In België heerst een remmend klimaat

Weet u, het valt me op dat succes en/of ambitie in België zelden of nooit worden beloond of aangemoedigd. Integendeel, ze worden zelfs vaak afgeremd. Dat baart me zorgen. Ik houd van dynamiek, van mensen en prestaties die boven het maaiveld uitsteken. Ambitie, gezonde ambitie, is heus geen vies woord. Het staat voor energie, vrijheid, creativiteit, zelfontplooiïng en nog zoveel meer. Ik word in België vaak leedvermaak gewaar. Alsof de dominerende mentaliteit erin bestaat dat mensen meer plezier scheppen in de mislukking van een ander dan in zijn succes. Die houding plaatst me voor een serieus probleem, want in een dergelijk remmend klimaat wil ik mijn kinderen niet opvoeden. Ik zou niet willen dat ze zombies worden. Ik wil dat ze vrije baan krijgen om zich voluit te geven.

Delphine Boël, geïnterviewd door Margot Vanderstraeten in De Morgen, 1 augustus 2009

Reacties

#85734

Herteleer

 

Die geremdheid, ja zelfs schaamte voor succes werd ons op de katholieke scholen ingestampt. Je moest (desnoods vals) bescheiden zijn, niet stoeffen, niet beter willen zijn dan een ander (wel een schop onder je kont als je cijfers slecht waren)
Hoe wil je dan assertieve, succesvolle mensen kweken, die terecht fier zijn op wat ze zelf verwezenlijkt hebben, i.p.v. misplaatste trots op wat allerhande historische figuren van hier te lande uitrichtten?
In plaats daarvan krijg je mensen die beschaamd zijn en hun genialiteit als het spreekwoordelijke licht onder de korenmaat laten verdwijnen, geen of te weinig ambitie hebben en zich door 'anders opgevoeden' de kaas van het brood laten eten, en steeds gedwee slikken wat allerhande inperkende en betuttelende overheidjes hen aan reglementjes door de strot rammmen...

#85736

LVB

 

@Herteleer: Dat stemt volledig overeen met mijn ervaring en mijn analyse.

Ik las onlangs een column van Lorin Parys waarin deze stelt dat het gebrek aan ondernemingszin en innovatiebereidheid in België de schuld is van Napoleon en zijn Hobbesiaanse of Lockesiaanse "negatieve vrijheid". Waarop ik repliceerde dat ik eerder het katholicisme als oorzaak zie.

http://www.lorinparys.be/in...

#85737

Lizzie

 

@Herteleer

Het zelfbeeld dat iemand wordt meegegeven is het resultaat van de opvoeding door de ouders (of wie daar voor instaat) en nadien inderdaad ook voor een groot deel de scholen waar een kind zijn opleiding krijgt of de contacten die jongeren later hebben.

Maar ik vind dat je niet zomaar je bewering kunt veralgemenen en de hele schuld moet schuiven op een onderwijsnet. Ik ken heel wat andere voorbeelden, ook van mensen uit Katholieke scholen, die helemaal niet beantwoorden aan wat jij hier stelt. De ongelukkige uitzonderingen terzijde gelaten en inderdaad een aantal enggeestige visies van de Katholieke kerk evenzeer.

En ja, leerkrachten of docenten kunnen het zelfbeeld van een kind of een jongere (doelbewust of uit onkunde) beschadigen. Maar het is éénmaal de taak van de ouders om dit te bewaken door het intense contact te houden met zijn nageslacht en daar desgevallend in zijn school of instelling op te reageren.

Het voornaamste is volgens mij wel dat het kind of de jongere thuis, van zijn ouders en/of opvoeder altijd het verhelderende gesprek moet kunnen voeren, waarbij zijn zelfbeeld terug wordt opgekrikt, indien iemand anders daar aan raakte. Ik denk dat elke ouder dat vroeg of laat meemaakt.

Ik heb alleszins regelmatig met mijn kinderen tijdens hun schoolloopbaan daarover in gesprek geweest, door bijvoorbeeld te wijzen op hun positieve attitudes of prestaties, waaraan ik persoonlijk veel belang hechtte en die dikwijls niet gevaloriseerd werden in punten. Of om, in mijn ogen een verkeerd waarde-oordeel, recht te zetten, wat de zelfzekerheid van een kind sterk bevordert.

En eigenlijk stopt dat nooit. Zelfs eergisteren nog heb ik aan één van mijn (volwassen) zonen gezegd hoe fier ik op hem was omdat hij zich niet alleen sterk inzet voor zijn taak en die succesvol uitvoert, maar ook omdat hij zelf één van zijn medewerkers-collega's een verbale waardering gaf.

Dat is mijn persoonlijke manier om mijn jong nageslacht bij te brengen hoe ze het goede levensgevoel rond zich kunnen creëren en ondertussen immuun worden voor ontmoediging tegenover de hardheid en de tegenslagen van het leven. Die vertalen zich voor Delphine Boël in een (voor kunstenaars) remmend klimaat. Maar dat komt, zoals ik in een vorige reactie schreef, omdat onze politieke elite van objectiviteit, rechtvaardigheid, transparantie en van vrijheid van informatie, van oppositie en van meningsuiting, geen prioriteit meer maakt. Integendeel zelfs.

