De spreeksnelheid van de Vlamingen

De studie van de Antwerpse onderzoekers Verhoeven, De Pauw en Kloots over de spreeksnelheid van de Vlamingen in de verschillende provincies, is intussen al uitgebreid in het nieuws geweest. Oost-Vlamingen spreken het snelst met 4,43 lettergrepen per seconde, gevolgd door de West-Vlamingen met 4,25 lettergrepen per seconde. Antwerpen en Vlaams-Brabant, die als één "taalgebied" werden beschouwd, scoren 4,15 lettergrepen per seconde, en de Limburgers komen het laatst met 4,14 lettergrepen per seconde. Het onderzoek werd uitgevoerd op mensen die verondersteld worden de standaardtaal goed te beheersen: 160 leerkrachten Nederlands.

De wetenschappers hebben geen duidelijke verklaring voor het verschil in spreeksnelheid. Maar in de West-Vlaamse editie van Het Nieuwsblad geeft Dr. Hugo Ryckeboer, die jarenlang redacteur was van het Woordenboek der Vlaamse Dialecten, vandaag een mogelijke verklaring: "Dat Limburgers trager spreken, komt wellicht omdat in het Limburgse dialect slepende klinkers functioneel zijn. Zij geven een woord een andere betekenis. West-Vlamingen daarentegen verkorten in het het dialect vaak hun klinkers, zeker als die voor een reeks medeklinkers komen. Een tweeklank uitspreken neemt sowieso meer tijd in beslag. Door de klinkers iets korter uit te spreken en iets minder te diftongeren kan een West-Vlaamse spreker van het Nederlands wellicht enkele fracties van een seconde sneller spreken dan een Antwerpenaar, Brabander of Limburger. Wetenschappelijk onderbouwd is mijn uitleg niet, maar het kan een mogelijke verklaring zijn", aldus Dr. Hugo Ryckeboer.

De Oost-Vlaamse conferencier Luk De Bruycker, beter bekend als "Pierke Pierlala", vindt dat de studie veralgemeent. "Zeker als ik aan het Gentse dialect denk. Gentenaars hebben toch de neiging om de klinkers uit te rekken. [...] Eigenlijk bestaat er geen uniform Oost-Vlaams. Ik vind het dan ook gevaarlijk om alle Oost-Vlamingen over dezelfde kam te scheren. Waaslanders spreken bijvoorbeeld enorm snel, terwijl de rasechte Gentenaars al bijna het tempo van een Limburger hebben."

De Antwerpse onderzoekers betrokken ook Nederland in hun studie, maar daar zwijgen de Vlaamse media blijkbaar als vermoord over. Bewoners van de Randstad spreken met 5,42 lettergrepen per seconde meer dan 20% sneller dan de snelste Vlaamse provincie. Ook Groningen, Drenthe en Zuid-Gelderland hebben met 4,96 lettergrepen per seconde een merkelijke voorsprong op Vlaanderen. Zelfs de Nederlandse Limburgers spreken met 4,89 lettergrepen per seconde nog steeds sneller dan de snelste Vlaamse provincie.

In intussen verneem ik dat de onderzoekers zelf aanstippen dat al deze verschillen statistisch niet significant zijn. "Oeps, net nu alle kranten al waren gedrukt", reageert Bartel Volckaert van CARblog.