Reporter ter plaatse met uitsterven bedreigd

De oorlogskas van nieuwsredacties is leeg. Wie nieuws wil maken over het buitenland moet dat steeds vaker van thuis uit doen. “Een gevolg van de verminderde interesse van managers voor buitenlands nieuws,” meent Robert Capiot van Het Belang Van Limburg. “Een zwaar verlies voor de journalist die voeling wil met de materie waarover hij schrijft,” zegt Gie Goris, van MO* Magazine.

Journalisten worden door hun redacties steeds vaker aan hun bureaus geketend. Ter plaatse gaan in het buitenland is de uitzondering op de regel geworden. Goris, hoofdredacteur van MO* Magazine, ziet deze evolutie met lede ogen aan: “Een journalist moet kunnen beleven waarover hij schrijft. Anders geraakt hij de voeling met de realiteit kwijt. Hij moet de angst bij de lokale bevolking aan de lijve kunnen ervaren.”

Desinteresse
Robert Capiot is redacteur buitenlands nieuws bij Concentra (Het Belang van Limburg en Gazet van Antwerpen). Hij getuigt dat het uitsturen van journalisten naar het buitenland de laatste 15 jaar enorm is afgenomen. “Hoofdredacteurs hebben daar steeds minder interesse voor. De redactie buitenlands nieuws wordt stiefmoederlijk behandeld. Ondanks de slogan “Limburger, Wereldburger,” investeren de managers voornamelijk in regionaal nieuws.

Nochtans haalt het buitenlands nieuws de top drie van meest gewaardeerde berichten. Bij De Standaard deelt het de tweede plaats met het binnenlands nieuws. Ook in de regionale krant ‘Het Belang van Limburg’ staat de buitenlandse berichtgeving op de tweede plaats. Pas daarna komen de katernen ‘misdaad en gerechtelijk nieuws’, en ‘nieuwtjes over BV’s’.

Gedomesticeerd nieuws
Goris vermoedt dat buitenlands nieuws sukkelt met een slecht imago. “Het is niet sexy genoeg. Het verliest de concurrentie van regionaal en politiek nieuws.”

“Een geslaagde journalistieke techniek, is te proberen het buitenlands nieuws met een Belgische invalshoek te brengen,“ zegt Bart Beirlant, chef redactie buitenlands nieuws bij ‘De Standaard’. “Een krant moet in de eerste plaats een zo breed mogelijk publiek algemeen informeren.”

Goris gaat akkoord, maar waarschuwt voor de schaduwkant van deze invalshoek. “We moeten opletten dat de nieuwsselectie niet wordt geperverteerd. Bij Het Belang is de link met de Limburger bijna een vereiste geworden. Het nieuws gaat voorbij aan de actualiteit en plaatst de ervaringen van de Limburger centraal.”
Capiot spreekt dat tegen. “Duiding komt voor ons op de eerste plaats. Als we een onderwerp belangrijk vinden, leggen we dat op een grafische manier uit in onze pagina’s ‘nieuws in beeld’. Via kaarten, grafieken en tekeningen verklaren we een complex onderwerp op een verhelderende manier.”

Diversiteit
Er zijn een aantal thema’s die altijd de kranten halen. De gezondheidshervorming van Obama, de oorlog in Afghanistan of de politieke instabiliteit in Congo. Vergeten oorlogen en conflicten vallen meestal uit de boot. Een evidentie volgens Beirlant. “Je moet reliëf aanbrengen in het nieuws. België heeft troepen in Afghanistan. Als zich daar nieuws ontwikkelt, heeft dat voorrang op een rel in Mali.”

Goris nuanceert: “Natuurlijk is het nieuws in Afghanistan belangrijker, maar over het algemeen ontbreekt er diversiteit. Wanneer er nieuws over Mali verschijnt, zal het in de vorm van een randartikel op pagina vijftien zijn. Het nieuws wordt niet op een serieuze manier gebracht.”

