Voortaan geen politieke inhoud meer in VRT-reclamespots?

Inderdaad, Mia Doornaert heeft daar ook eens naar verwezen in de Standaard. In die reclameclip stelde men een bedrijfsleider voor als een Amerikaanse (sic) uitbuitende kapitalist die het water van de mensen ging afpakken. Als dat geen politieke context is.

Over die privatisering op zich werden trouwens nogal wat leugens verkocht.
Wat het omroepensysteem betreft vind ik het Nederlands model nog het beste. Het is in zekere zin een afspiegeling van de nederlandse samenleving. Het voordeel is dat je bij nieusduiding van één van de omroepen dan weet vanuit welke hoek de wind gewaaid komt.

Reclame mag:

"geen politieke, godsdienstige, syndicale, ideologische of filosofische strekking vertonen, noch enige discriminatie naar ras, geslacht, nationaliteit, filosofische of politieke overtuiging inhouden, noch de menselijke waardigheid aantasten"

Reclame betreft wel enkel de particuliere omroepen. De openbare omroep mag enkel reclame voor zelfpromotie brengen, sponsoring en boodschappen van algemeen nut. Het eigenaardige is nu dat bovenstaande bepaling niet uitdrukkelijk geldt voor boodschappen van algemeen nut, zelfs als het om betaalde boodschappen gaat. Zou het dan zo kunnen zijn dat boodschappen van algemeen nut sowieso worden beschouwd als politiek neutraal?

Wat hadden we verwacht van een omroep waar de bazen van de vakbond zitting hebben in de beheerraad ?

Luc,

Welke taken zie jij nog voor de openbare omroep weggelegd ?

@Luc

Wat is er politiek aan 'eerlijke handel'?

@Steerse

Dus de kern van de zaak is niet dat de VRT geen politiek gekleurde reclameboodschappen mag uitzenden, maar dat ze vooral moet waken over de waarheidsgetrouwheid van de politiek gekleurde boodschappen. Met andere woorden, de VRT moet een heel duidelijk standpunt innemen, zelfs tegenover impliciete boodschappen of kerngedachten als "eerlijke handel" of "Vlaamse democraten". Dat zal vonken geven!

Ofwel moet elke organisatie die zich op een kwaliteit beroemt, van het scherm worden geweerd, omdat ze impliciet aangeeft dat die kwaliteit bij de anderen ontbreekt.

De voka zal in dat geval geweerd worden, omdat haar naamgeving impliceert dat niemand anders opkomt voor de werkgevers. Idem voor de Bond Beter Leefmilieu, die beweert dat de anderen strijden voor slechter leefmilieu. etc etc

De beate aanbidders van het kapitalisme zijn werkelijk allergisch voor nog maar het geringste aroma van kritiek op de huidige wereldpolitiek en wereldhandel. Dat blijft me verbazen: die omkering van de feiten, waar machthebbers en rijken in de rol van slachtoffer en paria worden gedrongen.

Het vrije initiatief, het eigendomsrecht, de concurrentiële markt: allemaal prima principes die hun deugdelijkheid hebben bewezen. Op een bepaald moment ontstaat echter een situatie van oneerlijke concurrentie, waar kleine bedrijven uit militair onmachtige landen geen enkele concurrentiële positie meer hebben t.o.v. de multinationals die (al was het lokaal) streven naar onvervalste monopolieposities. De verwevenheid van Halliburton met de Amerikaanse regering, van Abramovitch met Poetin, zijn - volgens de oude tegenstellingen mooi gespreide - voorbeelden van dergelijke perversies van winstbejag.

Net zoals het op mijn lachspieren werkt dat wat Afrikaans gedans door blonde dreadlocks in veel te losse kledij de pretentie heeft de wereld te verbeteren, werkt de extreme sympathie voor de meedogenloze uitwassen van het kapitalisme mijn afgrijzen op. Daar tussenin bewegen zich organisaties die de rechten verdedigen van wie die nodig heeft: werkgevers in het Westen of arme boeren, waarvan ik wel enig heil verwacht.

"Op een bepaald moment ontstaat echter een situatie van oneerlijke concurrentie"

Eerste kandidatuur economie ? Er zijn nog andere boekjes dan die van de eerste de beste prof.

