Hitler was niet rechts, maar links

Ik heb eens heel veel mensen geërgerd door in een lang stuk in de linkse Tageszeitung te betogen dat Hitler links was, niet rechts. Hij was helemaal geen conservatief - hij had een paar conservatieve trekjes, ja, zo hield hij van de antieke wereld, maar in het algemeen was hij een socialistisch revolutionair. Het is Hitler die in Duitsland van de eerste mei een feestdag heeft gemaakt. De arbeider is evenveel waard als de directeur, zei hij op 1 mei 1933: wij zijn allemaal één volksgemeenschap. Neem Kraft durch Freude, de vakantieorganisatie die de mensen met eigen boten naar de Noorse fjorden en waar nog al niet bracht; neem de Volkswagens, het snelwegennet: dat zijn toch allemaal socialistische projecten?

Ian Kershaw, Hitler-biograaf, geïnterviewd door Mark Schaevers in Humo van 4 januari 2005

Reacties

#3860

Eric Jans

 

Ik heb die biografie (2 dikke boeken) van Hitler door de ierse 'Gershaw' gelezen. Zéér sterk.

Inderdaad: een overduidelijke socialist, maar met een hekel aan de sociaal-democraten. Waarom?

Hitler leerde als 14-15-jarige de democratie in het parlement in Wenen kennen (hij ging er naar kijken!) ten tijde van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk.

De Duitstaligen zaten daarin in de MINDERHEID tegenover de 'slavische' volken en de Hongaren die toch deel uitmaakten van dat rijk.

Fracties van die Duitstalige minderheid pleitten daarbij voor de 'Gross-Deutsche Lösung', aanhechting van Oostenrijk bij Duitsland.

De socialisten & sociaal-democraten haalden vele van hun ideeën net als Hitler bij 'het socialisme' maar waren trouw aan het Habsburgse rijk.

Kershaw brengt die periode vóór WOI zeer knap in beeld. Die 'Groot-Duitsers' pleitten daarbij (noodgedwongen?) voor de aansluiten van het HELE rijk (dus ook mét Hongaren en Slavische volken) bij Duitsland.

Ziedaar Adolfs agenda: eerst 'Anschluss', daarna 'Drang nach Ost'.

Naar de vorm was hij dus een staats-nationalist (zoals Napoleon die alles 'verfransen' wilde, wilde hij alles 'verduitsen'), naar de inhoud was hij een uitgesproken socialist!

In diezelfde periode ontvluchtten vele Joden in Rusland de zware pogroms, die na de revolte van 1917 niet verminderden. Zij vluchtten naar... Duitstalig Europa! Oostenrijk en Duitsland.

Toch kende Hitler in zijn jeugd waarschijnlijk geen Jodenhaat. De dokter van zijn moeder, Dr Koch, was een Jood. Bij haar overlijden stuurde hij een dankkaartje naar de man voor zijn goede zorgen!

Die anti-joodse sentimenten kwamen er pas veel later aan te pas. Zelfs pas in de jaren '20, volgens Gershaw.

Ian Gershaw beschrijft de Hitler meesterlijk. Een echte aanrader, dit boek.

#3896

Pieter Cleppe

 

Het kan inderdaad niet genoeg benadrukt worden dat Hitler één van de meest consequente socialisten aller tijden is. Ik ben blij om te zien dat Humo dit idee nu verspreidt.

Kershaw spreekt van socialistische 'projecten' die Hitler deed. Het is meer dan dat. Hitlers filosofie was die van het socialisme. Het individu wordt nauwelijks als entiteit erkent. Het individu bestaat niet zonder de 'gemeenschap' of het 'volk', een concept dat in de praktijk tot niets anders dient dan de dominantie van bepaalde individuen over anderen rechtvaardigen.

