Windenergie: Nederlandse hypocrisie, open debat in België

[Prof. Fred Kreuger, TU Delft:]

Het totaal van alle windparken in Nederland bespaart minder dan 1% op het brandstofverbruik en de uitstoot van schadelijke gassen in Nederland. Zelfs een beoogd mega-windpark in zee, dat twintigmaal zo groot is als alle windparken in Nederland tezamen, bljkt niet meer dan 5% op brandstofverbruik en gasuitstoot te kunnen besparen. De voornaamste oorzaak ligt in de wind zelf: wind blijkt veel te wisselvallig en te energie-arm te zijn om aan de behoeften van een moderne maatschappij te kunnen voldoen. (...)

Bouw van windmolenparken vervangt niet de bouw van elektrische centrales: er zijn altijd reserve-centrales nodig om voor elektriciteit te zorgen als er geen of te weinig wind is. De reserve-centrales blijken zelfs meer elektriciteit te leveren dan het bijbehorende windpark: van de productie blijkt 2/3 uit centrales te komen en slechts 1/3 uit wind.

Leveranciers van zogenaamde groene stroom reppen hier met geen woord over. De Nederlandse stroomleverancier Nuon heeft momenteel een reclamespot lopen waar je duizelig van wordt. Getoond wordt een horizon die om zijn as draait. De suggestie is dat de camera gemonteerd is op een draaiende molenwiek. Het schemert, en aan de horizon gaan lampjes branden. Dankzij de windmolens, zo meldt een bronzen commentaarstem. Wat de stem vergeet te melden is dit: "Als op zwoele zomeravonden of mistige winterochtenden de wind het onverhoopt laat afweten, zullen wij voor u vervangende Megawatt-uren aanschaffen op de stroombeurs APX. Deze stroom is afkomstig van kolen- en gascentrales in Nederland of van nucleaire centrales in het buitenland". (...)

Windmolenstroom bestaat bij de gratie van een Europees stroomnetwerk dat bij kan springen als het niet waait. Nederland koopt veel buitenlandse stroom in. Veel daarvan is afkomstig van de kerncentrales in België en Frankrijk. Uiteraard vinden de Nederlandse beleidsmakers dit wel best. Met de voor Calvinisten zo typerende hypocrisie wassen zij hun handen in onschuld en sluiten zij de bouw van nieuwe kerncentrales uit.

Dan benaderen de Belgen de zaken een stuk reëler. Over de wenselijkheid van atoomstroom bestaat geen consensus, maar de discussie wordt in ieder geval openlijk gevoerd. Ondertussen dekken de bestaande centrales 60% van het nationale stroomverbruik, en behoort België tot de wereldtop in nucleaire technologie. (...)

Het zal er dus wel op uitdraaien dat de Belgen kerncentrales blijven bouwen, en dat de Nederlandse stroommaatschappijen daar stilletjes steeds meer stroom van aftappen. Zo kan de Nederlandse GroenLinks-stemmer, terwijl hij de trage rondes van de wieken gadeslaat, zijn bij het milieu betrokken hart tevreden horen bonken, en houdt de Belg er een lieve frank aan over. Waarom ook niet, eigenlijk?

Ed Croonenberg in Scientific American, Nederlandstalige editie, juni 2007