Dàt is, volgens mij, één van de ergste onrechtvaardigheden die ze de volgende generatie nu aandoen!

#85738

LVB

 

@Lizzie: "Ik ken heel wat andere voorbeelden, ook van mensen uit Katholieke scholen, die helemaal niet beantwoorden aan wat jij hier stelt."

In alle bescheidenheid kan ik stellen dat ik, als product van katholiek onderwijs (van kleuterklas tot en met univesiteit) ook niet beantwoord aan wat ik zelf heb gesteld, en Herteleer waarschijnlijk ook niet. Dat is nu juist de clou: je kunt de indoctrinatie maar herkennen en ontmaskeren als je je er bewust van bent en bewust aan onttrekt. Maar ik herinner me nog zeer levendig de momenten waarop subregenten en godsdienstleraars orakelden dan men bescheiden moest zijn, zich niet mocht verheffen, dat de mens nietig is enzovoorts, en dat ik bij mezelf dacht: kijk toch eens hoe hier een verderfelijk ideologisch systeem aan het werk is om het vrij denken te fnuiken. Diezelfde slogans en diezelfde orakels zijn nog altijd te horen als het gaat over klonen van mensen, stamcelonderzoek enzovoorts, over "de mens die god wil spelen". Dan moeten we in het stof kruipen, ons koest houden, nederig zijn en niet voor meesters van het heelal willen spelen.

En verder heb ik uit het katholieke onderwijs ook meegekregen dat geld en materiële welstand vies zijn, slecht, dat de rijkdom van de ene altijd een bron is van de armoede van de andere.

Zonder die indoctrinatie en de mentale tegenstand en aanscherpen van de kritische zin die dit bij mij teweegbracht, zou deze blog waarschijnlijk nooit bestaan.

Maar sindsdien zeg ik dus: marxisme en katholicisme, één strijd tegen vooruitgang, menselijke ontvoogding en zelfbeschikkingsrecht. Dat sommige andere religies zoals de islam nog erger zijn op dat vlak, doet daar niets van af. En dat sommige religies zoals het protestantisme veel beter zijn op dat vlak, toont aan dat het niet aan het concept religie zelf ligt, maar aan het soort religie.

#85739

lizzie

 

@Luc

Ik heb je reactie pas gelezen na mijn posting hiervoor. Bij een eerte lectuur, kan ik je wel deels gelijk geven. Maar ook hier, vind ik dat je niet alle schuld in de Katholieke schoenen mag schuiven.

Laten we het culpabiliseren van de bevolking door de (vooral linkse) politieke elite de laatste jaren niet vergeten, met als enige bedoeling electoraal succes en de daaraan verbonden politieke macht en financiële voordelen.

Ik noem maar op uit de losse pols: Het anti-blank racisme, de zogenaamde discriminatie ten opzichte van minderheden, de zogenaamde "onverdraagzaamheid" tegenover vreemden, vertaald in "concerten voor meer verdraagzaamheid", de doelbewuste verdringing van eigen cultuur en nationaliteitsgevoel, de opwarming-van-de-aarde-schuld, het ontnemen aan de jeugd van eigenwaarde waardoor het Stockholm-syndroom ontstaat en de politiek correcte druk tot onderwerping en dhimmitude aan zelfs extremistische moslims en ten slotte de druk tot inperking van vrije meningsuiting.

Het socialisme, ook nog vandaag, is gericht op "jobs creëren" en het "geld halen waar het is" en het ruim uitdelen van grote sociale voordelen, ook aan wie nooit een bijdrage leverde voor de welvaart van het land en dat nooit zal doen of kunnen doen (de weggeefstaat).

En dat terwijl de ondernemingen nog meer belast worden, nog minder faciliteiten krijgen, veel harder moeten werken dan de vele ambtenaren of de vele jobs gemaakt op maat van...en ze zelfs bijna verplicht worden (quotum!) om ongeschikte werknemers aan te nemen, met straffe van beschuldiging van antidiscriminatie...

Dit is allemaal alles behalve het creëren van een bevorderende sfeer tot ondernemen.

In het (socialistische) Wallonië is 40% van de werknemers een ambtenaar. Dat het meer Katholieke Vlaanderen (of wat daar moet voor doorgaan) voorlopig nog iets meer welvarend is, is omdat hier meer mensen inderdaad in een onderneming werken en er dus (voorlopig) nog meer ondernemingen zijn.

Je kan dus zeggen dat in het meer "vrijzinnige" Wallonië er minder ondernemingen zijn dan in het meer "Katholieke" Vlaanderen. Dat komt dus niet overeen met wat jij hierboven beweert.

