Schoon Vlaams is een verzameling taalfouten

Ingezonden door LVB op 2005-11-30 03:10

De jongste generatie taalleraren heeft nagenoeg geen Nederlandse cultuurreflex meer, voelt zich klein-Vlaams, heeft weinig behoefte aan een Nederlandse standaardtaal en is geïndoctrineerd door de variatielinguïsten, die vinden dat Belgisch Nederlands ook Nederlands is, die taalfouten nu varianten noemen. Bij de onkunde heeft zich nu ook onwil gevoegd en dat is funest. In de weinige scholen waar in de leraarskamer min of meer standaardtaal gesproken werd, is van die goede gewoonte nu nog weinig overgebleven. Sommige leraren spreken zelfs al tussentaal in de klas.

Dat tussentaaltje wordt nu met een eufemisme Belgisch Nederlands (BN) genoemd, een amalgaam van dialect, (vooral Brabantse) gewestelijke taal, purismen, archaïsmen (bekomen, gans) en vertaald Frans (de duimen leggen, zakencijfer). BN is een alibi voor al wie zich de moeite niet wil getroosten om zijn taal te (leren) beheersen. Woorden als goesting, plezant, terug 'weer', gans 'heel' worden gepromoot als Belgisch, terwijl die woorden in veel dialecten helemaal niet voorkomen. Dat BN is een taal zonder registers. Zodra standaardtaal moet worden gesproken, wordt de voorkeur gegeven aan exogeen taalgebruik. Dat bestaat erin dat in spreektaal schrijftaalwoorden gebruikt worden, zoals 'indien' en 'reeds', omdat 'als' en 'al' in het dialect gebruikt worden en dus wel niet goed zullen zijn. [...]

Heel veel jonge Vlaamse ouders denken er goed aan te doen niet langer dialect te spreken met hun kinderen, zonder te weten dat het 'schoon Vlaams' dat ze hun kinderen leren, eigenlijk geen Nederlands is en ook helemaal niet mooi. We hebben het dialect dus gestigmatiseerd, Vlaanderen zijn dialect afgeleerd en het naar de tussentaal gedreven, al was dat net niet de bedoeling. Intussen kennen onze jongelui hun mooie dialect niet meer, en kennen ze nog altijd geen Nederlands. Jammer.

Frans Debrabandere in De Standaard van 30 november 2005

Reacties

#16028

Mike Reys

woensdag, 30 november, 2005 - 04:35

 

Conservatieven zullen het altijd wel spijtig vinden dat een taal evolueert. Dat het momenteel wel heel snel evolueert, en dat er dus heel veel onjuistheden voorkomen ten opzichte van vroeger kan misschien betreurd worden.
Misschien moet er eens over nagedacht worden welke richting we uit willen. Academie Francaise ?
Of laten we het taaltje maar volledig zijn beloop laten (zoals de Amerikanen met het Engels hebbben gedaan), met werkwoorden als 'to leverage' als gevolg? (http://talk.bmc.com/blogs/b...)

#16032

dof

woensdag, 30 november, 2005 - 10:15

 

Dat van dat "zakencijfer" begrijp ik eigenlijk niet.

Doorgaans gebruikt men Vlaams omdat AN te "Hollands" of "bekakt" klinkt.

Waarom zou je dan "zakencijfer" gebruiken in plaats van "omzet"?

#16033

ivanhoe

woensdag, 30 november, 2005 - 10:18

 

Tsja, een taal van boven uit sturen lijkt mij zowiezo toch niet makkelijk;zie me zelf nog niet snel spreken over een "berekenaar." Langs de andere kant krijg ik wèl het slingerschijt van het gebruik van engelse woorden die een perfecte Nederlandse vertaling hebben.
Dialect heeft men trouwens veel te lang stiefmoederlijk behandeld ook al is het tot uitsterven gedoemd. Als je het Fries hoort als taal dan is dat toch ook gewoon maar een dialect.

#16034

Leo Norekens

woensdag, 30 november, 2005 - 11:27

 

Mag ik even mezelf citeren?
http://lvb.net/item/1035#8110 : "Onze dialecten zijn oneindig veel rijker dan de vereenvoudigde standaardtaal. Ze hebben een woorden*schat*, een klankrijkdom en een grammaticale complexiteit die er in de standaardtaal helemaal uitgevlakt zijn. (Was het Godfried Bomans die zei "taalvereenvoudiging is taalverarming"?)

Ik ben ervan overtuigd dat een kind met een goede kennis van z'n dialect, een steviger basis heeft om z'n talenkennis op te bouwen, ook van vreemde talen.

