Verhofstadt over Friedman

Ingezonden door LVB op 2008-12-12 08:34

In zijn boek Free to Choose schreef Friedman dat ‘de genialiteit van Adam Smith schuilt in de erkenning van het feit dat de prijzen die ontstaan door middel van een vrijwillige ruil tussen koper en verkoper, dit wil zeggen via het vrije marktmechanisme, de activiteiten van miljoenen mensen die ieder hun eigen belang nastreven, kunnen samenbundelen zodat tenslotte iedereen ervan profiteert’. Friedman keerde zich tegen de bemoeienis van de overheid in het economische systeem, maar evenzeer tegen private monopolies en kartelvorming. Even nadrukkelijk keerde hij zich tegen elke vorm van egalitarisme, de neiging van de overheid om teveel belastingen te heffen en te streven naar inkomensgelijkheid. ‘Als uw inkomen gelijk bleef, ongeacht de vraag of u er hard voor gewerkt hebt of niet, zou u dan nog zin hebben om er hard tegenaan te gaan?’, zo klonk zijn retorische vraag.

Keerde Friedman zich daarmee tegen de overheid, zoals sommige libertariërs en anarcho-kapitalisten beweren? Helemaal niet. Opnieuw verwees hij naar Adam Smith die in zijn gekende boek An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations drie belangrijke overheidstaken opsomde. Ten eerste het beschermen van de samenleving tegen agressie van vreemde mogendheden. Ten tweede een goed justitieel apparaat teneinde elke burger te kunnen beschermen tegen onderdrukking door een ander. En ten derde het opzetten en onderhouden van publieke werken en instellingen die een enkeling of een kleine groep onmogelijk in het eigenbelang kan opzetten en onderhouden. Die laatste taak is in hedendaagse termen alvast het moeilijkst te definiëren. Denk aan het onderwijs, de sociale zekerheid, de fiscale diensten, enz… Maar één zaak werd hiermee wel duidelijk. De overheid heeft geen enkele rol te spelen in louter commerciële activiteiten. Denk aan de kolen- en staalindustrie, de textiel, de telefonie, de luchtvaart en de banksector. Wat Friedman het meest stoorde was de hoogmoed van economische planeconomen die in de lijn van het marxisme beweerden dat ze de economie op een wetenschappelijke manier konden verklaren en begeleiden. Dat was en is een complete misvatting. Elke mens, en zo zijn er nu al meer dan zes miljard, neemt onophoudelijk een voor de wetenschap verborgen reeks kleine beslissingen. Deze visie op een oncontroleerbaar en ondefinieerbaar menselijk gedrag stond haaks op de visie van historicisten die beweren dat mensen een bepaald einddoel nastreven en volgens wetenschappelijk te verklaren motieven denken en handelen.

Guy Verhofstadt in zijn openingsrede van het Centrum Frans Grootjans, 4 december 2008

Reacties

#73047

johan vandepopuliere

vrijdag, 12 december, 2008 - 11:01

 

Adam Smith bijgeschreven op de lijst van te lezen auteurs. Ik ben het 100% eens met Verhofstadt/Friedman/Smith. In een recente bijdrage schetste ik al eens het haast onwerkbare model
van een wegennet dat privaat wordt uitgebaat.

Ik hoop ook dat Verhofstadt terugkeert op het politieke toneel, al zullen de Eric Jansen van deze wereld wel vinden dat hij ongeschikt is omdat hij de Vlaamse zaak verraadt. Momenteel zitten we echter met politici opgescheept die zo hard proberen de schijn op te houden van het verdedigen van de Vlaamse zaak, dat ze de zaak van de burger compleet blokkeren. Politici bovendien, die maar al te graag toegeven aan de illusie van de burger dat de staat, in tegenstelling tot banken, eindeloos solvabel en liquide is.

#73049

Benny Marcelo

vrijdag, 12 december, 2008 - 11:46

 

Johan, Verhofstadt heeft tijdens zijn ganse regeer periode precies het tegenovergestelde gedaan van wat hij verkondigde. Niet enkel een verrader van de vlaamse zaak, ook nog eens een verrader van zijn eigen ideeën.