En was het niet Traveller die ergens schreef dat Vlamingen over de hele wereld gegeerd zijn als werknemer... ?
Dus zoooooo slecht is dat katholicisme blijkbaar toch ook niet geweest voor de geest van onderneming.

#85740

Lizzie

 

@Luc

Weer eens je reactie "te laat gelezen".
Ja, voor een aantal punten ben ik wel akkoord, maar ik heb spijtig genoeg nu (vandaag) geen tijd meer om de discussie verder te zetten.

Jij schrijft: "Zonder die indoctrinatie en de mentale tegenstand en aanscherpen van de kritische zin die dit bij mij teweegbracht, zou deze blog waarschijnlijk nooit bestaan."

Ja, dan is die indoctrinatie toch ook voor iets (heel) goed geweest. :-)

#85742

LVB

 

@Lizzie: Dat Vlamingen over heel de wereld gegeerd zijn als *werknemer* lijkt mij juist een bevestiging te zijn van die remmende invloed op *ondernemen*. Een werknemer is geen ondernemer, integendeel. Men wordt of blijft werknemer omdat men risico schuwt. De opvoeding is technisch goed, ook inzake arbeidsethiek, maar niet inzake assertiviteit, zelfvertrouwen en ondernemingszin. De werknemer moet enige onderdanigheid aan de dag leggen tegenover zijn baas.

Een baas werft een werknemer slechts aan indien hij gelooft dat die werknemer hem meer zal opbrengen dan hij zal kosten. Een werknemer komt slechts in dienst van een werknemer indien hij gelooft dat de baten en de kosten (materieel en immaterieel) van de loonslavernij (de ondergeschiktheid) opwegen tegen de baten en de kosten (materieel en immaterieel) van het zelf ondernemer of zelfstandige spelen. Ergens zit er een onevenwicht in deze balans, die maar tot evenwicht kan leiden mits een verschillende psychologische ingesteldheid bij beiden. Dit is een ietwat vereenvoudigde voorstelling van zaken, omdat ook het schaalvoordeel van de onderneming een rol speelt in de vergelijking, maar toch is het een goede basis om het verschil in mentaliteit te begrijpen.

Dat Vlaanderen goede werknemers heeft die weinig staken, is dus inderdaad deels te danken aan de katholieke mentaliteit. Diezelfde mentaliteit die hen ervan weerhoudt om te ondernemen, om risico te nemen, om zelf de verantwoordelijkheid op te nemen voor de creatie van bedrijfsmiddelen en dus van "kapitaal".

#85743

traveller

 

@ luc

Wow, wow, wow. Kun je me even vertellen wie die katholieke werknemers tussen de 16e eeuw en de jaren 1950 had moeten zelfbewust maken en risico's "laten" nemen.
De enige "acceptabele" risiconemer die mocht verder doen was een francophone "baron". Een Vlaams sprekende werknemer die iets meer initiatief nam kreeg niet de minste steun en werd weg gelachen als boerenpummel want hij "sprak geen frans".
De beste voorbeelden kwamen exact uit jouw streek, West Vlaanderen.Bekaert, Seynave, enz. waren puur franssprekend thuis.
Het 2e voorbeeld is Antwerpen, alleen franssprekenden tot de jaren 1960/'65.
De huidige historische antwerpse families waren ALLEMAAL frans srekend. Velghe is één van de beste voorbeelden.
De meeste directeurs van CMB waren franssprekend en door de Soc. Gén. geplaatst.
De mijnen in de kempen hadden exclusief waalse directeurs tot en met de vijftiger jaren, ook door de Soc. Gén. geplaatst, idem ditto voor de Union Minière, La Floridienne, Cockerill Hemiksem, Mercantil, Brugeoise et Nivelles, Béliard, Lloyd Anversois, La Gantoise, Union Cotonière enz. enz. Ik kan zo wel een paar blz. vullen.

Vlaamse nationalisten zijn natuurlijk hopeloze romantici die in een droomwereld leven.
Ik denk eerder dat we beter onze economische geschiedenis moeten kennen.
Pas nu zijn de Vlamingen in staat zich te laten gelden en ze zijn onmiddellijk weer begonnen, daarom vind ik de zogeheten "Vlaamse" politiekers zo'n hopeloze kwakzalvers.
Blauw, rood, groen, het is één pot anti-Vlaams nat.
Nu is het de Vlaming zijn schuld dat zijn kop er af ging zodra hij hem opstak.

Ernstig blijven aub.

De fout van de katholieke kerk was de slaafsheid aan de authoriteiten, niet het onderwijs, ik ben een rebels product van dat onderwijs maar het heeft me verdorie leren denken en leren rebels zijn. Dat is nog al wat beter dan de eenheidssoep die vandaag puur marxistisch onderwezen wordt.

De asseriviteit van "DE VLAMING" komt er, als ze zich bewust worden van hun unieke volksaard, tot spijt van wie het benijdt. De enige smeerlappen in dit spel zijn onze belgicistische politiekers die bewust de Vlaming tot slaaf houdt en dat is via het "modern" officieel en katholiek onderwijs dat helemaal niet meer katholiek is.

