Marxistisch nationalisme

En nu, nadat Bourgondië en Lotharingen van ons afgescheurd zijn, nadat we Vlaanderen Frans hebben laten worden en Nederland en België onafhankelijk hebben laten worden, nadat Frankrijk al is opgerukt in de Elzas tot aan de Rijn en slechts een relatief klein deel van de linkeroever van de Rijn nog van ons is, zijn wij niet beschaamd om groots te praten en te schrijven: jullie zullen tenminste dat laatste stukje niet in handen krijgen. O, de Duitsers! (...)

Ik ben van mening (...) dat de herovering van de Duitssprekende linkeroever van de Rijn een kwestie van nationale eer is, en dat de verduitsing van een ontrouw Nederland en van België voor ons een politieke noodzaak is. Moeten we de Duitse nationaliteit dan echt volledig onderdrukt laten worden in deze landen, terwijl de Slaven altijd maar machtiger worden in het oosten? (...) Dit is onze roeping, dat we de tempeliers worden van deze Graal, het zwaard om onze lenden gorden en ons leven met vreugde op het spel zetten in deze heilige oorlog die zal gevolgd worden door een duizendjarig rijk van vrijheid.

Friedrich Engels, medegrondlegger van het marxisme, in een opiniestuk in "Telegraph für Deutschland" onder het pseudoniem "Friedrich Oswald", januari 1841, geciteerd door George Watson in "Lost Literature of Socialism". [hat tip: Sagunto]


Reacties

#66167

dendof

 

Misschien was het bedoeld als satire? Gelijk die cartoon van den heiligen Obama in de New Yorker?

#66169

Belgica dividenda est

 

Satire? Ik denk van niet.
Friedrich Engels was toen een 21 jarige Rijnlander van de rechter oever en hij had Karl Marx nog niet ontmoet. Dit stukje dateert van rond zijn legerdienst in het Pruisische leger.
http://en.wikipedia.org/wik...

Vreemd om van zijn hand iets te lezen over een "duizend jarig rijk". We zijn gewoon geworden om dit alleen met bruin- en zwarthemden te associëren.

Als Belg lijkt het op het eerste zicht vreemd dat een Pruis in 1841 zoiets schrijft, omdat Pruisen in 1839 bij definitieve regeling van de splitsing van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden wat linkeroever had bijgewonnen, namelijk de Oost-Kantons en het deel van het Groot-Hertogdom Luxemburg dat aan de rechteroever van de Moezel lag.

Toch is Engels' artikel niet zo vreemd in het licht van de internationale gebeurtenissen van 1840. En daarom mogen communisten dit artikel van Engels niet zomaar afdoen als zijnde een jeugdzonde.

Frankrijk had in 1840 de onderkoning van Egypte gesteund in zijn opstand tegen de Sultan van het Turkse rijk. Het regime zocht hiermee een bliksemafleider voor de groeiende politieke spanningen in Frankrijk. De overige Europese grootmachten behielden echter liever het status-quo in het vermolmde Turkse rijk en vormden daarom front tegen Frankrijk en regelden tenslotte de kwestie van het Nabije Oosten buiten Frankrijk om. Pruisen was passief lid van dit front omdat het de bondgenoot was van Rusland en Oostenrijk (de Heilige Alliantie.) http://en.wikipedia.org/wik...
De Franse koning wilde geen oorlog tegen de overige grote Europese mogendheden en bond in. Thiers, zijn eerste minister, moest daarop ontslag nemen. Nu citeer ik even:
"... la réaction des faiseurs d'opinion est intense. Curieusement, le ressentiment très vif des 'nationaux' français se tourne contre les Etats allemands, la Prusse et L'Autriche, plus que contre l'Angleterre. Les traités de 1814-1815 ont laissé la France avec des mauvaises frontières, à la merci de voisins hostiles. Dans la presse chauvine, on redécouvre la question du Rhin et des 'frontières naturelles', beaucoup plus apte que la Méditerranée orientale à galvaniser les foules. Thiers a créé un climat belliqueux, il a alimenté le désir de revanche essentiellement dirigé contre les vainqueurs de Waterloo, la Prusse (c'est-à-dire l'Allemagne) et l'Angleterre, mais avant tout contre la première, à qui les traités ont attribué la rive gauche du Rhin.
...
La France où se développaient les idées libérales, démocratiques, socialistes, était redevenue un modèle pour la gauche allemande... La crise de 1840 va mettre fin à cette idylle... Une véhémente émotion nationale se répand à travers les Etats allemands ; l'opinion libérale retrouve les accents antifrançais des guerres de libération... On entonne des chants antifrançais comme 'La Garde sur le Rhin'..."
JOSEPH ROVAN, "Histoire de l'Allemagne des origines à nos jours", Editions du Seuil, Paris, 1994, blz. 492-493.

In het licht van die context lijkt me dat dit citaat van Engels niet zomaar een jeugdzonde van hem is geweest. Dit beantwoordde toen volledig aan de tijdsgeest in Duitsland, met Frankrijk als aanstoker.

#66178

Briggs

 

Tempeliers, de slaande hand van het opium van het volk.

#66184

fcal

 

T.a.v. Frankrijk was Engels een Duitse patriot, die zijn vaderland, dat reeds gedurende bijna 3 eeuwen van gedurige invasies en bezettingen te lijden had, verdedigde met de pen.

In zijn geschriften over de Joden en de Slaven toont hij zich echter als een nationalist, die deze volkeren hatelijk bejegent en als een soort 'Untermenschen' beschouwt. Dit was ook de opinie en houding van Karl Marx. De nationaal-socialisten volgden in hun spoor.

#66194

Leo Norekens

 

Dit citaat maakt inderdaad nog maar eens duidelijk dat het nationaal-socialisme niet uit het niets kwam.

#66269

André Mommen

 

Deze tekst is niet opgenomen in de Marx Engelse Werke en het is ook niet zeker dat deze tekst van Friedrich Oswald ook van Friedrich Engels is. Soms staan leugens ook wel eens gedrukt en omdat er veel gedrukt wordt zit men soms verlegen om nog meer leugens.