Engels als wereldtaal? Onrechtvaardig! Free riding!
Om verschillende redenen denk ik dat we dat proces van convergeren naar één taal die iedereen kent, ook al is het dan als tweede of derde taal, eerder moeten koesteren dan ons ertegen verzetten. Maar het feit dat die lingua franca de moedertaal is van sommige mensen, is een bron van onrechtvaardigheid in drie verschillende betekenissen: in de zin van 'free riding', in de zin van ongelijke opportuniteit en in de zin van ongelijke waardigheid.
Wat bedoel ik hiermee? 'Free riding', een gratis ritje zeg maar, is onrechtvaardige samenwerking: de lingua franca is een publiek goed dat ons allen de mogelijkheid geeft om over grenzen heen te communiceren. Maar wie de lingua franca als moedertaal heeft, kan van dit voordeel genieten zonder dat hij er zelf moeite voor hoeft te doen. (...) Is dat niet oneerlijk?
'Ongelijke opportuniteit' is distributieve onrechtvaardigheid. Wie van bij zijn geboorte 'uitgerust' is met een taal waar veel vraag naar is, heeft een groot voordeel op de arbeidsmarkt die in toenemende mate internationaal is. Is dat niet oneerlijk?
'Ongelijke waardigheid' is wat je een onrechtvaardigheid op het vlak van erkenning zou kunnen noemen. Collectieve identiteiten zijn nauw verbonden met moedertalen. Een systematisch privilege verlenen aan één van die talen leidt uiteindelijk tot het degraderen, ja zelfs het vernederen van de identiteiten verbonden met de 'inferieure' moedertalen.
[Zijn er oplossingen?] Jazeker. Ik zal bijvoorbeeld aanvoeren dat het plunderen van het internet misschien het meest realistische antwoord is op het 'gratis meerijden' van Engelstaligen; dat het verbieden van nasynchroniseren van buitenlandse films en het aanmoedigen van ondertiteling voor een deel een antwoord kan bieden op de distributieve onrechtvaardigheid die ontstaat door de dominantie van het Engels; en dat het taalterritorialiteitsbeginsel het enige ernstige antwoord is op onrechtvaardigheid als ongelijke eerbied voor de verschillende talen. (...)
Philippe Van Parijs (prof. UCL, KUL & Harvard) over zijn te verschijnen boek "Linguistic Justice for Europe and for the World", geïnterviewd door Tim Vuylsteke in Campuskrant, het tijdschrift van de K.U.Leuven, 17 oktober 2007
Reacties
LVB
donderdag, 25 oktober, 2007 - 13:04'Free riding' als contra-argument kan uiteraard alleen maar ernstig worden genomen door collectivisten.
'Iedereen gelijk, dus iedereen even arm' en bijgevolg ook 'iedereen gelijk, dus iedereen even taal-onkundig'.
Gelijke kansen voor iedereen, dus iedereen even onwetend en even dom aan de startlijn... Tsssk tsssk.
Pieter_Cleppe
donderdag, 25 oktober, 2007 - 13:31De internationaal bekende Philippe Van Parijs maakt eens te meer ons land belachelijk met dergelijke standpunten. Dit getuigt van een ondraaglijke lichtheid die zijn oorsprong vindt in een vergevorderd stadium van wereldvreemdheid.
Hoe origineel toch. Uit frustratie omdat de eigen moedertaal (het Frans) zijn positie verloren heeft door de superioriteit van het Angelsaksische mondiale kapitalistische systeem, gebruikt de man liberaal-economische concepten als "free riding" (= profitariaat, nochtans alomgekend in België) in oneigenlijke zin. Men zou profiteren van een ander omdat de eigen moedertaal populair wordt door de eigen grote handelsinspanningen?
Het linkse universum is bijzonder creatief in het zich toch maar niet moeten neerleggen bij het liberale principe dat individuen absolute bescherming van hun rechten moeten krijgen, en dat alle excuses voor betutteling, opgeheven vingertjes en bevoogding uit den boze zijn.
