Kuifje, Bobby en kapitein Haddock in Amerika

Kuifje, Bobby en kapitein Haddock in New York, of de avonturen van de Belgische diplomatie in The Big Apple. Een blijspel in twee bedrijven, met een intermezzo in Los Angeles. Zet u schrap, want de realiteit is sterker dan fictie.


Eerste bedrijf: 15 september 2002

Manneke Michel
De Markt, het hippe Belgische restaurant op 401 W. 14th Street in New York. Na een uitgebreid diner aangeboden door Jean de Ruyt, de Belgische ambassadeur bij de VN, steken minister van buitenlandse zaken Louis Michel en zijn gevolg doodgemoedereerd een sigaar op. In the Big Apple is het roken in restaurants sterk aan banden gelegd. Het gezelschap wordt door het personeel dan ook vriendelijk verzocht te stoppen met roken. "Heeft u enig idee wie wij zijn? Wij zijn diplomatiek onschendbaar!", repliceert het Belgische gezelschap. Nadat duidelijk wordt dat er in geen geval kan worden gerookt in het restaurant, stappen de Belgen op. De andere gasten, onder wie de Franse actrice Cathérine Deneuve, zien de minister en zijn entourage het restaurant verlaten zonder te betalen. Enkele dagen later berichten The International Herald Tribune, La Libre Belgique en De Financieel Economische Tijd over het incident. Beth Rogers, de manager van de Markt, tilt in De Tijd niet zwaar aan het incident. "Veel Belgen willen roken, maar beseffen niet dat zoiets gevoelig ligt in Amerika". De rekening werd volgens Rogers betaald door het Belgische consulaat-generaal in New York.

Intermezzo: 20 februari 2003
Filip en Mathilde in Los Angeles
In de VS-media worden Frankrijk, Duitsland en België tot de "axis of weasels" gerekend omwille van hun verzet in de VN en de NAVO tegen de voorbereidingen voor de oorlog in Irak. Het toeval wil dat kroonprins Filip en zijn echtgenote Mathilde, samen met minister van buitenlandse handel Annemie Neyts, net op dit ogenblik op bezoek zijn in de VS, op de terugweg van een economische missie naar Mexico. Tussen de landing op de luchthaven van Los Angeles en de avondreceptie in de residentie van de consul-generaal op Wilshire Boulevard, staat een kort bezoek aan het stadhuis gepland op uitnodiging van burgemeester James Hahn. Wanneer de limousines van de prins en zijn gevolg de ondergrondse parkeergarage van het stadhuis binnenrijden en het gezelschap uitstapt, blijkt er geen onthaalcomité aanwezig. Koortsachtig wordt gebeld naar allerlei contactpersonen. Het bezoek aan het stadhuis blijkt op het officiële programma nog steeds als "to be confirmed" vermeld te staan, maar het is niet duidelijk of die bevestiging inmiddels al gebeurd is. Na een uur wachten in de slecht verluchte ondergrondse parkeergarage, moet de Belgische delegatie onverrichterzake terugkeren. Het is niet duidelijk of om het om een misverstand gaat, dan wel om een pesterij vanwege de burgemeester tegen those nasty Belgian weasels. Burgemeester James Hahn behoort tot de Democratische Partij en is een uitgesproken tegenstander van de oorlog. Toch zou het ontwijken van een officiële ontvangst van the Belgians een manier kunnen zijn om media-heisa te voorkomen op dit hoogtepunt van de anti-weasel mediacampagne. Noch in de Amerikaanse, noch in de Belgische pers wordt melding gemaakt van het incident; in de wandelgangen en de geruchtencircuits des te meer.

Tweede bedrijf: 15 november 2003.
Panix???
Fifth Avenue, ter hoogte van Central Park, in de chique Upper East Side. Op deze eerste koude winterdag in New York, staan zowat veertig buitenlandse diplomaten, Amerikaanse functionarissen en Belgen die in de VS wonen, verkleumd op de stoep te wachten voor de residentie van de Belgische ambassadeur bij de Verenigde Naties. Ze zijn uitgenodigd op een receptie ter gelegenheid van de Dag van de Dynastie. De Belgische consul-generaal in New York, Stéphane de Loecker (MR-signatuur), had de receptie tot in de puntjes voorbereid, maar de Belgische ambassadeur bij de Verenigde Naties, Jean De Ruyt (PS-etiket) weigerde ter elfder ure om de receptie in zijn residentie te laten doorgaan. Enkele genodigden konden nog telefonisch van de afgelasting op de hoogte gebracht worden, maar 40 van de 75 genodigden stonden intussen verkleumd op de stoep te wachten. Terwijl voorbijlopende voetgangers hun ongenoegen uiten over de tientallen in smoking geklede gasten die het trottoir versperren, moet de consul-generaal de gasten melden dat de receptie niet kan doorgaan, en dat de lekkere hapjes en de bakken Duvel-bier onaangesproken zullen moeten blijven. Na het incident worden zowel de consul-generaal als de ambassadeur naar Brussel teruggeroepen voor overleg. Naar verluidt tilt minister van buitenlandse zaken Louis Michel zwaar aan de schade die dit incident heeft toegebracht aan het imago van België. Op 2 januari 2004 brengt de Wall Street Journal, bekend om zijn kritische berichtgeving over België, de hele historie naar buiten in een uitgebreid artikel. De krant schrijft dat dit incident de ambities van België om in 2007 een tijdelijk zitje te krijgen in de VN-Veiligheidsraad, geen goed zal doen. Een dag later titelt De Morgen: "Ruzie Belgische diplomaten in New York loopt uit de hand".

Tot slot: het goede nieuws is dat de foto's van Louis Michel die op de NAVO-vergadering in Reykjavik onwel wordt, neervalt en weggebracht wordt naar een ziekenhuis, weggecensureerd zijn op de nieuwssite van CNN. De eer van België is gered!