"waar kleine bedrijven uit militair onmachtige landen geen enkele concurrentiële positie meer hebben t.o.v. de multinationals"

Nooit zelf iets ondernomen, is het niet ? Zelfs de kleinste bakker in het militair verwaarloosbare belgië kan schatrijk worden en jij begint te zagen over multinationals ? Teveel humo gelezen, te weinig buiten gekomen.

"die (al was het lokaal) streven naar onvervalste monopolieposities"

Waarom denk je dat mensen in competitie gaan ? Elke firma heeft een monopolie in zijn eigen product. Monopolies zoals jij ze bedoelt bestaan alleen bij de overheid. Of waren dat natuurlijke monopolies ? My god...

"De verwevenheid van Halliburton met de Amerikaanse regering"

Zoals je hopelijk weet, stelt Halliburton wereldwijd 100.000 mensen in 120 landen tewerk in de energie sector. Uiteraard ook in Irak en alle andere arabische landen, zoals trouwens zo goed als alle andere bedrijven van enige omvang in die sector. Ook allemaal door hun connecties met Bush en Cheney ? Wat een kinderlijk gezever.

"dergelijke perversies van winstbejag"

er is in het geheel niets pervers aan winstbejag. Winstbejag is een pejoratieve uitdrukking voor zelfontplooiing. Probeer het ook eens, misschien zal je dan ook van je linkse depressieve wereldbeeldje afgeraken.

"extreme sympathie voor de meedogenloze uitwassen van het kapitalisme"

Waar zie je die dan ? De enige manier om bedrog te bestraffen is het kapitalisme : foefel met je klanten, leveranciers, aandeelhouders, personeel, ... en je bent ze kwijt. Niet zo in gelijk welk niet-kapitalistisch systeem. De markt is meedogenloos, maar eerlijk. Meer nog, dood-eerlijk.

Het kapitalisme zorgt ervoor dat de economie draait, iedereen een job heeft en iedereen zijn eigen boontjes kan doppen, zonder de staat daarvoor nodig te hebben. Waardoor links haar kiezers verliest. Kom er toch eens voor uit : dat en alleen dat is de reden waarom vakbonden tegen privatisering of flexibilisering of langere werktijden etc zijn.

Kortom, probeer voor de verandering zelf eens iets te bereiken in plaats van de mensen die dit proberen te bekritiseren. En stop ook met het napraten van jongeren lectuur.

@Max: lees beter dit boek http://www.cgdev.org/conten...
dan de nonsens van indymedia..

Johan en Max: Sinds lang probeer ik van de critici van het kapitalisme een antwoord op een vraag van me te krijgen, en aangezien het maar niet lukt er één te krijgen, probeer ik het bij deze opnieuw.

Eerst maar even wat achtergrond.

Sinds het ontstaan van de mensheid, en in het bijzonder van de beschaving, heeft de mens een levensverwachting bij geboorte gekend van tussen de 20 en de 30 jaar. De mens leefde van een inkomen dat wij zouden omschrijven als "van minder dan éé tot hoogstens enkele dollar per dag". De kans dat je als kind voor je eerste verjaardag overleed was enkele tientallen percent, en de kans om als vrouw in het kraambed te sterven was een tien percent.

Van alle cijfers behalve het laatste kan ik een hoop citaten uit heel serieuze, vaak gespecializeerd economisch-historische literatuur aanhalen. En ik kan uit diverse auteurs uit dezelfeehoek aanhalen dat dat altijd en overal zo is geweest; van Europa tot Afrika en van China tot de Noordpool.

En af en toe kan je een uitzondering vinden die zowaar levensverwachtingen tot tegen de 40 haalt.

Vandaag halen alle landen die we "kapitalitisch" noemen cijfers voor levensverwachting bij geboorte die stilaan naar de 80 gaat. De kindersterfte is gereduceerd tot een paar promille en sterven in het kraambed is voor ons een beeld uit de geschiedenis. In zeer grote delen van de wereld zijn de inkomens gestegen naar niveau's die voorbij de stoutste dromen liggen van al onze voorgangers.

De cijfers zijn fors beginnen verbeteren ergens in de achttiende eeuw; eerst in Engeland, al heel snel ook in de rest van Europa, in de late negentiende eeuw ook in Japan, en sinds de tweede helft van de 20ste eeuw in grote delen van Zuid-Oost Azië.

Andere grote delen van de wereld zitten helaas nog steeds in ruime mate in de toestand waarin ze sinds duizenden jaren zitten. Hoewel, ook niet helemaal. Zelfs voor de armste landen zie je tegenwoordig vaak levensverwachtingen van in de 40; een forse verbetering.

