De euro is tot mislukken gedoemd

Ik ben er ook van overtuigd dat de euro niet zal blijven bestaan. Misschien houdt de munt het nog tien jaar uit, misschien zelfs vijftien jaar. Maar vroeg of laat zullen de doodsklokken luiden voor de euro. [...] De lidstaten van de monetaire unie hebben andere gewoontes, andere structuren, andere talen. Iedereen doet pogingen om die diversiteit bij te sturen, maar ik zie geen resultaten. Een voorbeeld: de euro heeft het mogelijk gemaakt om lage rentevoeten te hanteren in landen met een hoge overheidsschuld, zoals België of Italië. Zónder de euro zou die rentepolitiek onmogelijk zijn geweest. Jammer genoeg heeft Italië, en België in iets mindere mate, verzuimd om zijn interne beleid aan te passen. Vroeg of laat brengt dat het land onherroepelijk in de problemen. Ander voorbeeld: Duitsland. Dat zit al jaren in zware moeilijkheden, omdat het zijn mark tegen een veel te hoge koers in het euroregime heeft gebracht. Het vrij verkeer van mensen en een hoge mate van flexibiliteit in prijzen en lonen hadden dat kunnen verhelpen, maar uitgerekend die ontbreken op het Europese menu. En devalueren, die andere oplossing om stoom van de ketel te laten, is ook onmogelijk geworden in de Europese context.

Europa wordt het slachtoffer van zijn eigen vaste wisselkoersen. De discussie is vergelijkbaar met die voor of tegen de invoering van het zomeruur. Er zijn veel manieren om de positieve gevolgen van het zomeruur te bereiken - bijvoorbeeld door te vragen dat iedereen een uurtje later opstaat en gaat slapen. Maar het is makkelijker om de klok vooruit te zetten dan om in te grijpen in al die individuele gedragspatronen. Vrije of vlottende wisselkoersen doen hetzelfde als de klok: ze zorgen dat de economie zich aan de veranderde omstandigheden aanpast zonder dat alle prijzen en lonen expliciet gewijzigd moeten worden.

Milton Friedman, geïnterviewd door Johan Van Overtveldt en Frank Demets in Knack van 8 maart 2006