De gevaren van het Chinese Model

Ingezonden door LVB op 2008-01-12 13:34

In bepaalde opzichten is het Chinese Model nog het best te vergelijken met het Duitsland van de negentiende eeuw. Duitsland stond industrieel sterk, had een verfijnde maar politiek monddood gemaakte middenklasse, en helde sterk over naar een agressief nationalisme. Dat nationalisme werd dodelijk toen de economie instortte. De sociale onrust die daarop volgde, dreigde de hele politieke orde overhoop te gooien.

In China kan zich net hetzelfde voordoen. De nationale trots balanceert er constant op het randje van de oorlogszucht tegenover Japan, Taiwan en uiteindelijk ook het westen. Ook het agressieve Chinese nationalisme kan uiteindelijk dodelijk worden als de motor van de economie begint te sputteren.

Ian Buruma in De Morgen, 12 januari 2008 [Engelstalige versie]

login of registreer om te reageren
3156 keer gelezen

Reacties

#58440

BJ

zaterdag, 12 januari, 2008 - 14:39

Alle belangrijke buurlanden zijn bondgenoten van het Westen.
Wat kan er gebeuren? Venezuela, Cuba en China tegen de wereld?

#58444

traveller

zaterdag, 12 januari, 2008 - 14:55

Iantje kent niets van China.
De enige expansie van China was Tibet en dat was onder Mao en had niets met nationalisme te maken.
China heeft zo weinig goesting om andere nationaliteiten in te palmen omdat ze andere culturen minderwaardig vinden. De enige die bang moet zijn van China is Rusland wegens het grondstoffenrijke en bewonersarme Siberie.
China zal met zekerheid Siberië inpalmen, niet wegens nationalisme maar wel wegens grondstoffen en lebensraum voor zijn bevolking en wegens de vervuiling van zijn grondgebied.

#58457

fashoda syndroom

zaterdag, 12 januari, 2008 - 16:33

Eergisteren nog schreef Wang Yong in de opiniepagina's van 'Shanghai Daily' een commentaar op Ian Buruma's artikel.

http://www.shanghaidaily.co...

Wang Yong produceert nu en dan 'rechtzettingen' naar aanleiding van artikels die over China in de Westerse pers verschijnen. Er lijkt met de Spelen later dit jaar een campagne aan de gang te zijn die aggressief maar niet altijd overtuigend weerwerk wil bieden tegen wat China watchers en grote namen in de wereldpers over het land publiceren.

Misschien moet dit artikel ook wel gelezen worden in het licht van wat Buruma eerder in 'Bad Elements' over Chinese dissidenten en rebellen in de Volksrepubliek en in de diaspora schreef. De spreekbuizen van het regime zijn niet verheven boven natrappen.

#58458

dendof

zaterdag, 12 januari, 2008 - 16:56

Hmm.

In de 19e eeuw hadden we het HRE, de Duitse Confederatie, de Noordduitse confederatie en het Keizerrijk. "Het Duitsland van de negentiende eeuw" is dan ook een vrij wazige term, m.i.

#58461

Bompa

zaterdag, 12 januari, 2008 - 17:15

De eerste alinea kan je eveneens toepassen als analyse van het europess model.
De tweede, heel eenvoudig toch, een cordon sanitaire. Niet?

#58466

fashoda syndroom

zaterdag, 12 januari, 2008 - 18:02

Een paar kanttekeningen. Zoals aangehaald in #58457 schreef Ian Buruma 'Bad Elements' over Chinese rebellen in de Volksrepubliek (in de hoofdstad en op het platteland) en in de Chinese diaspora (de VS, Singapore, Hong Kong, Taiwan).

Dat gebeurde echt wel met kennis van zaken want het indringend boek is gebaseerd op interviews en ervaringen uit de eerste hand met de dramatis personae zelf. Zijn analyse van bijvoorbeeld Singapore (het hoofdstuk in kwestie heet 'Chinese Disneyland') is vaak zo raak dat het mij steeds plaatsvervangend pijn doet voor de autoriteiten van de stadstaat.