Kortom, ofwel zijn mijn cijfers niet correct, en ik ben zeer benieuwd naar bronnen om dat te geloeven. Ofwel zit de wereld sinds een 200 jaar in een sterk verbeterende toestand. En dan komt mijn vraag.

Gegeven dat ik doodgewoon op autoriteit aanneem dat "het kapitalisme" - dat, dacht ik, eveneens een 200 jaar in volle bloei staat? - armoede en ellende veroorzaakt; en gegeven dat de cijfers desondanks fors aan het verbeteren zijn, en dit wereldwijd...

Welke factor heeft er voor gezorgd dat de mensheid (ten eerste) voor het eerst in *millennia* is weggelopen uit dat armoede-evenwicht waarin we al die tijd gevangen zaten, EN was (ten tweede) sterk genoeg om de negatieve gevolgen (die ik immers op autoriteit aannam) van het kapitalisme te counteren, aangezien dat (steeds zomaar op autoriteit aangenomen) de toestand in die periode juist nog kwam verergeren?

Ik heb die vraag al vele malen aan de critici van het kapitalisme gesteld. Ik kan er maar geen antwoord op krijgen. Hopelijk heb ik deze keer meer succes,

Koen

@ Thomas: elk systeem, elke houding, kent zijn extremen, zijn uitwassen, noem het perversies. Het communisme was een systeem gebaseerd op een verregaand altruïstisch idee, dat een uitwas heeft gekend in een staatsmonopolie en een volk immobiliseerde. Dat is de perversie van het communisme: het streefde gelijkheid na en creëerde ongelijkheid in de praktijk. Het kapitalisme vertrekt van het eigendomsrecht, het recht om bezit te verwerven door vrij initiatief. In de praktijk zitten velen zonder eigendom, zonder vrijheid van initiatief, zonder kapitaal, omdat zij die kapitaal hebben verworven, strijden voor behoud en maximalisatie, in plaats van een klimaat te ondersteunen waar vrij ondernemerschap nog mogelijk is. Je hoeft geen linkse, depressieve HUMO-lezer te zijn om tegen die perversie van het kapitalisme in het geweer te komen. Een kleine concert-organisator, kreunend onder het monopolie van Clear Channel, of een bierbrouwer die zijn pils moet verkopen in de schaduw van INBEV, kunnen er ook van meespreken.

Ik heb niets tegen een winstoogmerk maar ik ken vele vormen van zelfontplooiing die geen winst beogen. Misschien moet ù die eens proberen. Sporten bijvoorbeeld: rijk word je er niet van, maar het is wel erg gezond.

@ Koen: Ik beschouw mezelf niet als een criticus van het kapitalisme. Verder sluit ik me aan bij de analyse van pepperjack.

@ Ivan

U bent duidelijk een kenner van het liberalisme en de vrije markt.
Kan u mij dan verklaren waarom het concept 'eerlijke handel' - we bieden producten aan die duurder zijn dan andere ten gevolge van de hogere prijs die we de teler van de basisgrondstoffen ervoor betalen - minder strookt met 'de vrije markt' dan het concept 'reclame' - we bieden producten aan die duurder zijn dan andere ten gevolge van de hogere prijs die we aan de marketing ervan betalen.
Zolang de vraag het aanbod rechtvaardigd, zie ik geen verschil in beide meerkosten...

Dank bij voorbaat.

Sul: ik ben het eens met zowel jou als Ivan: je stelt een goede, interessante vraag, en je kreeg een goed antwoord.

Eén klein detail. We betalen goederen niet duurder als gevolg van reclame omdat de marketing duur is, maar omdat reclame de vraag verhoogt, zodat overeenkomstig de wet van vraag en aanbod de prijzen stijgen.

In een vrije markt ben je natuurlijk vrij om de producten die je als "te duur" ervaart niet te kopen. Ikzelf koop bewust wel "coca-cola" - hoewel de smaak (dacht ik) perfect kan nagebootst worden - maar geen dure auto's omdat ik de prijs van de "mooie naam" niet de moeite waard vind.

:-)

Koen

@sul: wat is een "eerlijke" prijs? en eerlijk voor wie?

Als de vraag daalt, zal de producent zijn aanbod niet verhogen he want dan zit hij met nog meer goederen die hij niet kwijt kan, met meer voorraden en dus meer kosten...