Toekomst
Met het verdwijnen van ‘de reporter ter plaatse’ ontwikkelen zich nieuwe manieren van nieuwsgaring. Beirlant: “Toen de oorlog in Gaza begon, kwam er bijna geen informatie naar buiten. Via sociale netwerken zijn we in contact gekomen met een Palestijnse vrouw die in het oorlogsgebied verbleef. Ze leverde ons een dagelijkse stroom aan berichtgeving. Door haar konden we de stem publiceren van de gewone man en vrouw in de straat.”
Goris is minder overtuigd van de kracht van sociale netwerken en blogs. “Ze zijn teveel vervuild door belanghebbende partijen. Dictatoriale regimes en piraten misbruiken de netwerken om leugens te verspreiden. Het is een bijkomende bron van informatie, maar het zal nooit de reporter ter plaatse kunnen vervangen.”

Zwarte schaap
Het Vlaams Vredesinstituut wijst in zijn meest recente mediastudie op een opmerkelijke daling van de hoeveelheid buitenlands nieuws. In het VTM- journaal handelt slechts één item op vijf over het buitenland. De printwereld is ook onderhevig aan deze evolutie. De populaire kranten Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad hebben geen vaste pagina ‘buitenland’ meer. Reporters ter plaatse worden vervangen door persagentschappen en freelancers. Het buitenlands nieuws is het zwarte schaap van de nieuwsredacties geworden.

Vincent Van Nauw, StampMedia

Reacties

#92303

traveller

 

Een Vlaamse reporter ter plaatse die een politiek correct artikel moet brengen over Afghanistan zal niet te veel moeten schrijven. Dan zijn ze beter de rode NYT(New York Times) over te nemen, zo lopen ze geen risico.

#92309

Elveebee

 

Ten eerste beschikt een goed journalist op afstand vaak over meer en betere bronnen dan een embedded journalist ter plaatse.
Ten tweede: wat is nu eigenlijk het nieuws in dit artikel?
Ten derde: zelden las ik een artikel dat in zo'n amateuristisch Nederlands geschreven werd. Even een greep:
- van thuis uit (van thuis, of van huis uit)
- aan de lijve (aan den lijve)
- Goris vermoed dat (vermoedT)
- het buitenlands nieuws (buitenlandse)
- Er zijn een aantal (er is)
- Ze zijn teveel vervuild (te veel)
- de netwerken: het is een... (ze zijn)
Ten vierde: StampMedia noemt zich trots 'persagentschap', maar is in werkelijkheid een sociaal project dat gefinancierd wordt met overheidsubsidies. Ik betwist niet de maatschappelijke waarde van het project, wel de neutraliteit.

#92313

LVB

 

@elveebee: Bedankt voor het signaleren van de DT-fout, is intussen verbeterd in de tekst. Geheel terzijde: het staat hier als "gastcolumn", dus wat mij betreft hoeft het allerminst neutraal of objectief te zijn.

Komende van een jonge aspirant-journalist vond ik dit wel een goed stuk dat de houding van diverse media tegenover reporters ter plaatse mooi samenvat.

#92321

Briggs

 

Mja, denk ook dat de budgetten gewoon gekrompen zijn en dat ze het zich niet meer kunnen veroorloven. Mij mogen ze naar't buitenland sturen, ieder conflict...maar op mijn voorwaarden :p

#92328

Rudyard Kipling

 

"“Een geslaagde journalistieke techniek, is te proberen het buitenlands nieuws met een Belgische invalshoek te brengen,“ zegt Bart Beirlant, chef redactie buitenlands nieuws bij ‘De Standaard’."
of hoe DS zich uitslooft om on-Vlaams, belgisch te zijn.

#92329

Rudyard Kipling

 

De BRT is in hetzelfde bedje ziek als de krantenredacties. De weinige correspondenten in het buitenland die ze nog hebben, leven daar met een vet expat-pakket, weg van de realiteit, kennen soms zelfs de taal niet van het land waarover ze verslag uitbrengen.
De wereld van die verslaggevers beperkt zich tot het uitdiepen en verbreden van cliches die de redacties in Brussel wensen te horen.

Vlamingen die 10 of 20 jaar in het buitenland wonen, komen zo goed als nooit aan het woord in het belgisch buitenlandnieuws. Het zou wel eens kunnen dat die Vlamingen, vrij van de stortvloed van dagelijkse belgishe politiek correcte propaganda, standpunten gaan ventileren die niet stroken met wat de redacties in Brussel willen horen.