#85744

LVB

 

@traveller: Jij denkt dat ze ondernemer konden of mochten zijn omdat ze van oorsprong Franstalig waren.

Ik beweer dat ze Franstalig waren, of Vlamingen waren die Frans als voertaal gebruikten, omdat ze ondernemer waren.

Mijn betovergrootvader was een Vlaams boerke, mijn overgrootvader was een Vlaams beenhouwerke, mijn grootvader was een ondernemer-fabrikant. Sociale mobiliteit was dus wel degelijk mogelijk voor de kinderen en kleinkinderen van Vlaamse boerkes. Die grootvader van mij las een Franstalige gazet, keek naar "Brussel Frans" op tv en liet "Van Braekel et fils" op zijn fabriek schilderen. Omdat Frans toen de internationale voertaal van het bedrijfsleven was, zoals dat vandaag Engels is.

Als tienjarige vond ik die houding van mijn grootvader onbegrijpelijk. Vandaag lees ik The Wall Street Journal en lach ik met de Vlaamse gazetten, kijk ik naar de BBC en lach ik met de VRT, en gebruik ik Engels voor mijn bedrijfscommunicatie. Ik doe dus zoals mijn grootvader destijds, alleen is het Frans vervangen door het Engels. Ben ik nu een volksverrader?

Mijn grootvader gebruikte Frans als economische voertaal (maar sprak thuis natuurlijk wel Vloms) omdat hij ondernemer was. Het is niet zo dat hij ondernemer kon of mocht worden omdat hij van huis uit een Franstalige was.

Denk je dat uitvinder Leo Leander Bekaert een Franstalige was? De familie Bekaert is verfranst NADAT ze de prikkeldraad hadden uitgevonden, omdat hun deelname aan het economische verkeer en hun contacten met de haute finance de verfransing in de hand werkten.

Die slachtoffercultuur van "ze konden geen ondernemer worden omdat ze Vlaming waren" is inderdaad een onderdeel van het romantische Vlaams-nationalisme.

#85745

LVB

 

@traveller: O ja, mijn grootvader stond kritisch tegenover religie (maar ging wel naar de mis in zijn dorpje), lachte met de heilige koeien in India, en was gefascineerd door de evolutionaire oorsprong van de mens. Om maar te zeggen dat die katholieke nederigheid en onderdanigheid, en die houding van 'wij leven bij de gratie gods' er bij hem ook niet inzat, maar de vonk van 'mens als heerser van het heelal' wel. Een houding die mijns inziens nodig is voor ondernemerschap, en een houding die tot in de jaren '70 in de katholieke colleges werd bestreden. Of denk je nu echt dat Herteleer en ikzelf aan waanvoorstellingen lijden?

#85746

traveller

 

@ luc

Waar had jouw grootvader frans geleerd?
Mijn grootvaders gingen naar "school" tot ze 12 jaar waren en kenden geen woord frans.
Dus ja, er waren ondernemers zoals jouw grootvader, maar ze spraken geen "internationaal" frans, ze spraken frans om in Brussel, toevallig hun hoofdstad, iets te kunnen bereiken want in het Vloms zou dat zeker niet gelukt zijn.
Verder spreek jij ook geen engels om iets te kunnen bereiken in Brussel als ondernemer.

Ik heb persoonlijk de franse trend in mijn eerste bedrijf moeten breken. Er was geen communicatie tussen de 3 waalse directeurs en de werknemers. Ik voel me helemaal niet in een slachtofferrol maar ik heb elke stap van de weg moeten vechten tegen de belgische ambtenarij die volledig franstalig was en die me letterlijk blokkeerde.
Wat Bekaert betreft is het niet zo simpel.
Gedurende de 2e wereldoorlog had Leon zich bij de francophone belgische regering in Londen gevoegd en verwierf er een soort super zakenman status. Zijn broer Maurice deed verder in Zwevegem en leverde alle prikkeldraad die ze konden maken aan het Duitse leger.
Door Leon in Londen werd er voor gezorgd dat geen enkele bom op Bekaert terecht kwam. Dat is Vlaamse creativiteit "tegen/met elke authoriteit" zoals het in de Vlaamse geschiedenis gewoonte was geworden. Sinds de familie echter een beetje financieel gezond was sinds het einde van de 19e eeuw werd er frans thuis gesproken. Ze waren nu "van stand".

Niet iedereen heeft de gave om in dit soort omgeving onafhankelijk ondernemer te worden, de "odds are stacked against". Dit heeft niets met romantiek te maken.

#85750

A.Rouet

 

@ luc
Met de term 'sociale mobiliteit' wordt inderdaad meestal *opwaartse* sociale mobiliteit bedoeld. Er is natuurlijk ook zoiets als *neerwaartse* sociale mobiliteit.
Het eerste wordt meestal als een verdienste van het individu in casu gezien, het laatste heel vaak als de fout van factoren die 'buiten' dat individu' liggen.
Niet alleen opwaartse soc. mob. resulteert vaak in onbescheidenheid ( nieuwe rijken) , ook neerwaartse soc.mob. doet dat vaak, nml. door identificatie met wat men niet(langer)is.

