Genetica, afkomst, ras en intelligentie

Niets maakt wetenschappers zo nerveus als het onderwerp "ras". Het is zo erg dat ze liefst een manier vinden om er niet te moeten over praten. (...)

In verschillende delen van de wereld worden verschillende genetische mutaties voordelig en zij verspreiden zich snel over een bevolking, waardoor sommige varianten vaker voorkomen in groepen met verschillende afkomst. Sommige zijn onschadelijk, zoals de opkomst van lactaose-tolerantie in landbouwpopulaties. Maar er is al veel discussie over het geneeskundig gebruik van raciale verschillen die ontdekt werden in het voorkomen van genen die met sommige ziektes geassocieerd worden. Veel wetenschappers voorspellen dat het niet lang meer zal duren voor zij stevige sporen hebben over nog controversiëlere genen: genen die het gedrag, en mogelijk ook de intelligentie, beïnvloeden.

Iedereen op de bijeenkomst [van NHGRI] was het eens over de nood aan een terminologie die niet beladen is: "geografische afstamming" [geographic ancestry], bijvoorbeeld, in plaats van "ras". Maar zelfs het specificeren van dergelijke afkomst is een mijnenveld. "Amerindisch", bijvoorbeeld, is volgens één spreker beledigend voor indianen. "Caucasian" [Amerikaanse term voor "blank"] is eveneens onaanvaardbaar omdat het raciale in plaats van geografische afkomst betreft. Sommige sprekers adviseerden zelfs dat het ongepast is om over een "Europees alleel" voor lactaose-tolerantie te spreken, omdat het ook voorkomt in andere groepen. (...)

Een spannend moment kwam er toen (...) geneticus Bruce Lahn een artikel over breingenen voorstelde. (...) In 2005 hadden hij en zijn collega's bericht over selectie van mutaties in twee genen [microcephaline] die de ontwikkeling van de hersenen regelen, en die vaker voorkomen in Euraziaten dan in Afrikanen. Hun hypothese was dat deze mutaties verband hielden met de menselijke culturele explosie van 40.000 jaar geleden. (...)

Lahn zei dat sommige genetici "bijna zoals creationisten zijn" in hun onwil om te erkennen dat het brein niet vrij is van selectiedruk. Aan het einde van de vergadering waarschuwde Professor Allen Buchanan van Duke University (...) de groep tegen overdaad: "Een zichtbare, gecoördineerde inspanning om het woordgebruik te veranderen om morele redenen, zal waarschijnlijk een terugslag veroorzaken". Het risico bestaat op "inperking van de vrijheid van meningsuiting in naam van politieke correctheid", met verlies van geloofwaardigheid als gevolg.

Constance Holden in Science, 7 november 2008

Reacties

#71522

Avondlander

 

Ik wil niet vitten maar het is "lactose-intolerantie" (afwezigheid van het enzym "lactase" bij volwassenen).
Bruce Lahn is overigens de laatste jaren ook wat voorzichtiger geworden toen hij merkte in welke maalstroom hij terecht kwam toen zijn publicatie over de geografisch spreiding van microcephaline en ASPM duidelijk overgeïnterpreteerd werden.

#71523

LVB

 

@Avondlander: lactose-intolerantie is de natuurlijke toestand bij de primitieve mens. Ooit, en wellicht op verschillende plaatsen onafhankelijk van elkaar (op de Euraziatische steppe en wellicht ook in Afrika), ontstond er een gen voor lactose-tolerantie. Dat zorgde ervoor dat mensen grote hoeveelheden melk konden verteren en de eiwitten daaruit konden opnemen. Dat bezorgde hen een enorm voordeel voor het overleven (denk maar aan de voeding van kinderen).

Dus nee, het was geen fout, het ging wel degelijk om lactose-tolerantie (ook wel "lactase persistence" genoemd). De afwijking die men vandaag "lactose-intolerantie" noemt, is eigenlijk de natuurlijke toestand zoals die bij onze verre voorouders bestond. De mutatie (erfelijke "afwijking") die ervoor zorgde dat mensen grote hoeveelheden melk van herkauwers konden drinken, is lactose-tolerantie. Ze onstond onder meer in de Kaukasus, en haar concentratie is het grootst in Europa. In de context van het artikel wordt er dus wel degelijk "lactose-tolerantie" bedoeld.

http://www.geneticarchaeolo...

http://en.wikipedia.org/wik...

#71528

Avondlander

 

@ Luc: Ik ben toevallig vrij goed vertrouwd met het fenomeen lactose-intolerantie als genetische adaptatie, dat is niet het probleem.
Mijn opmerking gaat er over dat de auteur het heeft over "lactase" waar hij "lactose" bedoelt. "-ose" slaat meestal op suikers: fructose, lactose, glucose..., "-ase" slaat meestsl op enzymes: lactase, amylase enz.
De "lactase-persistence" is dus het behoud na de kindertijd van de aanmaak van lactAse, zodat lactOse verder kan gemetaboliseerd worden en er geen lactOse-intolerantie ontstaat.

#71529

LVB

 

@Avondlander: Ah, dat zal wellicht een transcriptie-foutje van mij geweest zijn, ik bedoelde uiteraard lactose-tolerantie.

Intussen nagekeken in het oorspronkelijke artikel, daar staat inderdaad "lactose". Maar geef toe dat je mij op het verkeerde been zette door in
#71522 over "lactose-intolerantie" te spreken in plaats van over "lactose-tolerantie".

#71530

traveller

 

Dit zou kunnen getest worden bij de stammen met een runder economie zoals zulu's, tutsi's, Masai en de stammen met een jacht economie. Staat er daar iets over in?

#71531

Avondlander

 

@Luc: ik betrap er mijzelf nu op dat ik in mijn vorige commentaar de vergissing maak van te spreken van "lactose-intolerantie als genetische adaptatie"... De adaptatie is uiteraard de lactose tolerantie.
De term "lactose intolerantie" wordt echter vanuit eurocentrisch perspectief veel meer gebruikt als benaming van wat dan - ten onrechte - als een "afwijking" beschouwd wordt. Bij de beschrijving van het fenomeen van de geografische spreiding van de allelen heeft men gewoonlijk echter ook over lactose intolerantie.

#71532

Avondlander

 

@ traveller: is allemaal reeds in het lang en in het breed bestudeerd. Het gaat natuurlijk over de voeding van lang geleden...Sommigen blijven er echter bij dat de polymorfie geen adaptatie is maar het gevolg van genetische drift.
Er vallen in de marge van dit onderwerp wel nog wat "leuke" anecdote's te vermelden zoals die van het melkpoeder dat naar Afrika (continent, weet ik) gestuurd werd en daar gebruikt werd als laxeermiddel, of om hutten te witten.
De culturele adaptatie die een tegenhanger is van de genetische is trouwens de fermentatie van melk.

#71544

Dr. Ernst

 

@ Avondlander:

<<De culturele adaptatie die een tegenhanger is van de genetische is trouwens de fermentatie van melk.>>
Heb je weet van onderzoeken naar de invloed van chocomelk?

#71546

Avondlander

 

:-)