@sul: dat antwoord had ik verwacht. Inderdaad, soms kan de prijs zo laag zijn dat een boer er niet kan van leven. De markteconomie heeft daar een oplossing voor: een verschuiving van activiteiten die niet rendabel zijn naar andere meer productieve en waar er dan ook hogere lonen en opbrengsten zijn. Toen de industrie opkwam zijn veel boeren loonarbeider geworden. Dat was hard werken,maar ze konden in het levensonderhoud voorzien. Door innovatie zijn de lonen verder gaan stijgen en voila, de meeste mensen in het westen behoren nu tot de middenklasse.

We kunnen erover discussiëren waarom dat in de derde wereld niet of onvoldoende gebeurt. Volgens mij is dat door een gebrek aan kapitalisme en een te veel aan overheidsbemoeienis waardoor eigen initiatief en ondernemerschap wordt gefnuikt. En dus moeten al die boeren in een weinig opbrengende landbouw blijven.

Fair trade is dan ook een nepoplossing. Het maakt de boeren afhankelijk van de opgeklopte goodwill van de rijke westerse consument, van een modegril die morgen alweer voorbij kan zijn. Het is misschien wel eerlijk (begrip waar je niets mee kan aanvangen, misschien is het eerlijker dat die boer genoeg geld heeft om ook een tv te kopen? waarom alleen maar overleven? en wat met werklozen dan, die kunnen ook niet overleven? Is het eerlijk dat hij niets krijgt en die boer wel,alleen maar omdat hij zogezegd wordt uitgebuit door een buitenlandse multinational), maar zeker niet duurzaam. Economische groei en ondernemerschap zodat die boer andere dingen kan gaan doen waar hij mee vooruit kan, dat is duurzaam. Maar dat moet je van fair trade niet verwachten.

Overigens sul, wist je dat nog niet zo lang gelegen de eerlijke prijs voor koffie onder de marktprijs lag? Daar sta je dan..

Sul: Je ziet niet in hoe de prijzen volgens "mijn" mechanisme zouden stijgen, omdat je gewoon aanneemt dat de ondernemers meteen stappen zouden ondernemen om de gestegen prijzen waartegen ze kunnen verkopen weer de grond in te boren.

Dus misschien moet je het eens proberen *zonder* aan te nemen dat de ondernemers hun eigen prijzen in de grond boren? Stel nu eens dat ze zelf ook op het idee komen een evenwicht te zoeken tussen gestegen vraag en niet al te snel stijgend aanbod, zodat hun winsten op peil blijven. Denk je niet dat kapitalisten zo slim zijn om dat te kunnen uitrekenen?

Ikzelf denk dat ze dat wel kunnen, en bijgevolg dat marketingcampagnes nuttig zijn om meer vraag te creëren, hetgeen de prijze doet stijgen (en overigens de gemiddelde kost doet afnemen).

Over die eerlijke handel. Het punt is, als er meer koffie in de wereld is dan de mensen willen drinken, dan is er koffie te veel. En dan zullen sommige producenten proberen daarvan af te raken door die goedkoper aan te bieden dan hun concurrenten. En als wij met onze goede bedoelingen koffie kopen van de ene boer omdat we hem met hogere prijzen willen steunen, dan hebben we evengoed beslist om die koffie niet te kopen van de andere boer. En die blijft er helemaal mee zitten; die heeft zelfs geen kans meer om de zwik aan lagere prijzen aan te bieden, want de markt is aan de hoge prijs verzadigd.

Als het allemaal zo simpel was, dan werd ik snel zelf even president, en je zou het nogal een gang zien gaan...

:-)

koen

Sul: ikzelf koop coca-cola omdat ik me laat verleiden door de mooie rode kleur van hun blikjes en flesjes, dat op zijn beurt als gevolg van hun reclamecampagnes. Dat gebeurt *terwijl* er andere, goedkopere producten bestaan: "reclamecampagne". Ik denk ook niet dat alle producten even goedkoop zouden worden zonder reclame: er zijn tenslotte andere factoren dan reclame die ook een invloed hebben op voorkeuren.

Ik zie dat je ineens niets meer zegt over het probleem dat ik signaleerde: als jij en ik "eerlijke" koffie kopen, betekent dat dat we het feit dat er overschot is op de markt gewoon negeren, zodat we de producent die niet toevallig een "eerlijke" koper vond nu ineens zomaar laten vallen.

