Elchardus: nijpend gebrek aan rechtse ideeën of aan rechtse intellectuelen

Linkse intellectuelen bedachten ooit een fantastische truc. Die bestaat uit drie stellingen. Ten eerste, er is een klasse, het proletariaat, waarvan de emancipatie meteen de zelfverwezenlijking van de mensheid betekent. De maatschappelijke orde die zo ontstaat, is, aldus stelling twee, de best denkbare en dat volgens criteria die iedereen deelt (of zou moeten delen), universele criteria dus. Maar, zo voegt stelling drie daaraan toe, de proletariërs zijn niet erg mondig, weten niet wat goed voor hen is. Daarom moeten linkse intellectuelen in hun plaats spreken. [...] Vandaag blijft er weinig van over. [...]

Toch is er bij linkse intellectuelen iets van die stellingen blijven hangen. De behoefte om ideeën publiek te verdedigen en om kritiek te verantwoorden in het licht van algemene principes. Wie publiek op die manier spreekt, maakt kans als intellectueel te worden beschouwd. Het dragen van een academische titel helpt, maar is niet noodzakelijk. Dat verklaart misschien waarom linksdenkenden sneller dan anderen als intellectueel worden erkend, zodra zij publiek het woord of de pen voeren. Echt overtuigend is die verklaring echter niet. Er zijn immers heel wat mensen die frequent publiek spreken, zoeken naar een algemene verantwoording van hun stellingen, daarenboven de titel van prof voeren, maar ontegensprekelijk liberale, rechtse of zeer rechtse stellingen verdedigen: Frank Thevissen, Gust De Meyer, Boudewijn Bouckaert... om er maar een paar te noemen die geregeld in de pers opduiken. Toch noemt haast niemand hen intellectuelen, omdat noch de inhoud, noch de stijl van hun communicatie daartoe uitnodigt. Blijkbaar is er dus toch iets aan de hand: een nijpend gebrek aan liberale en rechtse ideeën misschien of, alleszins in Vlaanderen, een gebrek aan mensen om die ideeën te baren en op overtuigende wijze te verwoorden. Vandaar, zo beweren kwatongen, dat linkse intellectuelen die rol dan ook maar op zich nemen. De derde intellectuele weg, als u wilt.

Mark Elchardus in Knack van 27 juli 2005

Reacties

#12282

ivan

 

Rechtse intellectueel, zou dat niet iets voor u zijn Luc?

#12286

Cogito

 

Linkse intellectuelen gaan in de politiek of journalistiek.

Rechtse intellectuelen hebben geen tijd om aldus in de kijker te lopen, ze zijn bezig met het leiden van bedrijven en het ontwikkelen van nieuwe technologieën, ze zijn maw bezig met economisch productieve zaken, dit in scherpe tegenstelling met hun linkse collega's.

Rechtse ideeën-intellectuelen worden geplaagd, niet door een gebrek aan ideeën, maar door een gebrek aan voorbereide geesten, ontvankelijk voor hun ideeën.

Zo werd Hayek in zijn tijd als verouderd beschouwd omdat hij het liberalisme van de 18e eeuw voorstond en de ideeën van de Old Whigs herformuleerde, terwijl men nu begint te ontdekken dat hij eigenlijk zijn tijd net ver vooruit was, onder andere door zijn scherpe inzichten, nog voor er sprake was van de complexiteitstheorie, in het zelforganiserend vermogen van complexe systemen en de economie identificeerde als een dusdanig systeem.

Het zijn dus niet de rechtse intellectuelen die een gebrek aan ideeën hebben, maar de linkse intellectuelen die teveel alfa-en en te weinig beta-en waardoor ze sterk ontvankelijk en beïnvloedbaar zijn voor pseudowetenschap, of, populairder gezegd, een gebrek aan echte kennis brengt hen er eerder toe te leuteren en geleuter te accepteren, dan waarheid te herkennen.

#12301

PICA

 

Dat bij gebrek aan gewicht omhooggevallen ventje elchardus moet het artikel van een echte prof nl Sokal gepubliceerd in Skepsis eens terug lezen als hij het tenminste verstaat. Misschien zal hij dan begrijpen wat een linkse intellectueel zoals hij waard is.

#12314

Briggs

 

Rechtse intellectuelen zijn geen 'wereldverbeteraars'. Zij weten het beter maar laten de linkse 'intellectueel' uitrazen.

Toch opvallend hoe 75% van de Vlamingen voor 'rechtse' partijen stemmen...die zullen dan allemaal dom zijn ?

#12322

Briggs

 

Wat mij opvalt, is dat Elchardus blijkbaar niet in staat is zijn sociologische kennis te hanteren. Misschien heeft ie nooit gehoord over etikettering. Etikettering is een maatschappelijk fenomeen waar mensen bepaalde andere mensen een label toekennen. Dit kan een negatief gegeven zijn indien de geëtiketteerde persoon afwijkend gedrag vertoont. Op termen zal de geëtiketteerde, eenmaal bewust van het etiket, dat etiket internaliseren (civilisatietheorie van Elias). Dit is zowat wat hier plaatsvindt.