Hitler was een fervent aanhanger van het deficit spending van Keynes. De economische crisis probeerde Hitler niet op te lossen door te besparen of de economische vrijheid te vergroten. Integendeel: nationalisering van bedrijven, regulering van ondernemingen, inperking van de vrijheid van vereniging, enorme gelduitgaven voor grote infrastructuurprojecten. Kortom: de problemen in de tijd vooruitschuiven en ze des te gevaarlijker maken.

De grote projecten van die andere socialist, Franklin D. Roosevelt, zoals Tennessee Valley Authority, waren in se niet verschillend van de grote projecten van Hitler: de Volkswagen en de Autobahn: enorm geldverslindend en cadeaus aan bevriende grote bedrijven (corporate welfare). Bovendien legden zij een hypotheek op de toekomst omdat zij wel door iemand betaald moesten worden.

In het Duitsland van die tijd waren de rijke Joden een logisch doelwit, dit gecombineerd met een eeuwenoud diepgeworteld antisemitisme. Hitler had 'lebensraum' nodig, jazeker, het regime moest zijn schulden betalen, en hoe kan dat beter door niet alleen een oorlog te starten tegen de eigen onderdanen, maar ook tegen het buitenland?

Soms wordt wel eens beweerd dat Hitler de Sovjetunie niet had moeten aanvallen. Anders zou de oorlog wel eens anders zijn kunnen aflopen, wordt dan gesteld. Daarbij wordt vergeten dat het in de natuurlijke logica van het Nazi-regime was om te blijven aanvallen. Hitler had geen keuze.

Net zoals iemand in een kredietkaartencarroussel die geen keuze heeft dan ermee door te gaan om geld te blijven lenen om zijn vroegere schulden af te betalen, wat tot het door de Belgische Staat zo goed gekende sneeuwbaleffect leidt. Hitler zat zwaar in de schulden. Besparen was geen optie, want dit zou leiden tot een intern ineenstorten van zijn regime. Hij kon enkel zijn rooftocht voortzetten.

Hitler toonde het mooi aan: wat sympathiek begint als gratis volkswagens en gratis autostrades, moet ooit betaald worden. Als er dan geen zware besparingen gebeuren, is de enige andere optie: diefstal, oorlog, geweld, kortom socialisme in zijn ware vorm.

#3902

jos

 

euh om eventjes jullie rechtse zakken aan te vallen. Is de eenige definitie van het socialisme niet de zwakkeren helpen? En niet met de miljoenen vergassen? Allé, denkt toch is twee keer na.

#3939

Pieter Cleppe

 

@ Jos: Beste Jos, gelieve mij 'liberaal' te noemen, wat eigenlijk ethisch links is, en economisch rechts. Adolf Hitler was ethisch rechts, en economisch links, en dus openlijk antiliberaal.

'De zwakkeren helpen' zou de doelstelling van elke politieke ideologie moeten zijn. Alleen al veronderstellen dat een bepaalde politieke ideologie dat niet zou willen, moet vragen doen rijzen over de oprechtheid van het engagement van de criticus. Het mag zelfs bij niemand opkomen om in twijfel te trekken dat een politieke ideologie de zwakkeren moet pogen te helpen, aangezien een politieke ideologie niets anders is dan een visie om de wereld vooruit te helpen.

Voor de rest kunnen we alleen maar de feiten vaststellen: hoe minder individuele vrijheid werd gerespecteerd, hoe minder de zwakkeren werden geholpen.

In verband met het internationaal-socialisme, kan het 'Zwartboek van het Communisme', (Courtois, Stephane (red.), Zwartboek van het communisme, Amsterdam, Arbeiderspers, 1997 (1083 p.)) verhelderend werken. Of zijn joden, homo's en keuterboertjes geen zwakkeren? Ook de prestaties van de nationaal-socialistische variant zijn alomgekend.

Ook light-vormen van het Communisme, zoals onze West-Europese Welvaartstaat, kennen problemen om zwakkeren te helpen, denken we maar aan het Matteuseffect. De bureaucratie is het enige instrument om zo'n welvaartstaat te organiseren. En denken we dan maar direct intuitief wie er het meest zal profiteren van de vruchten van de bureaucratie? Zij die de bureaucratie kennen (de sterken), of zij die van niet veel weten (de zwakken)?