Even dacht ik dat je daarmee blijk gaf in te zien wat liberalen je proberen te vertellen: "eerlijke" handel is niet de prachtige oplossing die men je probeert wijs te maken, en de lage prijzen zijn daarvan een symptoom.

Maar ik zie dat ik te optimistisch was. Je vind het nodig ironisch te gaan doen over Somalië en Afghanistan. Sta me toe op te merken dat je volgens mij aan het verkeerde adres bent. Liberalen zal je vaak zien wijzen op het belang van een rechtstaat, een geldeconomie en een fatsoenlijk strafrecht. Je kan je ironie beter richten aan het adres van de anarchisten.

Sterker nog, ik dacht altijd dat "links" de rechtstaat, en de geldeconomie als middelen tot uitbuiting van de proletariër zag? Somalië, Sul! Afghanistan! Géén onderdrukkende rechtstaat! Géén uitbuitende geldeconomie! Het paradijs bestaat! Welkom in Somalië!

:-)

Koen

@ Koen

Dus reclame behouden en geen extra impuls voor onze economie wat jou betreft? Ok.

Wees gerust. Als jij en ik eerlijke koffie kopen, blijft er nog genoeg 'vrije markt' over voor de mensen die er niet zo warmpjes inzitten als wij. Maar ondertussen hebben de mensen die het wel aankunnen (jij en ik) er toch al voor gezorgd dat diegenen die het het hardst nodig hebben (zij die dreigen te sterven) geholpen zijn. Een economie op enkel eerlijke producten is heus niet de bedoeling.

Ten derde ben ik zeer ontgoocheld op jouw reactie tov ironie. Een gebrek aan ironie wordt nog de doodsteek van rechts (en wees gerust, ik wens het rechts niet toe). Ironie is de basis van een evenwichtige samenleving. Vriendschap staat of valt met ironie. Als je bezwaren hebt tegen mijn ironie, zeg het gerust, maar dan zie ik geen reden meer om te reageren.
Ook inhoudelijk ga je hier uit de bocht door anarchie gelijk te stellen met links. Anarchie bestaat zowel aan de linkerzijde (punkers) als aan de rechterzijde (totale vrije markt, Somalie) van de samenleving. Politieke partijen die traditioneel links worden bestempeld zijn net voor een sterke (beschermende) rechtstaat.

@ Nickonomics

Ik ga volledig akkoord met jouw reactie, respect!
Dan blijft alleen nog de vraag waar het beschermen eindigt en waar het onderdrukken begint. Welke zaken moet het recht als 'beschermer van de vrije markt' reguleren?
In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen veiligheid garanderen. In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen een minimum gezondheidszorg garanderen. In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen onderwijs garanderen. In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen voedsel garanderen. In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen speelgoed garanderen. In Somalie kunnen enkel de rijksten hun kinderen luxe garanderen.

@sul: waarom schijn jij te denken dat "eerlijke" handel precies diegenen helpt die het het hards nodig hebben? Vaak is het zo dat een boer die voor de internationale markt produceert meer "verdient" dan een boer die enkel voor een locale markt werkt. Dat is ook zo in de industrie: in de exportsector liggen de lonen hoger. Multinationale ondernemingen betalen doorgaans hogere lonen dan de eigen binnenlandse industrie. En dan zijn er nog diegenen die geen werk hebben. Dus nogmaals, wat is er eerlijk aan eerlijke handel? En eerlijk voor wie?

Wat Somalië betreft. Beware what you wish for. http://rru.worldbank.org/Do...

Telecom:

Many local companies have teamed up with
international giants such as Sprint (U.S.) and
Telenor (Norway), providing mobile phones
and building new landlines. Vigorous competition
has pushed prices well below typical levels
in Africa, and Somalia now has 112,000 fixed
lines and 50,000 mobile subscribers, up from
17,000 lines before 1991.

De rijken kunnen bellen ja, en de armen niet. Maar in andere Afrikaanse landen, met veel overheid, zijn er dat nog veel minder.

Electriciteit:

Entrepreneurs have worked around Somalia’s
lack of a functioning electricity grid, payment
systems, and metering. They have divided cities
into manageable quarters and provide electricity
locally using secondhand generators bought
in Dubai. They offer households a menu of
choices (daytime, evening, or 24-hour service)
and charge per lightbulb.