Ik ben er dan ook voor gewonnen om kinderen binnen het gezin *consequent* (!) in het dialect op te voeden. In onze tijd van alomtegenwoordige tv, video, film, radio, en veralgemeend AN op school, leert een kleuter in géén tijd het AN aan als "tweede taal". Spelenderwijs. En de rijkdom van zijn eigen dialect draagt hij voor het leven mee.

Ik breng dit zelf in de praktijk met mijn kinderen. En ik corrigeer hen als ze AN en dialect al eens vermengen. (Bvb. zeg niet "Kijk, 't Vliegt daar een vogel", maar OFWEL "Kijk, daar vliegt een vogel", OFWEL "Kiek, 't vliegt doar een veughel")
Het is precies dat vermengen, dat tussentaaltje, dat zo'n ergernis wekt. Ook bij mij."

Ik sta daar nog altijd achter. Al moet ik Frans Debrabandere gelijk geven: doordat "wij" de dialecten de rug toegekeerd hebben, gaat niet alleen de kennis van het dialect achteruit, maar verloedert ook het AN.

#16035

Cogito

woensdag, 30 november, 2005 - 12:00

 

En het is daarmee nog niet gedaan. In Nederland evolueert of verloedert het algemeen gesproken taaltje zo ver weg van het AN, dat Poldernederlanders en Verkavelingsvlamingen elkaar echt (!) niet meer verstaan.
Zo heb ik een Nederlander meegemaakt die in Brussel op kantoor met Vlamingen weigerde Nederlands te spreken, hij hield het op Engels.
Laat ons opletten!
Verengelsing van ons Vlaams is niet zo erg.
Maar verwijdering tussen Vlaams en Hollands speelt het belgicisme in de kaart.

#16040

Willy

woensdag, 30 november, 2005 - 14:41

 

De Vlaamse taal is wonderzoet, voor wie haar geen geweld aandoet. Op elke redactie zou een opsteller moeten aangeduid worden die erover moet waken dat de taal zuiver is en blijft. Geen "Diefstal van lege bakken bier", maar van bierbakken. Niet een vrouw versieren om een date te bekomen, maar haar het hof maken om een afspraakje los te krijgen. Niet tot de perceptie komen, maar tot de kern van de zaak.En zo verder...

#16042

Mike Reys

woensdag, 30 november, 2005 - 15:59

 

@ivanhoe:

ik meen me te herinneren dat Fries linguistisch gezien een taal is en geen dialect.
Ook Limburgs (niet de Stevaert-taal, maar het echte) blijkt linguistisch gezien een aparte taal te zijn.

#16044

ivanhoe

woensdag, 30 november, 2005 - 22:31

 

@ Mike Reys:

En de criteria daarvoor zijn?

#16052

Maurice Vandebroek

donderdag, 1 december, 2005 - 20:24

 

Reys:
"Ook Limburgs [...] blijkt linguistisch gezien een aparte taal te zijn."
Ivanhoe:
"En de criteria daarvoor zijn?"

Die staan ongetwijfeld haarfijn opgesomd in de scriptie van Jean Frins:
http://www.vandale.nl/nieuw...

#16062

Dickitscht

vrijdag, 2 december, 2005 - 19:58

 

Reys:
Limburgs is Oostnederfrankisch, terwijl het gewone Nederlands Westnederfrankisch is. De grens tussen die twee wordt meestal ongeveer van Tienen over Diest naar Venlo getrokken. Aan de ene kant daarvan wordt 'ik' gezegd, en aan de andere 'ich' (en zo voort). De naam Limburgs is pas gebruikelijk geworden nadat koning Willem de toen nog verenigde provincie foutief Limburg doopte. Er bestaan nog oude landkaarten waarop de taal van het gebied 'Rijnlands' heet, en het klopt natuurlijk dat er ook Oostnederfrankisch gesproken wordt voorbij de Nederlandse grens in Duitsland. In Düsseldorf (vroeger Düsseldorp) zijn er nog heel wat cafés met daarop oude namen in het Platt die Limburgers gelijk een thuisgevoel geven.

