Hubert Lampo verijdelde de staatsgreep van 1973

Uit politierapporten en latere getuigenissen voor parlementaire onderzoekscommissies kan worden afgeleid dat het aantal complotteurs in 1973 op ongeveer honderd man mag worden geschat. Er was sprake van een dertigtal Luikse legerofficieren die zichzelf de Rode Haan noemden en een veertigtal Vlaamse officieren gegroepeerd in de Zwarte Leeuw. Zij konden rekenen op een onbekend aantal rijkswachters, een handvol ambtenaren en burgers en enkele onbekend gebleven rechtse prominenten.

Voormalig Humo-journalist Hugo Gijsels noemde in zijn boek De Bende & Co (Kritak, 1990) voor het eerst een aantal namen: para-kolonel en PRL-parlementslid Jean Militis, ex-minister van Defensie José Desmarets (PSC), de gewezen stafchef van het leger Georges Vivario, procureur Raymond Charles (voorzitter van het Hoog Comité van Toezicht), voormalig rijkswachtgeneraal Fernand Beaurir, majoor Jean Bougerol (chef van de privé-inlichtingendienst PIO), graaf Arnould de Briey (een hoge ambtenaar van het Abos) en natuurlijk de onvermijdelijke baron Benoît de Bonvoisin.

Ondanks de maandenlange voorbereiding ging de staatsgreep niet door. Volgens de verklaringen van Christian Amory voorzag het scenario dat "een vooraanstaand politiek persoon" de macht zou overnemen. Met die omschrijving kan enkel defensieminister Vanden Boeynants bedoeld zijn. "Twee uur van tevoren werd zijn privé-secretaris op de hoogte gebracht van de plannen en de rol die hem was toebedeeld. Deze personaliteit weigerde. Daarmee hield alles op."

Halverwege de plannenmakerij beseften de samenzweerders dat ze ook Vlaamse prominenten nodig hadden, tenminste als hun plan enige kans op slagen wilde hebben. Daarom contacteerden ze de Mechelse notaris Paul Daels, de voorzitter van het IJzerbedevaartcomité, die tot zijn verbijstering vaststelde dat "het geld en de wapens voor de staatsgreep klaarlagen". Via een oud-koloniaal werd in zomer van 1973 ook toenadering gezocht tot Hubert Lampo, bekend auteur van magisch-realistische romans, die werd aangezocht om in de 'regering' die na de staatsgreep zou worden gevormd de functie van minister van Cultuur te aanvaarden. Lampo bedankte voor zoveel eer en alarmeerde meteen enkele bevriende ministers, met name Willy Calewaert, Leo Tindemans en Willy De Clercq. De poging om een Vlaamse vleugel uit te bouwen werd de samenzwering uiteindelijk fataal. De aangezochte Vlamingen lagen aan de basis van het perslek in Gazet van Antwerpen, dat de doodsteek betekende voor de putschisten. "Het was een warme zomer", schreef Hugo Gijsels, "en de eerder vage berichten over 'extremistisch gekonkelfoes' veroorzaakten nauwelijks rimpels op de politieke vijver."

Georges Timmerman in De Morgen van 13 augustus 2003

Reacties

#23707

Nicolas Raemdonck

 

Tiens, tiens. Wie had dat gedacht.

#23709

dof

 

En wéér worden de Vlamingen gestigmatiseerd!

#23710

Briggs

 

Welke staatsgreep? Waarom? Bestaat daar een boek over (die van Gijsels?).

#23712

Kurt

 

Al ik me niet vergis was die staatsgreep één grote hoax. Opgetikt door een iets te 'ijverige' ambtenaar bij staatsveiligheid.

#23713

Peter Fleming

 

"Via een oud-koloniaal werd in zomer van 1973 ook toenadering gezocht tot Hubert Lampo, bekend auteur van magisch-realistische romans, die werd aangezocht om in de 'regering' die na de staatsgreep zou worden gevormd de functie van minister van Cultuur te aanvaarden."

Samenzweerder 1: hebben we nu alles in gereedheid gebracht voor de staatsgreep?

Samenzweerder 2: verdoeme, we zijn nog ne minister van cultuur vergeten (slaat met de hand op het voorhoofd)

#23714

Stef

 

"angst voor het federalisme die het voorbestaan van de Belgische staat in gevaar leek te brengen"
Waarom nemen ze dan contact op met Paul Daels?

#23718

Jöe

 

Heb dat verhaal ook gehoord, vlak na de aanslagen van de Bende Van Nijvel. Maar het verhaal klonk toen dat Lampo eerst niet "al te weigerachtig" stond tegenover het voorstel. Of speelde hij comedie teneinde meer te weten te komen van de putchisten in spe...

#23720

LVB

 

Ik heb dat verhaal voor het eerst in de tweede helft van de jaren '70 gehoord in het BRT-radionieuws. "Ons land is in 1973 op het nippertje aan een staatsgreep ontsnapt", klonk het ongeveer.