Briggs
donderdag, 25 oktober, 2007 - 13:50"en dat het taalterritorialiteitsbeginsel het enige ernstige antwoord is op onrechtvaardigheid als ongelijke eerbied voor de verschillende talen. (...)" Alleen als die Lingua Franca het Frans is, in BHV moet dat niet gelden. Was zijn voorstel niet dat enkele gemeentes naar het BHG zouden gaan enz?
mrtos
donderdag, 25 oktober, 2007 - 15:04Een intellectueel op zijn best. Op de keper beschouwd heeft hij gelijk (hoewel 'free riding' in game theory inderdaad iets anders betekent) maar...so what? Aan de 'onrechtvaardigheid' is nu eenmaal niets te doen, en dat het in deze wereld een voordeel is goed Engels te kunnen weet iedereen. Wat hebben we dus geleerd? Niets. Behalve misschien de uitdrukking 'distributieve onrechtvaardigheid'.
pepperjack
donderdag, 25 oktober, 2007 - 15:39Zijn vraag "is dat eerlijk" is idd. belachelijk. Wie met betere hersens geboren wordt, heeft ook een competitief voordeel, zonder eigen "verdienste". Zelfs meegaand in zijn stelling, blijven binnen de taalgroep mensen met talenknobbel bevoordeeld, dus wat dan nog?
Dit zijn gewoon feitelijkheden, waar de beoordeling in termen van "eerlijk" niet zinvol toegepast kunnen worden.
Het is natuurlijk maar een fragment, maar genoemde Van Parijs verspreidt de laatste tijd eigenaardige opinies.
In deze denk ik dat er trouwens kan opgemerkt worden:
1/ als je wil handelen met iemand, kan je evengoed stellen dat het taal-niveau moet beperkt worden tot de zwakste spreker/verstaander, anders versta je elkaar eenvoudig weg niet en is er geen handel; dus welk fameus voordeel er in wereldhandel zou zijn voor Engelstaligen owv de taal...bof
2/ er is normaal geen onoverkomelijk probleem een 2e taal te leren. Als iemand in het Engels kan handelen, en tegelijk een andere taal kent, wie heeft dan een "concurrentievoordeel"? Deep thinking...
3/ Engels is voor de meerderheid van de mensen een 2e taal. Dus zelfs binnen de redenering van "Van Parijs" staan ze op gelijk niveau.
Het enige zinvolle argument tégen Engels als lingua franca, is dat er een betere, makkelijkere, logische en meer heldere taal bestaat, m.n. Esperanto, dat dus zuiver ALS TAAL beter is dan Engels: iedereen kan met minder moeite/investering die taal leren, en dus tijd besteden aan iets anders. Iedere Europeaan daareenboven zou zich er probleemloos in moeten 'thuisvoelen' gezien de elementen uit onze talen, en de doordachte bouw van die taal.
En passant is het schijnprobleem 'native speaker of niet' opgelost, vermits Esperanto van niemand de moedertaal is.
Maar dat laatste is nu net het zwakke punt van Esperanto.
Dus tof om over de filosoferen allemaal, maar betrekkelijk zinloos in de praktijk.
EricJans
donderdag, 25 oktober, 2007 - 15:45Btw: de grootste taal binnen de EU-grenzen is tot nader order nog steeds... het Duits.
Dat die Fransooskes zich dus maar niet teveel in het pretentieuze koppeke halen.
Qua verspreiding zou het Duits op EU-grondgebied nog enigszins de concurrentie met het Engels aankunnen (vooral bij de oudere generaties in de voormalige Oostbloklanden.
Het Frans kan die concurrentie zéker niet aan.
Briggs
donderdag, 25 oktober, 2007 - 16:07Ela Ela, Verhofstadt met zijn VSE zal wel van het Gents de voertaal van de EU maken wanneer hij er knusjes bijzit als President van de VSE. (ROFLMAO)
EricJans
donderdag, 25 oktober, 2007 - 16:12Ik vind wel - maar dan voor de humor - dat ze bij het Eurovidsie Songfestival die Britten maar eens mozeten dwingen in een andere taal te zingen.