Buruma heeft alleszins hopen krediet als kenner van het Oosten. Met 'Inventing Japan 1853-1964' heeft hij in minder dan tweehonderd bladzijden een indringende aanvaardbare analyse gebracht van het land van de Rijzende Zon, van de Meiji Restauratie tot aan de Spelen in Tokyo.

De Volksrepubliek streeft (voorlopig) geen expansie van territorium na. 'Soft power' is de rage. Het recente 'Charmoffensive' van Joshua Kurlantzick is in dit opzicht misschien het lezen waard.

Buruma's vergelijking van huidig China met het Duitse Keizerrijk van 1871-1918, want dat is het wat ik denk dat hij bedoelt, vind ik persoonlijk niet eens zo ver gezocht. Misschien moeten we de werken van bijvoorbeeld wijlen Fritz Fischer (en zijn discipelen) eens gaan herlezen en de kritiek daarop van andere historici (Fischer ontketende een ware politieke storm met zijn boeken).

Het voltallig vierentwintig koppen tellende Chinese Politburo moet ook hebben gevonden dat er lessen uit de geschiedenis konden worden getrokken want in twee sessies, in november 2003 en februari 2004, werden ze door academici wegwijs gemaakt in de op- en ondergang van grote mogendheden sinds de vijftiende eeuw en de mogelijke implicaties voor de Volksrepubliek. De voorbeelden van Duitsland en Japan werden er naar verluidt bediscussieerd.

Vermelding van de november 2003 sessie in http://media.hoover.org/doc...

#58471

traveller

zaterdag, 12 januari, 2008 - 21:01

@ fashoda syndroom

Ik ken Buruma niet, maar China vergelijken met het 19e eeuwse Duitsland is zo vergezocht en zelfs zo vaag dat het een goedkoop schot lijkt.
Ik kan wel aannemen dat de man betere zaken heeft geschreven maar het bovenstaande fragment slaat toch nergens op.
Of zie ik dat verkeerd?

#58472

traveller

zaterdag, 12 januari, 2008 - 21:10

@ fashoda syndroom

Ik heb enorm veel respect voor de chinese manier om alle historische ervaringen van andere landen te bestuderen en er analyses van te maken tot ze vandaag, niet tijdens keizer Mao, een consensus hebben bereikt aan de top.
Ik geloof nooit dat het Duitse keizerrijk ooit een model voor de chinezen zou worden, gewild of ongewild. Het duitse rijk was een land in volle nationalistische wording over een zeer korte tijdspanne, terugvallend op de pruisische militaristische structuur.
China is een paar duizend jaar oud met geen enkele drang om aan veroveringen te doen en ook geen enkele intresse, buiten Siberië.

#58474

Briggs

zaterdag, 12 januari, 2008 - 21:48

China vormt een bedreiging voor Rusland's grondstoffen, alleen...heel wat Chinese militaire technologie heeft een Russische basis en Rusland heeft heel wat strategische diepte. Zou best eerst wachten dat ze volledig zelfstandig in alle spectra eigen kwalitatieve producten kan voortbrengen.

Taiwan lijkt mij een 'leuker' doelwit, alleen de VS staat klaar met verschillende vliegdekschepen & oorlog kost geld (quasi garantie voor economische sancties?). Hoewel ze meer baat hebben bij een diplomatieke oplossing, ' 2 staten systeem'.

Heeft China soms geen interesse in Bhutan of Nepal? Herinner me dat er recent Chinese eenheden zich op het grondgebied van Bhutan bevonden, IIRC staat India in voor de bescherming van Bhutan en waren die daar alles behalve blij mee.

Dan is er nog de hele South East China Sea, http://www.globalsecurity.o...
China claimt gebieden van Vietnam, Filipijnen, Maleisië, Indonesië.