#73053

Questing Beast

vrijdag, 12 december, 2008 - 12:05

 

Guy 'luister naar mijn woorden, maar kijk niet naar mijn daden' Verhofstadt zou, gezien het paarse beleid waar hij als premier verantwoordelijkheid voor droeg, beter enige schroom aan de dag leggen alvorens Friedman te citeren. Van het construeren van een overheid die zich concentreert op Friedman's kerntaken is onder zijn bewind zelfs nog geen microscopisch beginnetje gemaakt, integendeel. Waarom sommigen, zelfs vanuit zeer gematigd liberaal standpunt, alle heil verwachten van Zijn Wederkomst is voor mij dan ook een even groot raadsel als de hedendaagse voorliefde voor Lord Keynes' op het terrein bewezen catastrofale recepten.

Vreemd genoeg is de reden waarom de overheid zich volgens Verhofstadt niet dient te mengen in "louter" commerciële activiteiten, ook DE reden waarom volgens anarcho-kapitalisten de overheid zich helemaal nergens mee dient te bemoeien. De 6 miljard mensen met hun interagerende kleine beslissingen (de markt) vormen inderdaad een dermate complex kluwen dat planning compleet onmogelijk wordt. Het nemen van "maatregelen", de verwondering en verontwaardiging over de eruit voortvloeiende "perverse neveneffecten", het nemen van nog meer "maatregelen" en het blinde, naïeve geloof van de massa dat men een haag kan herstellen door het gat eruit te knippen, zijn voor de anarcho-kapitalist een voortdurende bron van ergernis of vermaak. En zolang diezelfde massa niet inziet dat "het algemeen belang" niet bestaat en dat de overheid, ook in haar zogenaamde kerntaken, niets anders is dan een gesofistikeerde herverdelingsmachine die enkel dient om een deel van de bevolking te beroven ten gunste van een bepaalde elite en haar volgelingen, zal dat zo blijven.

#73060

Avondlander

vrijdag, 12 december, 2008 - 15:34

 

"In een recente bijdrage schetste ik al eens het haast onwerkbare model van een wegennet dat privaat wordt uitgebaat."
Dixit Vandepopuliere.
Aan de franse tolwegen kunnen we hier toch een puntje zuigen. Het exacte kostenplaatje ken ik niet maar alleen al het feit dat iemand die nooit de tolweg gebruikt er niet rechtstreeks voor hoeft te betalen vind ik prima.

#73062

Avondlander

vrijdag, 12 december, 2008 - 15:43

 

"Onder Verhofstadt is er een budgettair wanbeleid gevoerd. Het kon niet op, toen. De 10 miljard die toen overboord is gegooid, hadden we nu goed kunnen gebruiken. Om iets opzij te leggen voor de vergrijzing én om efficiënter en krachtdadiger te reageren op deze recessie."

Ivan Van de Cloot (Hoofdeconoom bij de denktank Itinera) in Het Laatste Nieuws, 11 december 2008

Niets met de "Vlaamse zaak" te maken. Ben ook Eric Jans niet...

#73065

johan vandepopuliere

vrijdag, 12 december, 2008 - 16:37

 

Jaja Avondlander, ik zal nooit meer een eerere post samenvatten.

Natuurlijk zijn tolwegen op autostrades een prima directe heffing. Ik heb ook niks tegen de Liefkenshoektunnel. Het ging mij over het volledige weggennet. Dat maken en onderhouden is in hoofdzaak een overheidstaak. Eenmaal ze er liggen en goed kaderen in de mobiliteit kan je overwegen het beheer uit te besteden.

Overigens is het wegennet van België volgens mij te dicht om een Frans model te kunnen hanteren. Enkel in Wallonië zie ik mogelijkheden. De plaatsen waar in Frankrijk de tol ophoudt, om praktische redenen, tonen alle gelijkenis met onze topologie.