Meer algemeen:

The achievements of the Somali private sector
form a surprisingly long list. Where the private
sector has failed—the list is long here too—
there is a clear role for government interventions.
But most such interventions appear to be
failing. Government schools are of lower quality
than private schools. Subsidized power is being
supplied not to the rural areas that need it but
to urban areas, hurting a well-functioning private
industry. Road tolls are not spent on roads.
Judges seem more interested in grabbing power
than in developing laws and courts.

Sul: over de reclamekosten. Laat me de zaak als volgt omdraaien. Coca-cola kost (zeg) 1 euro per blikje; "allo-cola" kost 0.80 euro per blikje en ze smaken precies gelijk. VZIW is dat op de naam na exact de toestand in de markt. Ikzelf drink coca-cola. De vraag is: waarom.

Wel, als je kan argumenteren dat ik die extra 20 cent betaal omdat ik bij mezelf iets denk als "die sukkels van coca-cola moeten hun marketingmensen betalen, en dus koop ik maar hun product", dan heb jij gelijk. En als iemand anders overtuigender is met "dank zij de reclamecampagne kopen een hoop mensen (zoals KR) coca-cola, zodat de vraag en bijgevolg de prijs hoger is, waardoor coca-cola op zijn beurt de reclamekosten kan betalen", dan heeft dat tweede standpunt gelijk.

En ikzelf ben eerder een aanhanger van dat tweede standpunt; al was het maar omdat het eerste standpunt moet beweren dat mensen bereid zouden zijn zomaar de meerkost te betalen, eerder dan gewoon van product te veranderen.

Dit gezegd zijnde, zou het de economie een "kapitaalsinjectie" geven als we de marketingkosten zouden uitsparen? Ik denk eerder het tegendeel. De marketing verhoogt immers de vraag, en dit aan hogere prijzen, zodat maatregelen die mij zowel prijs- als omzetverlagend lijken, op mij eerder overkomen als manieren om de economie naar beneden te duwen.

Over die ironie: merk op dat niet ik over die ironie was begonnen. Ik verwonder me een tikje dat je ironie gebruikt en dan aan mensen verwijt dat ze die niet begrijpen. Misschien is dat wat onheus? Misschien heb ik gewoon geen enkel gevoel voor humor of ironie; zoals je mensen toch ook niet verwijt dat ze kleurenblind zijn? Of misschien - en dat is wat ik hier denk - was je "ironie" een tikje misplaatst? Immers, je gaf de indruk je vragen toch wel vrij serieus te nemen in een bericht aan nickonomics.

Wat mij betreft, dat het voor liberalen moeilijk is "de lijn te trekken" is als water naar de zee dragen. Hier op dit forum zie je weliswaar vaak mensen erg allergisch reageren als overheden nog maar ter sprake komen, maar zodra het gaat om hun 4x4 te beschermen, laat staan de oorlog in Irak goed te praten, zijn ze er ineens wildenthousiast over. Ja, nu komen ineens zelfs grote budgetaire deficits in aanmerking om toegejuicht te worden; zonder dat iemand op het idee komt om over Keynes te beginnen.

En mijn vraag is: denk je nu echt "de liberalen" in intellectuele moeilijkheden te brengen wanneer je daar op wijst? Denk je niet dat je eigenlijk alleen maar een klein groepje vastgrijpt en dat groepje maar ineens voorstelt alsof ze de standpunten van "de liberalen" vertegenwoordigen? Zelf vind ik het een tikje licht uitvallen om zorgvuldig de lichtgewichten uit te kiezen en dan te juichen dat je enkele rake stoten hebt geplaatst.

Dus ik stel voor dat je het eens probeert met de liberalen die iets minder snel zichzelf tegenspreken. Neem gerust aan dat er liberalen zijn die zeggen dat er een overheid nodig is voor een "level playing field", en voor veiligheid en consoorten, en die bijgevolg begrijpen dat ze al lang niet meer in de discussie zitten *of* er wel of geen overheid (en wel of geen "collectief") moet zijn, maar wel in de discussie *hoeveel* overheid er moet zijn.