#85751

LVB

 

@A.Rouet: Ja, in jouw ogen moet elke niet-rijke voorstander zijn van het socialisme of van de sociaal gecorrigeerde markteconomie, nietwaar?

#85760

Herteleer

 

@Lizzie - om misverstanden te vermijden.

Uiteraard wil ik mijn persoonlijke ervaring niet veralgemenen. Evenmin wil ik iemands opvoeding thuis of op school aanvaarden als blijvende reden voor zijn mogelijks falen: ieder normaal mens doorloopt immers een fase waarin hij zich bewust wordt van de imperfectie van ouders, opvoeders, leraars, proffen, guru's, therapeuten, partij-scouts- en andere leiders en de hele zwik. Dan ontrek je je daaraan, gooi je een deel overboord, en houdt hier en daar in eer wat je op dat moment nuttig blijkt, en af en toe ontdek je dat sommige zaken die je afwees misschien achteraf toch wel waarde hadden. Dat lijkt me een normale ontwikkeling, en je mag voorgeschiedenis nooit als blijvend excuus gebruiken voor de huidige toestand.

Ik heb dan ook geen zware rancune tegenover mijn eigen opvoeders: ze draaiden ook maar mee in een systeem van traditie, en zoals je al zal ondervonden hebben, heeft traditie ook af en toe zijn nuttige plaats in het bestaan. Er is met echte bescheidenheid zelfs helemaal niks mis. Maar ik versta daaronder liever 'het vermijden van misplaatste pretentie' dan de uitwas het zelfkastijdende nietigverklaren van eigen persoon en prestaties.

Ik begreep ook nooit waarom je b.v. wél fier mocht/moest zijn op je land, streek of stad. Het antwoord daarop was dan vaak: "Kijk maar eens wat Belgisch-Vlaams-Antwerps-Gents-Mechels-Aalstese... kunstenaar-schrijver-dichter-geneesheer.. allemaal presteerden." Nou, ik vond hoegenaamd niet dat ik daarvoor fier op hen of hun regio moest zijn. Enkel zijzelf mogen wmb fier zijn over hun prestaties, en er desgewenst ietwat ijdel mee te koop lopen.

Het wordt echt tijd dat we dat soort (vaak valse) bescheidenheid afleggen, en ze niet langer doorgeven aan onze nakomelingen. Dan pas kweken we mensen die met vertrouwen in hun eigen kunnen voor zichzelf weten te zorgen, en niet langer allerhande bevoogders en betuttelaars naar de ogen moeten kijken.

#85761

traveller

 

@ Herteleer

Sorry maar niet akkoord met die "nefaste onderdanigheid" in het katholieke onderwijs van toen en nu.
Alle Vlaamse Bewegers kwamen uit dat katholieke onderwijs, alle grote socialistische voormannen kwamen uit dat onderwijs en waarschijnlijk ook de meeste liberale vrijzinnigen.
Ik heb zelf in mijn katholieke school voor de ganse studenten en ouder verzameling een spreekbeurt gegeven TEGEN het systeem.
Niettegenstaande ze niet "happy" waren kwamen er geen sancties. De enige gtote sanctie tegen mij kwam van een toekomstige CVP senator die een heel grote "Vlaamse" mond had die hij daarna als senator "for ever" dicht hield. Toen ik hem dat in volle klas verweet smeet hij me drie maand buiten.
Nadien moest hij dat van de schooloverste intrekken.
Ik kan me dus die onderdanige slaafsheid en valse bescheidenheid helemaal niet herinneren. Er was wel discipline maar dat was juist goed.

#85764

Cogito

 

"Niet alleen opwaartse soc. mob. resulteert vaak in onbescheidenheid ( nieuwe rijken) , ook neerwaartse soc.mob. doet dat vaak, nml. door identificatie met wat men niet(langer)is."

En daarom, om die "onbescheidenheid" die er het gevolg van is, is sociale mobiliteit slecht. Iedereen dient in zijn eigen klasse (of is het kaste) te blijven. Om dikkenekkerij te vermijden notabene, zeggen bobo's notabene.

#85766

Rudyard Kipling

 

Over persoonlijke ambities, boven het maaiveld uitsteken, durven uitkomen voor je mening, beginselvastheid,...
schrijft Joost Ballegeer in zijn boek "De Vlamingen, een volk zonder bovenlaag" het volgende:

[quote]
Het klopt wel dat De Vlamingen nu intellectuelen hebben die inderdaad beter gevormd zijn dan die van de Walen. Maar zij hebben nog onvoldoende wortels, zij hebben niet voldoende natuurlijke flair, familiale achtergrond en backing. Hun netwerken zijn wel breed maar te zakelijk, te dun. Zij denken te weinig strategisch en op lange termijn zoals de oude adel en anderen dat gewoon zijn. Daardoor zijn ze kwetsbaar en omkoopbaar of opportunistisch.
[/quote]

Joost Ballegeer besluit dat we daarvoor minstens drie, misschien wel vijf generaties intelligente, goed opgeleide Vlamingen nodig hebben. Zij moeten de warmte van het familiekapitaal en de trots van een goede opleiding gevoeld hebben om die attitude te kunnen doorgeven aan de volgende generatie.
Die sterke wortels hebben de Vlamingen nu nog duidelijk niet.