Dát wordt lachen!
isaiah
donderdag, 25 oktober, 2007 - 16:51Ik snap niet wat het probleem is met Van Parijs' uitspraken:
- de verdienste aan 'native speaker'-zijn, is beperkt. Je kan het dus als een onrechtvaardigheid bestempelen dat dit een voordeel oplevert in een bij uitstek meritocratisch milieu als de academische wereld (want daarover heeft Van Parijs het in de eerste plaats). Let wel: het is een onrechtvaardigheid, maar dat betekent niet dat er schuldigen zijn, laat staan dat de 'native speakers' slecht zouden zijn.
- Als oplossing voor dit probleem stelt hij niet het egaliseren voor in de zin van 'iedereen even dom', maar wel het wat raadselachtige 'plunderen van het internet'. Ik denk dat hij daarmee bedoelt dat mensen hun beheersing van het Engels in papers en tijdens presentaties groter kunnen laten lijken dan ze werkelijk is, door Engelse formules van het internet te plukken en aan te vullen met het jargon dat ze meestal sowieso beheersen. Wat is daar nu eigenlijk collectivistisch aan?
- Zij die met Van Parijs lachen omwille van zijn kennis van 'game theory' kunnen maar beter eens kijken waarom hij een internationaal gerespecteerde autoriteit is. Tip: zijn doctoraat ging voor een groot deel over evolutionaire 'game theory'.
- Het soort intentie-proces van een Pieter Cleppe is niet meer dan dat: een intentieproces. En een goedkoop op de koop toe.
Pieter_Cleppe
donderdag, 25 oktober, 2007 - 17:42@Isaiah: in dit geval is geen sprake van een "intentieproces". Het is zonneklaar waar Van Parijs voor staat, wat hij bedoelt en waar hij naar toe wil. En het is dan ook maar normaal om er kritiek op te geven.
dendof
donderdag, 25 oktober, 2007 - 17:45"Ik snap niet wat het probleem is met Van Parijs' uitspraken"
Je bedoelt zijn tranzi egalitaristische calimero uitspraken?
Ik snap niet wat Van Parijs zijn probleem is. Ieder land kan het Engels als officiële taal adopteren. probleem opgelost.
Peter Van de Ven
donderdag, 25 oktober, 2007 - 19:52"...dat het verbieden van nasynchroniseren van buitenlandse films en het aanmoedigen van ondertiteling "
Wil dat zegen dat Engelse films niet meer in het Frans of het Duits gedubbeld worden?
"...dat het taalterritorialiteitsbeginsel het enige ernstige antwoord is op onrechtvaardigheid als ongelijke eerbied voor de verschillende talen."
Taaldwang als garantie voor rechtvaardigheid? Het klinkt als Marino Keulen of Filip Dewinter. En de taalvrijheid dan?
Neen, in deze gaat Philippe Van Parijs volledig de mist in.
Is het spreken van West-Vlaams in een dominante AN-omgeving een expressie van "taalsentimentalisme" ? Enige sociolinguistische bedenkingen op http://www2.fmg.uva.nl/assr...
Moeten we dan allemaal Latijn of "esperanto" leren?
De denkfout van Philippe van Parijs zit hierbij in zijn marxistische achtergrond, die het verschil tussen gelijkheid en gelijkvormigheid niet bevat, zoals anderen ook het verschil tussen diversiteit en discriminatie niet begrijpen.
"Gelijke kansen" zijn een hersenschim van de Nieuwe Orthodoxie. Anti-discriminatie is de basis van de democratie rechtstaat, "gelijke kansen" zijn daarentegen een fundament voor een totalitaire samenleving.