Eens je beseft met die liberalen te praten zal je niet ver komen met Somalië, noch met Afghanistan, om de simpele reden dat je doodgewoon praat met liberalen die je van bij het begin hadden kunnen zeggen dat die nog niet *lijken* op een liberale rechtstaat. Maar natuurlijk, als je er eentje gevonden hebt die dacht elke vorm van overheid te kunnen afkeuren en nu niet goed weet wat hij moet zeggen op je ironische voorbeelden; proficiat, dus, en aarzel niet ook eens met volwassenen van gedachten te wisselen. (Dit laatste was ironie, Sul, ik zit dit hier berustend te schrijven, niet agressief.)

Nog een ander onderwerp: "eerlijker handel" is even misleidend als "eerlijke handel". Er is doodeenvoudig niets oneerlijks aan dat je bij overproductie koopt bij lagere prijzen. Er zijn nu eenmaal te weinig kopers, en het zijn de verkopers zelf die, nog liever dan helemaal geen kopers te vinden, snel de productie aan de man proberen te brengen, al is het dan bij lagere prijzen. De Europese landbouwpolitiek, daarentegen, die aan de eigen boeren een "eerlijke" (mijn maag keert van weerzin bij de hypocrisie) prijs wil geven, zodat er veel te veel wordt geproduceerd, zodat dat moet gedumpt worden (op jouw en mijn kosten) in streken waar inderdaad nu de prijzen dalen: dàt is nu "oneerlijke handel", zie. En zoals ik hier al eerder heb gezegd: daarbij zijn jij en ik de bestolenen, maar de echte slachtoffers zijn natuurlijk de boeren in de landen waar de prijzen kapot zijn gemaakt.

Allemaal als gevolg van de "eerlijke "prijzen voor de Europese boeren, Sul! en *zonder* ironie!

Nog een laatste punt, de laatste paragraaf van je tekst. Dat is iets waar zoveel over te zeggen valt dat ik hoop dat we het apart kunnen behandelen, want het is te interessant om het te laten vallen, maar dit wordt nu al veel te lang.

Het is fout om kinderarbeid en lage lonen voor te stellen als gevolg van de vrije markt. Kinderarbeid en lage lonen bestaan al véél langer dan de vrije markt, omdat ze de uitdrukking zijn van iets heel anders. Ze zijn namelijk de uitdrukking van de armoede van de samenleving.

Kijk, je bent een kapitalist, en je stelt iemand een machine ter beschikking, en daarmee maakt die producten, die jij verkoopt, en waarvoor jij hem een loon betaalt.

Er is een bovengrens aan wat je hem kan betalen: als je méér betaalt dan wat hij zelf opbrengt, dan leg je je eigen geld op tafel, en alle goede bedoelingen van de wereld kunnen niet verhinderen dat op een dag je geld op is, en je zal moeten ophouden.

En is er niet ook een ondergrens? Bijvoorbeeld, als je minder betaalt dan om te kunnen overleven? Maar in werkelijkheid is er een hogere ondergrens. Namelijk als jij zo veel *minder* betaalt dan wat hij opbrengt, dan maak je *winst*, nietwaar? En wat zal dan de andere kapitalisten tegenhouden om ook *winst* te willen maken? Kortom, ook mensen aan te nemen? En wat zal dan kunnen verhinderen dat, doodgewoon door vraag en aanbod de lonen stijgen?

Ik zal je zeggen wat dat kan verhinderen: er kunnen combines bestaan; of lokale potentaten, die de één of andere specifieke kapitalist willen afschermen van die concurrentie. En wat willen de liberalen daar precies tegen doen? Wel, ze willen de markt vrij maken! Ze willen de andere kapitalist ook toelaten lonen te betalen!

En dàt is waarom vrije markten aan iedereen ten goede komen. De enige manier waarop ze niet aan iedereen ten goede kunnen komen, is dat ze niet vrij zijn. Waarom zouden mensen die vrij zijn hun arbeid voor een hongerloon weggeven als er met die arbeid zoveel winst te maken valt?

Maar in dat geval, wat is dan de reden waarom de lonen laag zijn? Als de reden dat ze niet wegkunnen niet langer is omdat ze niet vrij zijn, wat kan het dan nog zijn behalve dat ze nu eenmaal niet veel produceren? Kortom, de lage lonen als symptoom van de armoede; net zoals leven op de vuilnisbelten symptoom is van de armoede. Ook mensen die leven op vuilnisbelten bestaan al veel langer dan vrije markten bestaan; maar waar vrije markten bestaan leven er veel minder mensen op vuilnisbelten. Of met lage lonen.

Dit is veel minder dan een antwoord op al wat je gezegd hebt: het wordt te lang. Als je vind dat er meer had moeten staan: graag. Laat het weten.