Het ligt dus duidelijk niet aan de katholieke scholen maar aan de familiale backing. Daar zit de knoop.

#85767

Karl

 

Ooit eens een sociologisch onderzoek onderwezen gekregen dat stelde dat de Nederlandse protestanten eigenlijk op basis van een vertaalfout zo economisch performant zijn geworden; in het Duits stond er in de protestantse bijbel het woord 'Arbeit', wat ook kon gelezen worden als 'dienst doen aan de Heer'. De Nederlanders hebben dat vertaald en toegepast als 'werken' tout court. Vanaf toen moest je zoveel mogelijk werken én geld verdienen om in genade te vallen van God en je plaats in de hemel te verzekeren.

Allemaal verhaaltjes, hé.

#85773

Johan B

 

"Vanaf toen moest je zoveel mogelijk werken én geld verdienen om in genade te vallen van God en je plaats in de hemel te verzekeren."

Behalve dan op zondag. In Nederland kan je 's zondags niet bij de bakker terecht voor vers brood wegens verboden door de bijbel. Er zijn zelfs Nederlandse kapiteins die weigeren op zondag te varen, zelfs als ze met een vracht onderweg zijn. Je kan dus maar beter rekening houden met de protestantse bekrompenheid als je iets op tijd op zijn bestemming wil hebben.

#85774

dendof

 

In België kan je 's zondags niet bij de dvd-boer terecht voor een filmpje wegens verplichte sluitingsdag opgelegd door de overheid.

Als je wat vertier wilt in het weekend hou je beter rekening met de de socialistische bekrompenheid.

#85777

EricJans

 

@ dendof:

<<Als je wat vertier wilt in het weekend hou je beter rekening met de de socialistische bekrompenheid.>>

... die Belgacom en Telenet ook goed uitkomen, natuurlijk! De methode om daar verandering in te brengen is simpel: verplicht de grote, monopolie-achtigen, tot hetzelfde soort wetten (één sluitingsdag per week voor hun filmaanbod via de kabel) die aan de kleine dvd-boer worden opgelegd. 't Zal héél rap opgelost zijn!
't Zal rap gepiept zijn.

Overigens; er is niets mis met een gemeenschappelijke sluitingsdag: die is voor velen ook een kwestie van overtuiging. Genisis 1 lees je best als 's werelds eerste sociale wet: de rustdag!

De eersten die die rustdag op de helling zetten waren de eerste joodse christenen: zij kwamen samen op de eerste dag van de week, de 'zondag' dus. Dat was niet om er een traditie van te maken maar precies om aan te geven dat mensen vrij kunnen kiezen. Wél was het een groepsbeslissing, mogelijks ook al ingegeven door veiligheidsoverwegingen... die op zichzelf algauw tot een nieuwe traditie gingen uitgroeien: zondag ipv zaterdag 'rusten'.

Binnen het protestantisme is er een strakking die deze redenering niet volgt en het samenkomen van de eerste christenen op 'zondag' als 'noodzaak' leest en niet als een bedoeling om de sabbat te breken.
Zij 'rusten' dus op zaterdag en houden 'sabbat', net als joden: de 'Zevendedags Adventisten'.

Had niet Napoleon eens gepoogd om de week-indelingen de wijzigen in een 10-dagen-week en een 10-maanden-jaar?

Ik ben zélf van oordeel dat de meeste mensen werken om te leven en niet leven om te werken. Een 'gemeenschappelijke' rustdag afschaffen zou een enorm maatschappelijk psychologisch onevenwicht teweegbrengen, dat de gemeenschapszin aantast.

Je kan dan de Ronde van Vlaanderen net zo goed op een dinsdag houden, bvb. Je kan de voetbalcompetitie over de hele week gaan spreiden. Iedereen doet een beetje wat-ie wil en ik geloof niet dat dat een voordeel als het erom gaat het sociale leven te bevorderen.
'Wetten' zijn er initieel en in de eerste plaats altijd om de sociaal zwakkeren te beschermen. Een gemeenschappelijke rustdag bevordert de samenhang - het aantal contacten ook' - tussen sociaal sterken en sociaal zwakkeren. Het is een dag die je zegt dat mensen 'ook' voor elkaar leven, niet enkel voor hun eigen belangen.
Je moet heelwat regelingen treffen om samen met een stel vrienden op een donderdag vrij te nemen voor een uitstap.

