in een bollenkraam zijn.

Vinden jullie subsidie en belasting echt zo doodnormaal? Volgens mij vind je zo'n visie enkel bij de niet-al-te-diep-nadenkende conformistische medemens.

#62627

Yves

 

@Cogito

Ik schreef "De beste manier om alternatieve energie te stimuleren..." Ik ging ervan uit dat je dat dan ook nodig vindt. Zolang de atmosfeer niet geprivatiseerd wordt is er toch een probleem, ik denk maar aan smog in het buitenland.

#62630

johan vandepopuliere

 

De kwalificatie "karamellen in een bollenkraam" is een dooddoener. Dat kan je zeggen over elke geponeerde stelling die geen wetenschappelijke studie is en dan kunnen we een forum beter opdoeken. Ik ben het trouwens helemaal niet eens met Yves dat hogere taksen op olie een betere maatregel zijn, omdat ik meer geloof in stimulansen dan in ontradingen. Ik ben het wel eens met wie stelt dat het stimuleren van bewezen inefficiënte technologieën niet eindeloos moet worden doorgezet vanuit een hersenloze moraliteit. Bovendien sprak ik over gefaseerde subsidie om kritische massa te genereren (dus als die kritische massa niet wordt bereikt of geen economisch rendabel alternatief kan onderhouden, dan wordt ze stopgezet), en nog bovendien was mijn opwerping over het steunen van (operationele) innovatie van algemene aard en sprak ik mij niet uit over de haalbaarheid van windenergie an sich. Stel dat windenergie gangbaar zou zijn maar niet toereikend en er is een innovatieve oplossing op basis van olie, dan zou ik ook daar een instapsubsidiëring theoretisch onderschrijven.

Uiteraard verschilt de ultraliberaal met mij van mening, maar ik zie niet in waarom die mening daarom van een lager karemellengehalte zou zijn. Het is integendeel dikwijls de ultraliberale repliek die emotioneel gekruid wordt met "mottig", "belachelijk", "niet al te diep nadenkend", "idioten" ... Dat maakt het soms moeilijk om de bal te blijven spelen.

Ten gronde, traveller, wat is eigenlijk het probleem als je weinig vervuilende energie voor een bepaald percentage laat zorgen en de meer vervuilende energie aanspreekt voor de overschot en de opvang van piekmomenten in het verbruik of dalmomenten in de productie? Zo'n hybride model is toch net goed?

En Yves, de atmosfeer privatiseren, dat is een grapje neem ik aan?

#62631

Yves

 

@johan vandepopuliere

Dit is geen grapje. Men zou aan de eigendom bepaalde rechten en verplichtingen kunnen verbinden. Een tijdelijke licentie is ook mogelijk. Dit biedt tal van voordelen vergeleken met de huidige Kyoto-protocollen en klimaatplannen. "Internaliseren van externaliteiten" zeggen economen daartegen, overal de magische oplossing waar er een draagvlak voor is.

#62637

traveller

 

@ johan vandepopuliere

Welk argument is er om 2 centrales, een zogezegde propere uit aluminium an staal vervaardigd die pakken electriciteit vereisen, en een zogezegde vuile die ongeveer 15 maal goedkoper is aan afschrijvingen.
Zoek dan naar andere mogelijkheden waar golf en getijde centrales oneindig veel beter zijn. Dat groene potverteren loopt werkelijk de spuigaten uit.

#62641

Johan B

 

@Yves: "De beste manier om alternatieve energie te stimuleren is aardolie duurder maken."

Ik ken een veel betere manier: alternatieve energie stimuleren met geld dat de overheid bij jou en de andere voorstanders van overheidsinterventie komt halen.

Dit heeft het voordeel dat de gemiddelde aardolieconsument niet hoeft te bloeden voor de op subsidie draaiende gedrochten.

#62649

Krist

 

Elke windmolen produceert dus een maximaal vermogen van 5 MW.
Ter vergelijking:
- Een moderne electrische locomotief heeft een vermogen van 6MW.
- Een TGV heeft een vermogen van 8MW, een Eurostar zelfs 13 MW.
- Een enkele Rolls Royce straalmotor (zoals bijvoorbeeld voor de A380) heeft een vermogen van grofweg 30MW. Zoveel als die zes windmolens die nu in Oostende in aanbouw zijn...

#62651

traveller

 

@ Krist

Wel met enorme verschillen van efficientie en snelheden bij alle 3 de voorbeelden.
-windmolens: ongeveer 1 rpm(revolutions per minute)
-treinen: variable frequency motoren met variabele snelheid.
-RR: 30.000 rpm ongeveer, ook variabel.

#62659

Johan B

 

Ook ter vergelijking:
De kerncentrale van Gravelines in Frans-Vlaanderen heeft een nettovermogen van 5400 MW.
Het gemiddeld vermogen van de 60 molens van de Thorntonbank is volgens een optimistische schatting van C-Power 114 MW. Dit is 47 keer minder dan die ene kerncentrale.

Reken daarbij dat de molens van de Thorntonbank backupcentrales nodig hebben die jaarlijks 1630 GWh moeten kunnen leveren om de periodes van windstilte en storm op te vangen, en je krijgt een idee van hoe krankzinnig dat hele windmolenproject is.

#62671

joe

 

Luc: wat spookte jij daar uit in Ron's Pub-kamers?

#62745

Koenraad

 

Is het toegestaan Luc, dat ik enkele foto's op mijn blogje mag plaatsen ? Ik zal een verwijzing geven naar uw blog.

#62746

LVB

 

@Koenraad: zowel mijn foto's als die van Goya Bauwens en die ene foto uit Schotland zijn gepubliceerd onder een "Creative Commons" licentie, hetgeen betekent dat je ze mag herpubliceren mits bronvermelding (en zonder expliciet toestemming te moeten vragen) en, in het geval van Goya Bauwens, enkel voor niet-commerciële doeleinden.

Als je de link die achter elke foto zit mee overneemt, heb je aan de bronvermelding voldaan.

#62934

Matthieu

 

Voor de geïnteresseerden:
Vandaag wordt de eerste fundering vanaf 15u30 verplaatst naar de laadkaai. Dit duurt 24u en vanaf 15u30 morgennamiddag wordt de fundering op het ponton gehesen en vertrekt het richting Thorntonbank.

#63121

Miek Thieren

 

ik vind windnergie en windturbines super goed voor het milieu en ze nog eens super cool

#64355

Anne

 

Mijn man gaat vanaf 12 juni 3 weken werken op zee aan de funderingen van die windturbines als industrieel alpinist: vanuit touwen werken aan moeilijk bereikbare plaatsen. Ongeacht de voor- of tegenstanders van dit al dan niet zinvol project is het een hele uitdaging om die windmolens gebouwd te krijgen.

#64356

traveller

 

@ Anne

Technisch gezien is het een zeer mooie verwezenlijking. Gelukwensen voor jouw echtgenoot, ik weet hoe het voelt om aan zoiets mee te werken.