#3985

Eric Jans

 

@ Pieter Cleppe:

Twee dingen:

1. 'De macht van de sterkste' is inherent aan de menselijke geschiedenis. Het socialisme heeft - ja, mét zijn bureaucratie - ook zwakkeren geholpen. Het zou oneerlijk zijn dat niet ook te erkennen. Het socialisme heeft de verdienste gehad om de scherpe uitwassen van het 19de eeuwse grootkapitalisme in te dammen. Er moet een vorm van sociale correctie overeind blijven, enders loopt het fout.

2. Te denken dat 'bureaucratie volledig opdoeken en alles op z'n beloop laten' is een extremistische vorm van liberalisme waar ik toch ook voor bedank. Het zou de zwakkere ook alleen maar meer kansen bieden in zoverre de sterkere hem ruimte laat en niet uit de markt pest. Door wie word je als zwakkere het liefst in bescherming genomen: door de wetgever of door je sterkere concurrent?

Alles is een beetje relatief. Ik besef het: ook wat ik hier zeg. Maar ik 'geloof' ook niet in socialisme of liberalisme. Ik hoop een beetje op de gunstige effecten van de wisselwerking tussen die twee, denk ik.

Maar heel veel meer verwacht ik er niet van.

Bovendien worden vele sterken ook sterker door niet al te proper te werk te gaan. Ik geloof dat in alle ideologieën doorgaans de smeerlapkes in de regering zitten. En ik heb zo'n stil vermoeden dat ik niet ver uit de buurt van de waarheid zit.

#4062

Eureka

 

In de TV reeks "De tweede wereldoorlog in kleur", die we jaarlijks op ons scherm te zien krijgen, is duidelijk te zien dat de Swastika-vlag een bloedrode achtergrondkleur heeft.

Ook in verschillende oorlogsfilms in kleur is duidelijk te zien dat SS-ers een rood schouderbandje droegen.

Als Hitler en zijn kompanen niets met Socialisme te maken wilden hebben, kan iemand mij dan eens uitleggen waarom zij dan een rode achtergrondkleur in hun vaandel droegen ?

De NAZIs hadden NERGENS (tenminste, ik zie het niet in kleuren films/documentaires) een blauwe kleur in hun symbolen. Toch wel vreemd als je een (extreem)"Rechts" gedachtengoed voorstaat.

Tot ik de kleurenfilms over WOII zag dacht ik dat de achtergrondkleur van de Swastika zwart was (vandaar "de zwarten") want in zwart-wit films is rood = zwart.

Ik ben geen historicus en het kan zijn dat ik iets mis, maar ik vind het vreemd. Wie kan me helpen ?

#4115

Outlaw Mike

 

Eureka, doe eens een google voor "Hitler was a socialist" of "Hitler was a leftist".

Zeg, en jullie zijn allemaal stekezot dat jullie om 2.18 's morgens nog achter de puter zitten.

#4257

dof

 

> Als Hitler en zijn kompanen niets met Socialisme te maken wilden hebben, kan iemand mij dan eens uitleggen waarom zij dan een rode achtergrondkleur in hun vaandel droegen ?

Zwart-rood-wit zijn de laat-imperiale (1871-1918) kleuren van Duitsland.

Zwart-wit waren de kleuren van Pruisen, en rood-wit die van Brandenburg of de Hanseatische Liga.

#20437

hatsjie

 

boe

#62354

Soren

 

Mag ik erop wijzen, dat HItler 1 mei voorwande om alle vaksbondslieden in Berlijn tel aten samen komen...
En ze vervolgens allemaal op te pakken en in de gevangenis te gooien.

Er zit idd weinig verschil in Hitler zijn Nationaal-Socialisme en Stalin zijn Nationaal-Communisme:
Beiden even leugenachtig, giftig en bovenal levensgevaarlijk voor de werkelijke zwakke van de samenleving.