Ik denk zelfs dat het de economie zou schaden om zo'n 'gemeenschapsdag' teniet te doen. Je zou de samenleving reduceren tot een optelsom van indiviuen die zich (zoals we ook steeds meer zien!) per sociale laag, per 'neveau' gaan organiseren in de eigen 'serviceclubs'.
Een gemeenschappelijke vrije dag legt het individu een beetje op geconfronteerd te worden met de gemeenschap als geheel, in al z'n verschijningsvormen, de mooie en ook de lelijke!
Dat lijkt me erg nuttig... ook voor het individu!

Laat de intellectueel maar eens een praatje maken met mevrouw simpelmans... het is nuttig te ervaren dat er nog andere referentiepunten en raakvlakken tussen mensen zijn dan alleen maar de 'intelligentie'.

En het is precies de gemeenschappelijke vrije dag die dat bevordert in cultuur, sport, vrijetijdsbesteding, enz. ...
Je moet bovendien heelwat regelingen treffen om samen met een stel vrienden (gelijkgestemden) op een donderdag vrij te nemen voor een uitstap.

Strikt economisch gezien gaan mensen doorgaans toch een dag in de week rusten... waarom dan dat niet min of meer samen doen?
In die zin is de 'zondagsrust' een 'heilige zaak'. Heilig zijn die dingen waar je beter afblijft, niet aan raakt... ook en zélfs in functie van de economische belangen van een gemeenschap die - als ze nog gemeenschap wil zijn (waaraan het overigens steeds meer ontbreekt: 'gemeenschapszin') een dag verdient om 'samen' te genieten. Nuttig. Economisch nuttig zelfs.

#85778

Weer vergeten

 

I.v.m. onderdrukking door het katholicisme: in andere kultureel katholieke landen -e.g. Italië of Polen- gaat de regel van "katholicisme remt de bloei van het individu" niet op.

Misschien heeft het dus toch iets te maken met de unieke situatie van het katholicisme in Vlaanderen, nl. lange tijd een instrument van de heersende kringen om nieuwe opkomers klein te houden?

#85779

EricJans

 

@ Karl:

<<Vanaf toen moest je zoveel mogelijk werken én geld verdienen om in genade te vallen van God en je plaats in de hemel te verzekeren.>>

Dit zinnetje bewijst dat je de diepste kern van de Bijbel (en dus de Bijbelvertalers: de protestanten) niet begrijpt. De 'hemel' kun je volgens protestanten niet 'verdienen', ook niet door te werken. De hemel kun je - naar het Bijbelse woord - en 'gratis' (gracia, genade) krijgen door Gods genade.
Dat je je hemel moet 'verdienen' door (goede) werken is precies al eeuwen een fundamenteel on-Bijbels dictaat dat vanuit Rome werd opgelegd. De armen konden 'werken' voor hun hemel en de meer begoeden konden ervoor betalen. ZO kreeg iedereen hopelijk de nodige 'aflaten' bij elkaar voor zijn toegang tot de hemel.
Het zijn precies de protestanten geweest die hier een einde aan stelden. Au contraire, dus!

#85780

LVB

 

@EricJans: De meeste mensen die pleiten voor een versoepeling van de "zondagsrust", zouden al héél tevreden zijn als het hier op zondag was zoals een zondag in Amerika. Nog altijd heel veel handelszaken dicht, maar zij die willen open blijven wordt niets in de weg gelegd.

Is de Amerikaanse samenleving dan zo goddeloos en seculier volgens jou, en zijn wij hier dan zo godvrezend dat we ons bij de gratie van de wrakbond nog altijd strikt aan die zondagsrust houden?

#85784

EricJans

 

@ Luc:

Het woordje 'godvrezendheid' heeft in joods-christelijke, dus strikt bijbels-literaire context de betekenis van: God = bevrijder en dus is God niet vrezen niets anders dan het verlies van je vrijheden (in de meest ruime betekenis van het woord) niet vrezen... het begrip moet steeds begrepen worden tegenover een tegenbeeld, iets in de zin van: het is beter 'God' (de onzichtbare, onafbeeldbare) te vrezen dan... andere dwingelandijen (van andere 'hogere machten', andere 'goden').
Het heeft dus (wél in de koran, niet in de bijbel!) niets van doen met 'angst hebben voor God'. Wie 'God' niet vreest roept (op temijn) nodeloos een hoop miserie, een hoop on-vrijheden over zich af. Zo is het begrip 'godvrezendheid bedoeld.

Dit gezegd zijnde: zij die 'willen' openblijven? Wiens wil? De zaakvoerder die graag zondag aan de koffietafel zit zal zijn werknemer nooit en in geen geval een beetje 'helpen willen werken'?
Ik zeg niet dat dat noodzakelijk fout moet zijn (je strenge toon is derhalve overbodig) maar een zondag dient wat mij betreft 'in principe' een rustdag te zijn en dat 'helpen willen' moet dus rijkelijk gecompenceerd worden.

De Amerikaanse samenleving beschouw ik niet noodzakelijk als 'godvrezender' (in de goede zin van het woord) dan bijvoorbeeld de Zweedse, de Noorse, de Nederlandse of de Deense. Neen, inderdaad. En daar wordt de zondagsrust vrij behoorlijk in tact gelaten. Tot spijt van wie het benijdt.