#58527

VH

zondag, 13 januari, 2008 - 21:20

Briggs, sorry. Van vliegdekschepen en dgl. weet je wel veel af, maar niet van Azië, behalve wat de Amerikanen erover vertellen, en die denken dat de wereld ophoudt bij de stranden van New Jersey.
In dezen (en ook anderen) volg ik eigenlijk traveller. Fashoda ken ik niet (de commentator) maar wat hij opmerkt is niet min. Graag had ik in dezen "Rudyard" gehoord, die een expat in China is.

Als occasionele "kenner" van de Chinese ziel kan ik je wel zeggen dat China niet in expansionisme is geïnteresseerd en dat de afkeer van de Japanezen heel diep zit. Tibet, ach, West-China. Je hebt ook andere delen van West-China waar de Islam in opmars is, en de typische Islam-rovers, zoals we die ook in den belziek kennen. Grappig is dat ze er hetzelfde woord voor gebruiken, dat van een primatensoort. Maar in den belziek mag dat niet meer zekerst?

De Chinese ziel is geworteld in een duizenden jaar oud keizerrijk. Die is (nog?) niet imperialistisch, en gebaseerd op doe wel en zie niet om. East is east... etc...

En wat de Spratley-eilanden betreft, tussen Palawan (Filipijns) en China. Ach, olie. Grondstoffen. China hongert naar grondstoffen. En Taiwan? Dat wordt stillekensaan opgekocht door de Chinezen. Onze Westerse schem's gaan helemaal niet meer op in Azië. Karma, n'n beste, en Fatum. En onderweg een leuk percentje. Westerlingen hebben teveel testosterone en gebiedsdrift. Oosterlingen met hun klein pietje hebben dat niet zo, en worden rustig en op het gemak werkend rijk.

Binnen 30 jaar is Vlaanderen (en vooral Venetië) het Bokrijk van China.

#58535

fashoda syndroom

maandag, 14 januari, 2008 - 00:28

@ traveller: meer tentatieve kanttekeningen

Ik denk dat je natuurlijk gelijk hebt dat het autoritaire Kaiserreich van Wilhelm II met zijn Pruisische Junkers niet een bewust gekozen model voor het China van vandaag is en het ook niet zal worden. Voor sommige instellingen in het negentiendeeuwse Japan onder de Meiji keizer was dat wel het geval. Meiji Japan keek naar één van de toenmalige Europese grootmachten, hield van wat het zag en implementeerde 'modellen' in sommige van de eigen instellingen, bijvoorbeeld het leger. Het China van vandaag kijkt naar de hedendaagse grootmacht, de VS, houdt soms van wat het ziet en implementeert dat in een versie 2.0 (want men probeert gemaakte fouten mogelijk te vermijden). Wegeninfrastructuur is het eerste dat me wil te binnen schieten.

Ik denk zelfs niet voor een ogenblik dat Buruma beweert of zelfs maar insinueert dat China zich bewust of zelfs onbewust aan het Hohenzollern Kaiserreich aan het spiegelen is of er over denkt instellingen er van te implementeren. We zouden het hem gewoon kunnen vragen - de man is half Nederlands, hij leest en spreekt Nederlands - maar dat is wellicht niet nodig want ik vermoed dat Buruma een mentale schets van één of een amalgaam van de theoriën van de Duitse 'Sonderweg' in gedachten heeft afgestoft (en dus meteen de controverses) en dat hij die tegen het (schemer)licht heeft gehouden van wat we in hedendaags China zien en er over weten.

Vergelijkingen lopen altijd mank maar dat Ian Buruma raakpunten ziet vind ik, nogmaals, niet eens zo ver gezocht. Bij het volgen van het China van vandaag botst men op intuïtieve parallellen met het Duitsland van Wilhelm II. Maar 'intuïtief' is hier een belangrijke kwalificatie en parallellen zijn geen sjablonen.

Er bestond op het einde van de negentiende eeuw grote bewondering voor de snelle economische vooruitgang van Duitsland. De groeicijfers waren indrukwekkend net als de cijfers van China dat nu zijn. De Duitse samenleving kende tijdens één enkele generatie een ware transformatie net als China nu.