#16081

Mike Reys

zondag, 4 december, 2005 - 12:20

 

@Vandebroek

Merci voor het nieuwsbericht op te zoeken. Ik herinnerde me dit nog wel omdat het overal in het nieuws was... maar had ff geen tijd om op te zoeken

#16707

Floris Nijs

zaterdag, 31 december, 2005 - 16:05

 

Ik ben volledig met u eens dat op radio en TV weldegelijk de standaardtaal moet gesproken worden. Indien men dit niet kan dan ofwel de standaardtaal ofwel het zuivere dialect. Ik ben voorstaander dat het plaatselijke dialect inde dorps- of stadskern wel wordt gesproken. deze historische taalrijkdom mag niet verloren gaan. Het dialect is terug in zwang. Fons Bonroy en ik hebben een lexicon van het Diesters dialect geschreven en dit verkoopt als zoete broodjes.
Floris Nijs

#54829

Stormbeest

maandag, 26 november, 2007 - 10:54

 

Ik ben in Kortrijk opgegroeid. Velen spreken daar nog echt West-Vlaams, maar ik ben in het "Schoon Vlaams" opgevoed. Echt Kortrijks spreken kan ik niet, zuiver AN wel maar dat is voor mij erg onnatuurlijk, en mijn kennissen zouden vreemd reageren moest ik gaan spreken zoals een nieuwslezer. Ik heb dus geen keuze, kan alleen maar zeggen: "Kijk, 't vliegt daar ne vohel.", zowel "Kiek, 't vliegt doar ne veuhel." als "Kijk, daar vliegt een vogel." zijn zeer geforceerd voor mij.

#54832

Aneth

maandag, 26 november, 2007 - 11:17

 

@stormbeest: ik ben ook in Kortrijk opgegroeid- op school verplichtten de nonnen ons ABN te spreken-dat was in 196O-68- dus al heel ver weg !!!!- maar voor ons was dat heel moeilijk- ik spreek nog altijd dat sappig westvlaams met mijn familie en beleef er veel plezier aan- als ik in Kortrijk bvb op het stadhuis kom begin ik eerst in het mooi nederlands en ga dan natuurlijkerwijze over naar westvlaams want de ambtenaren spreken dat ook- alleszins onder elkaar-- en maakt u ne keer kwaad in het ABN zeg ,dat gaat toch veel beter in het vlaams !!!! groetjes !!!! ik zou zeggen: kik der vliegt doar ne veugel !!!

#54833

Stormbeest

maandag, 26 november, 2007 - 11:34

 

Ik ben in 1983 geboren, en op school mocht je meestal geen West-Vlaams spreken, maar wel "Verkavelingsvlaams". Dat spraken de leerkrachten trouwens ook.

Ik snap niet waarom zoveel mensen allergisch zijn voor "Schoon Vlaams". Volgens mij heeft het gewoon te maken met de afkeer van alles wat nieuw is, het is immers een tamelijk recent fenomeen. Wedden dat over 1 tot 2 generaties vrijwel niemand hierover nog zal klagen?

Wat mij persoonlijk wél heel erg stoort, is dat het Vlaams of Belgisch Nederlands steeds als inferieur ten opzichte van het Nederlands-Nederlands beschouwd wordt. De Van Dale geeft woorden die enkele in Vlaanderen gebruikt worden wél een attribuut ([Belg.]), maar doet dit níet met woorden die enkel in Nederland, en dus niet in Vlaanderen gebruikt worden. Wanneer een Vlaming in de schrijftaal Belgisch Nederlandse woorden gebruikt, zoals "ambetant", "patat" in de betekenis van "aardappel", "zagen" in de betekenis van "zeuren", "zever", enz., wordt dat veelal als onfatsoenlijk ervaren. Maar het wordt wél algemeen geoorloofd gevonden dat Noord-Nederlandse woorden in geschreven Nederlands gebruikt worden. In de teksten die ik tijdens de lessen Nederlands kreeg, stikte het van dergelijke woorden, zoals "patat" in de betekenis van "frieten", "poep" in de zin van "ontlasting", "shag" (tabak), enz. Vanwaar dit verschil in waardigheid?

#54836

Aneth

maandag, 26 november, 2007 - 11:52

 

@stormbeest: ja mijn kinderen zijn van 1976 en 1981( ze hebben slechts enkele woorden vlaams geleerd- wij wonen in Frankrijk )- ik zie dat het daar in Belgie goed veranderd is het onderwijs van het Nederlands- ik had ook al op TV gehoord van sowieso of roots, enz... woorden die ik nooit geleerd heb in de Nederlandse les -er zijn nog zo'n woorden die voortdurend terugkomen in elk gesprek-Dat meerderwaardigheidsgevoel van het Nederlands-Nederlands komt waarschjnlijk van de linguisten die de woorden bepalen die in de van Dale mogen of niet - Ik zie nu maar dat we op een artikel van 2005 broderen... zeg.... Allee Kortrijk Salut !!!

#54838

Stormbeest

maandag, 26 november, 2007 - 12:11

 

"en is geïndoctrineerd door de variatielinguïsten, die vinden dat Belgisch Nederlands ook Nederlands is, die taalfouten nu varianten noemen."