#85786

Karl

 

@ericjans. Het is mijn onderzoek niet en de bijbel kan me worst wezen, het is voor mij een soort subjectieve geschiedenis-omnibus vol arche-typen.

Wie het woord 'Arbeit' al verkeerd interpreteert in de vertaling, zal de bijbel misschien wel niet volgens de uwe of een andere subjectieve interpretatie verstaan.

Dat van die zondagsrust is ook goed. Ach ja, pure volksmennerij, maar hoe liett je anders een bende mensen in het gelid lopen in die tijd?

Je zou je ook de vraag kunnen stellen of de wereld er beter zou uit gezien hebben moesten we niet katholisch bekrompen zijn geweest.

#85789

Johan B

 

@dendof: In mijn streek (Oost-Brabant) zijn de dvd-boeren open op zondagnamiddag tot 21u30.
Verder op zondagvoormiddag alle bakkers, beenhouwers, groentenwinkels, superettes (sommigen zelfs tot 16u00).
Ook op zondag open zijn meubelzaken, doe-het-zelfzaken, winkels voor interieurinrichting, bloemenwinkels, tuincentra, enz.

In protestants Nederland daarentegen, zijn er zelfs websites die op zondag gesloten zijn:
http://www.refdag.nl/zondag
Servers worden dus ook al onderworpen aan de verplichte zondagsrust. Kan het nog bekrompener?

#85790

Cogito

 

Het kan nog gekker: er bestaan Protestantse uitleggingen van Bijbelse profetieën die beweren dat de Katholieke Kerk het apocalyptische "beest" is en de Zondagsrust het "teken van het beest".

#85792

EricJans

 

@ Cogito:

Die van het beest ken ik maar de zondagsrust het teken van het beest? Dat moet dan inderdaad in de hoek van de 7de dags adventisten (zij promoten de zaterdag/sabbath) te situeren zijn. Heb je wat meer informatie daarover?

@ Karl:

<< Het is mijn onderzoek niet en de bijbel kan me worst wezen>>
Proficiat met je ruimdenkendheid! Die 'worst' is - dat je ze 'mag' eten - een bijbels cultuurgegeven. Als je toevallig in een meer islamitische omgeving was grootgebracht zou je zelfs die uitdrukking met worst waarschijnlijk niet gebruiken.
Heb je de Bijbel ooit gelezen? In de katholieke cultuur is dat namelijk geen vanzelfsprekendheid omdat het vanouds niet bepaald gepromoot werd. Vandaar de vraag.

Wat de vertalingen betreft: dat doet zich voor met haast alle vertalingen van oude teksten: ook die van bvb oud-griekse toneelteksten.
Je voorbeeld van 'arbeit' is er - naar ik vermoed - een illustratie van. Doorgaans zijn de vertalingen niet 'fout', zoals je aangeeft, maar 'beperkend', te gefragmenteerd. De vertaling is dan niet 'fout' te noemen, niet 'goed' maar 'deels goed' of 'onderandere goed'.
De oude talen hebben heelwat woorden (ik noem ze altijd parapluwoorden') die grotere ladingen tegelijk dekken en waarvoor wij in onze moderne talen meerdere woorden als vertaling kunnen gebruiken, zodat het gevaar bestaat om de tekst heel makkelijk in deze of gene 'strekking' te laten kantelen, terwijl de auteur dat met het gebruik van zijn 'brede parapluwoorden' net probeerde te vermijden. Zo wordt een tekst in zijn vertaling algauw méér of minder Joods-wettisch of méér of minder Grieks-liberaal.
De Nieuw-Testamentische teksten zijn meestal geschreven naar aanleiding van een geschil, een conflict in een gemeente. Het gebruik van 'brede woorden' beoogt dus incusiviteit en geen uitsluiting.

Komt daar nog bij dat de auteurs (en zéker Paulus) er vaak mee lijken te spelen, precies om het formuledenken en het strekkingendenken tégen te gaan;
Vaak - in de geschiedenis - heeft die rethoriek ertoe geleid dat het het wetjes-denken en de strekkingenoorlog juist versterkte, terwijl de tekst net het omgekeerde beoogt!

Je merkt het fenomeen al als je de Nieuwe BijbelVertaling naast de Lutherbijbel (1545) of de Oudste vertaling in het Nederlands (de protestantse Statenvertaling) legt.

@ Johan B:

<<Er zijn zelfs Nederlandse kapiteins die weigeren op zondag te varen, zelfs als ze met een vracht onderweg zijn. Je kan dus maar beter rekening houden met de protestantse bekrompenheid als je iets op tijd op zijn bestemming wil hebben.>>

Ach weet je... vergeleken met de belgische vloot hebben die kapiteins van de Nederlandse vloot het met hun zondagsrust doorheen de geschiedenis al bij al zo slecht nog niet gedaan, Johan.