Aan de vooravond van de 'Groote Oorlog' had de nieuwe mogendheid Duitsland de bestaande economisch-financiële juggernaut Groot-Britannië economisch niet alleen grotendeels bijgebeend maar in bepaalde industrietakken zelfs overklast (Groot-Britannië had niet het equivalent van een Krupp, een Siemens en een Bayer). Dat zorgde bij de Duitsers en zeker bij de Pruisische militaire elite voor een groeiend, aan zelfoverschatting grenzend, zelfvertrouwen in de (hervonden?) identiteit. Net als in het China van vandaag. Een snoeverig chauvinisme en jingoistisch nationalisme met zeer onaangename trekken.

De Volksrepubliek heeft een soort middenklasse die van ver zelfs niet de koopkracht heeft van haar Europese en Amerikaanse naamgenoten, politiek onmondig is maar gestadig groeit samen met een onderstroom van verlangen naar meer zeggenschap in haar lot. Voor het ogenblik is ze een Faustiaans pakt aangegaan met Beijing in ruil voor forse verbetering van de materiële welstand. Tot de motor sputtert. De moderne Volksrepubliek lijkt wel net als Wilhelmijns Duitsland aan de onverzoenbare inherente interne spanningen te lijden die hun oplossing mogen noch kunnen krijgen door middel van de uitbouw van een civil society naar Westeuropees model. Ik zet dat hier tentatief neer.

Parallellen zijn er in de rol van de strijdkrachten in beide autoritaire regimes, de dominantie ervan in het beleid en het feit dat de burgerlijke overheden dikwijls totaal niet op de hoogte zijn van wat de militairen uitspoken (maar is dat significant?). Uit het hoofd. Toen het Volksleger een jaar of wat geleden een eigen satelliet in de ruimte neerschoot vanop de aarde kwam er bijna twee weken lang geen verklaring van de Chinese ambassades in de wereld omdat ze op Buitenlandse Zaken in Beijing niet juist wisten wat er gaande was. Het was waarschijnlijk niet zo dat Chinese diplomaten geen verklaring wilden geven aan de respectievelijke regeringen van hun gastlanden want dat zo niet stroken met de gevoerde politiek van grotere openheid en engagement in wereldzaken. Het was waarschijnlijk niet dat men in Beijing de eigen Chinese ambassadeurs niet wilde briefen, maar meer dat hun BZ dat niet kon omdat men dagenlang niet alle details had. Lees er de geschiedenis van het Kaiserreich op na hoe haar kanseliers en ministers nogal eens met de mond vol tanden stonden in de Reichstag of in het buitenland. Dit uit het hoofd en weeral tentatief.

Is dat allemaal significant en relevant voorbij (vluchtige?) parallellen? Misschien het bekijken waard. Het is alleszins iets dat de commentatoren bezighoudt. In recente boeken van China watchers duikt regelmatig ten minste een verwijzing op naar de 'vooravond van 1914'. Het is duidelijk niet iets van Buruma alleen. De studiesessies van het voltallig Chinese Politburo in november 2003 en februari 2004, aangehaald in de voorlaatste paragraaf van #58466, tonen aan dat men zelfs in Beijing de zaak het bekijken waard achtte.

Een scharniermoment in de moderne wereldgeschiedenis, de opkomst van Junker Duitsland en de 'Groote Oorlog'. Zijn vergelijkbare krachten aan het werk vandaag in het Oosten? Belangrijker, grijpt men naar de vergelijkbare 'oplossingen'?