Beste groeten, Koen

@ sul: "Sorry dat ik geen hele dagen tijd heb om onderzoeken en voorbeelden op te diepen. Ik werk dan ook niet op een politieke studiedienst."

Voor jou informatie, ik zoek die voorbeelden op in mijn vrije tijd, uit interesse. Dat heeft niets met mijn werk te maken, want daar heb ik geen hele dagen tijd voor. Dus ik ga ervan uit dat je deze opmerking die ik eerlijk gezegd een beetje beledigend vind, zou willen terugtrekken?

"Het voorbeeld dat je aanhaalt 'De rijken kunnen bellen en de armen niet' lijkt me ongepast en net niet choquerend."

Was het niet een zekere sul die het voorbeeld van Somalië aanhaalt waar alleen rijken kunnen bellen en armen niet?

"(Waarom ben ik niet verwonderd dat je net met een studie van de wereldbank komt zwaaien?)."

Weet ik niet. Misschien ga je er per definitie vanuit dat de Wereldbank niet objectief kan zijn? Das gemakkelijk he, moet je niet naar argumenten luisteren. Ah, tis van de Wereldbank dus zal het wel niet kloppen of verdraaid zijn...

"Zolang er niet in alle landen dezelfde overheidsregulering geldt (bv dan in ons land) koop ik zo weinig mogelijk producten die zijn geproduceert in bedrijven/cooperaties die vakbonden verbieden om goedkoper te kunnen produceren, bepaalde milieustandaarden niet halen om te kunnen concurreren op de vrije markt, kinderen tewerkstellen omdat ze goedkopere arbeidskrachten zijn en hongerlonen betalen om hun afzetmarkt te behouden. Waar eindigt zulke spriaal, idd tegen de grens van de regelgeving."

Ik weet wel waar jouw spiraal eindigd, dat al die kinderen geen werk meer hebben en honger hebben in plaats van hongerlonen. Je moet me niet geloven hoor, maar multinationale ondernemingen stellen maar 5% van kinderen te werk. 95% moet werken in de landbouw bijvoorbeeld waar ze helemaal niets verdienen.

@ Ivan & Koen

"Spijtig genoeg werkt niet iedereen op een politieke studiedienst" bedoelde ik in geen geval beledigend (er zijn er velen jaloers, mezelf incluis). Het is op weblogs een groot voordeel om professioneel met politiek bezig te zijn. Niet in het minst omdat je (professionele) functie je dan niet verhindert om voor de hele wereld je heel persoonlijke politieke mening te verkondigen op weblogs e.d. Ik vind dat zelf ook zeer spijtig en begrijp dat dit mijn geloofwaardigheid niet ten goede komt. Laat me weten als er daar nog eens een vacature is!

@ Ivan

Het voorbeeld van "De rijken kunnen bellen en de armen niet" lijkt me in dat opzicht verkeerd dat het hier niet gaat over basisbehoeften (ik heb ook geen GSM, maar dat maakt me niet arm). Ik wilde er enkel op wijzen dat voorwaarden voor economische activiteit geen enkele garantie bieden op deze basisbehoeften, en dat de jouw voorbeelden voorbijgaan aan zaken zoals veiligheid, onderwijs en gezondheidszorg.
Vandaar ook de opmerking over de Wereldbank; de argumenten tellen, maar zijn mijns insziens niet de essentie ('naast de kwestie' leek me hier wat te sterk).

@ Ivan

Rustig, Ivan, rustig. Heb ik ooit beweerd dat mijn betoog enkel multinationals betreft? Uiteraard stellen zij weinig kinderen te werk, net omdat zij reeds overal onderworpen zijn aan een zekere vorm van overheidscontrole. Maar vergeet niet dat ook zij afhankelijk zijn van (liefst zo goedkoop mogelijke) landbouwproducten.

@ Koen

Een volledig vrije markt (ook van arbeid/personen) zou inderdaad impliceren dat de levensstandaard op mondiaal niveau wordt uitgemiddeld.
Mijn eerste vraag is dan of jijzelf bereid bent om te gaan leven naar de gemiddelde levensstandaard.
Mijn tweede punt is dat indien het aanbod van arbeid in deze utopische wereld groter is dan de vraag, de prijs van de arbeid wel opnieuw zal dalen.

...(Later hopelijk meer)...

Mvg