Ik ben het niet met alle beleidsdaden van VH eens. Met bovenstaande kritiek ook niet. "Iets opzij leggen voor de vergrijzing" en anticiperen op een crisis van een onvermoed kaliber, nee, dat zijn nu niet meteen de daden die van hem een groter man hadden gemaakt. De vergrijzing heeft andere maatregelen nodig dan het populaire opzij leggen.

#73072

Benny Marcelo

vrijdag, 12 december, 2008 - 18:33

 

"Ik hoop ook dat Verhofstadt terugkeert op het politieke toneel,"

Dit heb ik gelezen in je eerste reactie Johan, de dichtheid van ons wegennet heeft daar niks mee te maken.
En dat je een andere oplossing hebt voor de vergrijzing dan daarvoor geld opzij leggen... gaskamers misschien?

#73073

PJR

vrijdag, 12 december, 2008 - 18:53

 

Overigens wil ik elkeen die Smith aanbidt als liberaal aanraadde om zijn 'Theory of Moral Sentiments' te lezen, een oerconservatief werk :-)

#73075

EricJans

vrijdag, 12 december, 2008 - 19:29

 

@ Johan Vandepopuliere:

Ik ben Eric Jans wél.
Je zegt:
<<Ik hoop ook dat Verhofstadt terugkeert op het politieke toneel>>

Hoezo? Is verhofstadt dan ooit op het toneel geweest? Volgens mij niet. Hij had eerst een reeks idealan, dan een verkiezingsnederlaag, daarna een bezinning in Toscane (waar hij zich tot het Belgicisme bekeerde) en vervolgens kwamen Di Rupo en Michel aan de macht. Deze beiden heeft hij hun naam geleend.
Nu blijk jij ook nog te geloven dat Guy Verhofstadt ooit ook écht zélf regeerde. Tja... dat wordt me toch wat machtig.
Net zo min als Leterme is Verhofstadt ooit eerste minister van La Belgique geweest.
Waarom dan spreken van een... 'terugkeer' van VRHFSDT?!
Hoe dwaas.

#73077

EricJans

vrijdag, 12 december, 2008 - 19:42

 

@ Johan Vandepopuliere:

Van mij mag Verhofstadt dus gerust z'n eerste burgermanifesten uitvoeren, op voorwaarde dat hij deze keer ook écht zélf eerste minister zou zijn. Alleen... ik acht dat niet mogelijk in een Belgische context. (Om Louis Michel te citeren:) 'Zodus'...

En wat je familienaam betreft: het Belgische communautarisme heeft het succesrijke Vlaams-wetenschappelijke populieren-experiment toch maar weer eens mooi de Nederlandse grens over gejaagd.
Leve Belguy!

#73083

Cogito

vrijdag, 12 december, 2008 - 21:51

 

I ga een linkse politicus worden en als ik de macht heb draai ik naar rechts.

#73084

OutlawMike

vrijdag, 12 december, 2008 - 23:09

 

Hmmmm. Nog zo een gek idee niet.

Mag ik dan in uw regering komen als Minister van Integrasie en Sociale Kohesie? Ik beloof eerst wetsvoorstellen erdoor te zullen jagen waardoor kinderen met hun ouders kunnen trouwen, ezels en koeien stemrecht krijgen en de islam tot staatsgodsdienst wordt verheven. Ik weet zeker dat A. Rouet daarin trapt.

Nadien zetten we ze allemaal eens goed te kakken.

#73091

fcal

zaterdag, 13 december, 2008 - 01:36

 

De Groenen stuurden toch tijdens Vrhfstdt_1 aan op stemrecht voor asielverblijvers enfin voor zij die in een psychiatrische instelling verblijven.

Ze waren ook voorstander van aanwezigheidsdiploma's zonder examen van de verworven kennis.

Enz...

#73096

Benny Marcelo

zaterdag, 13 december, 2008 - 11:15

 

Mag ik minister van vliegend spul worden? Anders ga ik bleiten. De winst delen we wel :-)
Rouette maken we staatssecretaris van censuur.