Vanuit de klassieke interpretatie van het politiek spectrum heeft men het over de 'linkse intellectueel' en de rechtse 'niet-echt-intellectueel'. Elchardus zelve is de SP.a huisfilosoof, in dat kader is het citaat begrijpbaar en verwaarloosbaar. Als socioloog echter is zij een blunder van formaat, of eerder van subjectiviteit. Er is ook een probleem bij etikettering, het is niet omdat men een etiket meezeult dat het ook juist is.

Uiteindelijk is de vraag: Wie bestempelt wat intellectueel is?

Zijn dat -de vooral- Linkse media, of professoren zoals Elchardus?

Misschien is er nog een ander fenomeen in het spel, het fenomeen van het minderwaardigheidscomplex of gewoonweg nederigheid. Rechtse ideologen hebben vooral een neiging van vrijheid en debat, dus moet men zich presenteren met een nederige attitude (houding, instelling) anders wordt het debat verzuurd.

Mogelijk bestempelen (etiketteren) politiek rechts getinte personen zich niet met het etiket 'intellectueel' omdat ze zich niet belemmerd willen volgen door de last van het etiket. Bij politiek links getinte personen heeft men blijkbaar geen probleem met die last, in zekere mate mag men spreken van arrogantie.

#12323

Briggs

 

PS:LVB: kheb bovenstaande reactie ook op mijn 'blogske' geplaatst met een link naar het citaat op jouw blog & het oorspronkelijk artikel. Als u dat stoort laat mij dan iets weten,oki ?

#12332

Pieter Cleppe - www.cleppe.blogspot.com

 

In mijn post op de "groepsblog"-discussie zei ik dat sociaal-constructivistische ideeën failliet zijn, althans wanneer het over economische theorie gaat. Hoewel er nog sterk gepleit wordt voor meer macht voor de VN en de EU, voor een politieke tegenmacht tegen de economische globalisering, voor een Keynesiaans investeringsbeleid op het vlak van ontwikkelingssamenwerking binnen of buiten Europa, toch gaat het voornamelijk om losse ideetjes die een fundamentele, voor alles geldende ideologische kijk op de zaak ontberen. De antiglobalistische beweging is daar een goed voorbeeld van. Hoewel zij in hun concrete voorstellen veelal de communistische toer opgaan, schrikken ze er toch voor terug algemene principes te expliciteren, en is het een verwaaide beweging met veel geroep en modieus vertoon, maar zonder veel inhoud.

Voor sociaal-constructivisten zijn de ideologieën dan ook dood. Daarmee bedoelen ze dat hun eigen ideologie dood is. Liberalen daarentegen pleiten in een duidelijk, ideologisch kader steevast voor bescherming van de persoon, en wijzen dus op basis daarvan alle inmengingen door geweld die niet op verdediging van de persoon zijn gebaseerd, af.

Als Elchardus zichzelf intellectueel noemt, is dat zijn goed recht, maar ik denk dat hij zichzelf serieuzer neemt dan hij genomen wordt. Iedereen weet wat hij verdedigt: een failliete ideologie, de belangen van een machtsapparaat dat de welvaart van de burgers bedreigt en een status quo, wat tegennatuurlijk is om te verdedigen, want mensen willen vooruit.

#118757

BC

 

Een zeer interessante Lichtpunt met socioloog-op-rust Mark Elchardus, die nu duidelijk wat vrijer kan denken en spreken. Te bekijken op http://217.64.248.141:8000/

Over de onderschatting van de hoeveelheid allochtonen, mede omdat die weigerachtig stonden tegenover meedoen aan sociologisch onderzoek.

Over hoe vroeger "de stadslucht vrij maakte" (weg van de kneuterigheid van de boerkes), maar hoe hoogopgeleiden meer en meer de islamiserende steden zullen inruilen voor het platteland. Over hoe de moslimbevolking in de steden een poging zal doen om de publieke ruimte conform hun opvattingen en waarden te maken.

Over de ethische conflicten (gendergelijkheid, homoseksualiteit, ...) die zullen ontstaan tussen moslims en niet-moslims over een jaar of 15 aangezien de moslims tegen dan zeker nog niet geseculariseerd zullen zijn.

Over de natie die toch sterker blijkt te steunen op taal dan op een gedeelde cultuur. ("De taal is gans het volk.")

Over de N-VA die eenmaal ze de lakens zal uitdelen een minder rechts beleid zal voeren dan haar programma nu doet uitschijnen.

Over de kost van de gezondheidszorg; de ongelijkheid op vlak van gezondheid tussen laagopgeleiden en hoogopgeleiden; de mate van verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid.

Over hoe we een samenleving zijn van "individualisme zonder individualisering."

Over hoe het niet de babyboomers zijn die verantwoordelijk zijn voor de financiële crisis, maar de jongere mensen die nadien kwamen.

etc.