Olav
donderdag, 25 oktober, 2007 - 22:39Het moet natuurlijk prikken bij een native franstalige dat het engels de lingua 'franca' is en niet het frans, de taal van het rijk der franken ;)
De franstaligen zullen ook wel spijt hebben dat ze nooit geijverd hebben voor het esperanto als 'opgelegde' wereldtaal. Misschien moet Philippe eens daarvoor pleiten want dan zou er geen sprake zijn van 'free riding' en zo...
Cogito (ook te lam om in te loggen)
vrijdag, 26 oktober, 2007 - 00:05Ok, als een taal die de moedertaal is van velen geen wereldtaal mag worden, en een kunsttaal ondoenlijk is, dan moet er maar een klein taaltje dat door weinigen als moedertaal gesproken wordt tot Lingua Franca worden uitgeroepen. Zo zijn er dan niet veel, ook niet geen, maar dan tenminste weinig "free riders". Bovendien moet de taal ook nog te leren zijn voor anderen, grammaticaal niet te moeilijk en ... misschien toch dichtbij het Engels liggen.
Nederlands dus :-)
Rick
vrijdag, 26 oktober, 2007 - 02:46"Wie van bij zijn geboorte 'uitgerust' is met een taal waar veel vraag naar is, heeft een groot voordeel op de arbeidsmarkt die in toenemende mate internationaal is."
Blijkbaar is er weinig vraag naar het Frans...
Briggs
zaterdag, 27 oktober, 2007 - 14:15Zullen we anders het Latijn uitroepen tot Lingua Franca? Ah, maar wacht eens even...de Kerk gebruikt die taal nog. euh. Kwakzalverij eerste klas van Van Parijs. Territorialiteitsbeginsel is belangrijk maar toepassen in België lijk hem te moeilijk, was meneer geen voorstander voor een beperkte uitbreiding van het BHG?!
EricJans
zaterdag, 27 oktober, 2007 - 15:21@ Briggs:
Ik meen vorig jaar gelezen te hebben dat de Finse regering dat voorstelde als Europese Lingua Franca.
Finland kan dat 'neutraal' voorstellen omdat de Finse taal historisch nooit raakvlakken heeft gehad met het Latijn. Eigenaardig ook: in Finland is Latijn 'hot'. Ze produceren daar zelfs Latijnse hits die goed scooren in de Finse hitlijsten.
Ik heb eens een paard gekend waarvan de eigenaar beweerde dat het zó intelligent was dat het in het Latijn kon hinniken. Maar dat doet verder niets terzake, denk ik.
Briggs
zaterdag, 27 oktober, 2007 - 16:38Hmm, Ik had een Letermisme in gedachte. Als een paard zelfs Latijn kan, zullen aheum bepaalde bevolkingsgroepen er geen probleem mee hebben om het te leren zeker? :)
EricJans
zaterdag, 27 oktober, 2007 - 18:09Equus: 'Hinicus Hinicum Brrrrrrrorum'.
EricJans
zaterdag, 27 oktober, 2007 - 18:30Oh ja... en het is natuurlijk hoog tijd dat het Vlaamse onderwijs eindelijk eens haar verantwoordelijkheid opneemt en het Engels - willens-nillens dé lingua franca - als tweede taal verplicht stelt.
Bovendien moet als derde taal de keuze gelaten worden tussen Duits en Frans... er zijn immers te weinig duitstaligen in de Vlaamse economie.
Beetje gezond verstand en we komen er wel.
Stormbeest
maandag, 5 november, 2007 - 20:41"En passant is het schijnprobleem 'native speaker of niet' opgelost, vermits Esperanto van niemand de moedertaal is.
Maar dat laatste is nu net het zwakke punt van Esperanto."
Het Nederlands is in feite ook een kunsttaal, ooit bestonden er immers alleen de duizend-en-één dialecten en had niemand Standaardnederlands als moedertaal.
BlackPanter
dinsdag, 8 april, 2008 - 18:59Ik ga niet helemaal dat stukje lezen!! Ik zoek informatie voor mij werkstuk hoor!!