De recensent in The China Quarterly nummer 162 van juni 2000 citeerde uit een studie van de RAND Corporation van 1999: 'The goal of "Congagement" [i.e. containment en engagement, red) would be to "sharpen the fundamental choice China's leadership faces - co-operating with the current international system as opposed to challenging the U.S. world role and pursuing regional hegemony - by presenting the alternatives starkly. In particular, it would seek to persuade China to avoid the mistakes of Wilhelmian Germany in the period leading up to World War I." (The United States and a Rising China: Strategic and Military Implications. By ZALMAYM . KHALILZADA,B RAMN . SHULSKYD, ANIELL . BYMAN,R OGERC LIFF, DAVIDT . ORLETSKYD, AVIDS HLAPAK and ASHLEYJ. TELLIS. [Santa Monica, CA: RAND Corporation, 1999. xxiii + 11 1 pp. $15.00. ISBN 0-8330-2751-4.1)

Dat was in 2000. Zoals eerder gezegd is in 2008 'soft power' het ordewoord van de dag. Maar het citaat toont aan dat de vergelijking met Wilhelmijns Duitsland nooit ver uit de buurt is.

#58544

traveller

maandag, 14 januari, 2008 - 10:06

@ fashoda syndroom

Ik heb ondertussen het ganse artikel gelezen en het viel me wel mee.
Op een amerikaanse blog heb ik recent gepleit ,voor een geo-strategisch akkoord tussen China en Amerika om Rusland tot inkeer te doen komen en om Pakistan op te lossen. Ik heb zeer weinig tijd voor het ogenblik maar ik kom er vandaag op terug.
Wat betreft jouw comment hierboven zou ik "current international system", wat een leeg woord is, vervangen door "U.S.". Verder is de zin "to avoid the mistakes of Wilhelmian Germany" natuurlijk wel juist, maar geeft het te weinig krediet aan de chinese intelligentie.
Altijd een plezier om jou te lezen.

#58548

raf

maandag, 14 januari, 2008 - 11:49

Hmm, veel zin om de geschiedenis van het 19de eeuwse Duitsland op te diepen. In de media wordt vrij gemakkelijk de 2de Wereldoorlog los van de 1ste behandeld en deze dan weer los van de ontwikkelingen in de 19de eeuw. De sprong van Duitsland naar China lijkt groot maar er bestaat slechts een beperkte hoeveelheid oplossingen voor economische, sociale en politieke problemen.

#58549

fashoda syndroom

maandag, 14 januari, 2008 - 12:04

@ raf

Je schreef: In de media wordt vrij gemakkelijk de 2de Wereldoorlog los van de 1ste behandeld en deze dan weer los van de ontwikkelingen in de 19de eeuw.

De 'Groote Oorlog' van 1914-1918 en die van 1939-1945 zijn hetzelfde conflict met een wapenstilstand van twee decennia tussen beiden. Het ging om de strijd om Duitslands 'plaats in de zon'. Men wil graag Hitler afdoen als een 'accident de parcours', als een fluke van de Duitse (Europese) geschiedenis maar zoals Fritz Fischer al schreef (het is de titel van een dun boekje) Hitler war kein Betriebsunfall. De wortels van het Derde Rijk liggen onder andere in het Tweede (1871-1918).

(Her)lees de Fischercontroverse van de zestiger jaren en duik diep in de Europese geschiedenis van de negentiende eeuw. Te rade gaan bij Johan Sanctorum voor de Duitse Romantiek en aanverwanten!

#77746

ASDF

maandag, 16 maart, 2009 - 05:33

#77771

ASDF

maandag, 16 maart, 2009 - 05:38

#94545

SADSADASAdministrator

woensdag, 24 maart, 2010 - 11:04

CQX
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">COACH Handbags</A></TD>
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">COACH Shoulders</A></TD>
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">COACH Slingbags</A></TD>
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">COACH Backpack</A></TD>
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">COACH Luggage</A></TD>
<A href="http://www.coachbuynow.com/...">Promotion Items</A></TD>

De gevaren van het Chinese Model

Reacties

BJ

traveller

fashoda syndroom

dendof

Bompa

fashoda syndroom

traveller

traveller

Briggs

VH

fashoda syndroom

traveller

raf

fashoda syndroom

ASDF

ASDF

SADSADASAdministrator

RSS feeds

Populaire inhoud

Van vandaag:

Van altijd:

Lezers spreken