Zie je wel, het Belgisch Nederlands wordt door velen minderwaardig gevonden, hier word ik echt kwaad van. Waarom zou men het Belgisch Nederlands en Nederlands-Nederlands niet als evenwaardige variëteiten van dezelfde taal kunnen beschouwen, in plaats van te menen: "Noord-Nederlands is juist, Vlaams is fout"? Natuurlijk heeft het Nederlands in Nederland meer sprekers, maar het Amerikaans Engels wordt ook door meer mensen gesproken dan het Brits Engels, en toch wordt dat laatste, voor zover ik weet, niet als inferieur beschouwd aan het Amerikaans Engels.

En o ja, het feit dat dit artikel al bijna 2 jaar oud is, betekent niet dat er niet meer op gereageerd mag worden, vind ik persoonlijk.

#54839

raf

maandag, 26 november, 2007 - 12:12

 

Dat voor de Frans-Canadezen en een minderheid Zwitsers de standaardtaal in Frankrijk ligt en voor de Oostenrijkers en de meerderheid van de Zwitsers in Duitsland, vindt iedereen normaal. Voor ons is het Nederlands uit Nederland de standaard, tot spijt van sommigen. Er bestaat geen Vlaams, enkel Vlaamse dialecten en een tussentaal. Met die laatste komen wij er niet.
Willen wij zowel naar de Franstaligen als naar de Nederlanders respect afdwingen, dan dienen wij AN te kennen en te spreken, zonder daarom onze dialecten de nek om te draaien.

#54840

Stormbeest

maandag, 26 november, 2007 - 12:34

 

"Er bestaat geen Vlaams, enkel Vlaamse dialecten en een tussentaal."

Toch wel, er is nu toch min of meer een Vlaamse standaardtaal ontstaan, die zich duidelijk onderscheidt van het Nederlands van onze noorderburen. Helemaal uniform is die niet, maar dat is het Noord-Nederlands zeker ook niet.

"Langs de andere kant krijg ik wèl het slingerschijt van het gebruik van engelse woorden die een perfecte Nederlandse vertaling hebben."

Ja, daar krijg ik het ook van, waarom móet men spreken van "kids" en "shoppen", terwijl er toch de volledig normale Nederlandse woorden "kinderen" en "winkelen" bestaan? Maar ja, wat doe je eraan, iedereen is tegenwoordig Anglomaan, want gehersenspoeld door het onophoudelijke bombardement van Engelse popmuziek, films, enz. Men zou op zijn minst kunnen weigeren onnodige Engelse woorden in de Van Dale op te nemen.

#54846

LVB

maandag, 26 november, 2007 - 13:36

 

Nog erger dan het gebruik van Engelse woorden in het Nederlands, is het gebruik van Nederlandse woorden in een Engelse betekenis.

Twee voorbeelden:

1) "pathetisch" betekent in het Nederlands "met veel pathos, bombastisch". Hij hield een pathetische toespraak. Tegenwoordig wordt dit woord meer en meer in de betekenis van "zielig" gebruikt, zoals in het Engels. Uiteraard onder invloed van tv-feuilletons waarin de hoofdrolspelers om de haverklap "that's pathetic!" uitroepen;

2) Gisteren las ik hier nog in een commentaar op deze weblog: "groei toch op, man!". Ook deze uitroep kan je als "grow up, man!" om de haverklap in tv-series horen. Maar de Nederlandse vertaling daarvan is wel "word toch eens volwassen, man".

Dit uiteraard geheel terzijde.

#55494

Stormbeest

maandag, 3 december, 2007 - 12:44

 

Mijn moeder zegt dat haar ouders bewust afstand hebben genomen van het West-Vlaams, en haar in het "algemeen Nederlands" (wat in de praktijk dus helemaal geen Standaartaal is) opgevoed hebben, omdat ze West-Vlaams als inferieur beschouwden. Wat ik me afvraag is: als ze toch besloten haar geen West-Vlaams te leren, waarom leerden ze haar dan niet zuiver AN, zoals van een nieuwslezer? Waarom mochten sommige Vlaamse en West-Vlaamse kenmerken, zoals onderscheid in lidwoord ("ne" voor mannelijke woorden, "een" voor vrouwelijke en onzijdige), het niet uitspreken van de h, de verandering van g in h, het niet uitspreken van de doffe e in –en, zoals in werkwoorden en meervouden,... wél blijven bestaan, en andere, zoals de verandering van tweeklanken in eenklanken, tal van West-Vlaamse woorden,... niet??