Merk op dat de timing, 1973, dusdanig is dat Bende van Nijvel, Roze Baletten, Eurosystem Hospitalier, Westland New Post en alle andere conspiracy-theorieën hier niets mee te maken konden hebben.

1973: kort na de eerste staatshervorming van Gaston Eyskens (culturele autonomie voor de gemeenschappen, in casu de 'Nederlandse (!) cultuurgemeenschap'), en tijdens het wanbeleid van de regering-Leburton.

#23734

an

 

Jammer dat die staatsgreep toen niet doorgegaan is. Het zou een einde gemaakt hebben aan België, dat zélf ook een permanente staatsgreep is gebleven van 1830 tot op deze dag.

Zo'n staatsgreep schept veel duidelijkheid. Het zou voor vele Vlamingen hun benadelers zeer duidelijk in beeld gebracht hebben. Nu zijn ze wat 'omfloest' gebleven.

Maar... 't is natuurlijk Hugo gijsels die de informatie verstrekt en de duiding geeft. Die informatie is dus met zéééér grote afstand te lezen. En plaats er al maar meteen een hoop vraagtekens bij: vooral bij het waarheidsgehalte.

#23735

LVB

 

@Eric Jans: Nee, Hugo Gijsels vertelde maar na wat eerder al in Gazet van Antwerpen en in andere media had gestaan. Ik had er al van gehoord op het einde van de jaren '70.

#23738

Bertje A.

 

Cool ! Spijtig dat ze mij niet gecontacteerd hebben toen, ik had zeker minister van cultuur willen worden!! Tof seg.

#23741

Eric Jans

 

@ Luc:
Als het niet van Hugo Gijsels zélf komt... oké. Trouwens: ik had dat bericht ook ergens ver in het achterhoofd zitten.

Dus er zijn hier zo'n 100 vnl. Francofone idioten daarmee bezig geweest... met nawerkingen in de jaren '80? Bende van Nijvel/Brabant?

En héél grappig is dit:
<<Halverwege de plannenmakerij beseften de samenzweerders dat ze ook Vlaamse prominenten nodig hadden, tenminste als hun plan enige kans op slagen wilde hebben.>>

Net als de Belgische staat zochten ook de putshisten dus enkele 'Flamands de service'... waar ze dan tot halverwege hun plannen zelfs vergeten waren aan te denken. Het zegt alles over de Belgicisten: hoe ze denken en handelen.
Echt... als Vlaming loop je er hier maar wat bij. De staatsgrepers beoogden het behoud van de oorspronkelijke staat: terugdringen van dat scheetje Vlaamse culturele autonomie. En daarvoor gingen ze dan Daels aanspreken? Dat lijkt me verwarringzaaierij ofwel was dat al een voorloper van de ontwrichters van de VU, misschien?

Die Vlaamse zelfstandigheidsgedachte moet hen danig hoog zitten. Nu nog... daar ben ik vast van overtuigd.
Daarom vind ik dat onnozele gedoe rond die 'verdraagzaamheid' hier in dit land zo belachelijk. En zéker als onnozele Vlaamse zangers daar een nummertje rond gaan opvoeren. Alsof het de Belgicisten wérkelijk om die verdraagzaamheid te doen is. Dat gelooft toch geen kat! Alsof die 'Vlaamse' zangers dat niet zélf door hebben?! Je krijgt er een gevoel bij dat ze moeten van hun (wérkrlijke) broodheren (achter de schermen).

Die valse polemieken... ik ben dat zo spuugzat hier in België. 'Verdraagzaamheid'... wat een onzin.
'Staatsgreep'... dát lijkt al meer op hun ware aard.

#23766

Koen

 

de zomer van 73 was blijkbaar even komkommer als de zomer van 2006

#120266

A Cooeman

 

Ik herinner mij een intervieuw van Mark Eyskens met de Vrt, waarin deze verklaarde dat hij was benaderd door hoge ambtenaren en leden van de veiligheidsdienstenmet het voorstel na een door hen b-gepleegde staatsgreep de leiding van het land op zich te nemen. Hij verklaarde tijdens dat intervieuw dat hij de betrokkenen wandelen stuurde met de woorden :"Heren weten jullie wel wat jullie voorstellen? Scheer jullie weg en laat jullie hier mooit meer zien!". Aan dat gesprek werd blijkbaar verder nooit aandacht beteed.  Dat heeft mij altijd zeer verwonderd.  Overigens vraag ik mij af of de Vrt dat gesprek nog in haar archieven bewaard en, zo ja, of het niet nuttig zo zijn het nog eens uit te zenden, inzonderheid gelet op hetgeen advokaat Vermasssen heeft geponeerd in verband met de Bende van Nijvel.