Onze samenleving is te soft

Nogal aanmatigend van Van de Voorde om voor anderen te bepalen wat echte en wat geveinsde emoties zijn. Nu ja, dat is natuurlijk een kenmerkende eigenschap van gelovigen, om de emotionele waarheid in pacht te hebben. En bovendien natuurlijk hypocriet om als vertegenwoordiger van een katholieke kerk die zowat gebouwd is op het ritualiseren en publiekelijk beleven van emoties rond geboortes, huwelijken, ziektes en sterfgevallen de entertainment industrie van hetzelfde te beschuldigen.

Wat hem waarschijnlijk werkelijk dwars zit (of zou moeten dwars zitten) is dat zijn zuil niet langer het monopolie heeft op de lucratieve business van het troost- en zinbrengen. Dat het geloof die wedstrijd aan het verliezen is van de reality televisie is wat mij betreft een uitstekende evolutie : die laatste pretendeert tenminste niet haar ethiek en moraliteit te moeten voorschrijven.

@ Bart Vh

1) Met de algemene opinie die vervat zit in de titel van dit citaat ga ik akkoord. Maar, die titel komt waarschijnlijk van LVB.  Sommige van de verklaringen van Van de Voorde, daarentegen, vereisen verdere verduidelijking (van zijnentwege) om met meer zekerheid te kunnen zeggen wat hij precies bedoelt.  

2) Het is "aanmatigend" van u om de vage woorden van Van de Voorde te verdraaien en misrepresenteren.  Hij zegt nergens dat hij "VOOR" anderen kan " bepalen wat echte en wat geveinsde emoties zijn".  En hij zegt ook niet dat hij dat onderscheid altijd kan maken BIJ anderen.   Het is ook kleinzielig van u om dit onmiddelijk vanuit een partij-politieke  (in Belgische terminologie) 'zuilen-optiek' te bekijken of te plaatsen.   Sentimentalisme is immers een reeel probleem in onze post-moderne maatschappij, en in principe zouden verstandige mensen van bijna-alle 'zuilen' in Belgique daaromtrent zinnige dingen kunnen zeggen.   Kortom, u geeft geen opinie over de gepresenteerde opinie van Van de Voorde, Wat u wel doet, dat is nogeens afgeven op een 'zuil' die u niet lust. Kortom, u vermijdt het onderwerp onder discussie of, m.a.w.,  u speelt op de man en niet op de bal (van de gepresenteerde opinie).

3) Wat lijkt Van de Voorde dan wel te zeggen? Hij maakt (impliciet) een onderscheid tussen gevoelens en sentimentalisme, en zegt dan expliciet dat onze maatschappji veel te sentimentalistisch is geworden.  Velen zullen dat beamen.  Gevoelens en emoties zijn typisch menselijk en dus 'normaal', en zelfs een indicatie van mentale gezondheid (want zij reveleren/suggereren 'betrokkenheid'). maar sentimentalisme heeft twee negatieve connotaties. Ten eerste, sentimentalisme betekent OVERDREVEN emotie, i.e. het suggereert een disproportie tussen de feitelijke gevoelensen-met-geassocieerd-gedrag van het subject en de achterliggende 'reden' voor dit fenomeen.   Ten tweede, sentimentalisme  suggereert een gebrek/tekort aan redelijkheid of redenering, i.e. verstand.  Het is normaal dat mensen gevoelens - zelfs zeer diepe gevoelens - kunnen aanhouden, maar het is niet normaal - en zeker onwenselijk - dat ze hun verstand daarbij zouden verliezen (en niet of onvoldoende gebruiken).   

4)  De manifeste algemene aanwezigheid van sentimentalisme in onze postmoderne maatschappij is in mijn opinie een indicatie dat 'exhibitionisme' cultureel heel-acceptabel is geworden.  Van de Voorde spreekt van een "uitstalling van je gevoelens".   Moraalfilosofisch bekeken, vanuit de traditionele westerse of judeo-christelijke traditie,  zie ik daarin verschillende MOGELIJKE aspecten van ondeugden of (anders geformuleerd) aanslagen tegen de deugden van zelf-discipline, van verantwoordelijkheid, van moed, en van 'geloof'.   UIteraard zal verdere precisering (van die ondeugden) afhangen van geval tot geval. 

5) Ik geef toe dat ik "reality televisie" niet van dichtbij volg, precies omwille van dat sentimentalisme dat weerzinwekkend is bij normale nadenkende mensen.   Maar, ik ben er vrij zeker van dat reality televisie een veel grotere monopolie-claim kan maken op..."de lucratieve business van het troost- en zinbrengen" dan de RKK dat zou kunnen in contemporeel Belgique.   Verder, empirische observatie (rond de wereld) suggereert dat "het ritualiseren en publiekelijk beleven van emoties" beantwoordt aan een diep-ingebakken menselijke behoefte.   Ik zou zeggen dat de rituelen van reality televisie dat enkel verder bevestigen.   Mijn persoonlijke behoefte aan "rituelen" is erg beperkt, zeker minder dan bij de gemiddelde Belg of Amerikaan.  Maar, mijn voorkeur neigt wel naar rituelen die een zekere 'waardigeid' behouden/promoten, en die ruimte maken/laten voor het menselijk verstand, i.e. die aanzetten tot contemplatie of nadenken op manifest-belangrijke tijdstippen of naar aanleiding van belangrijke gebeurtenissen.   In tegenstelling met u zie ik dus niets "uitstekend" aan die evolutie naar reality televisie.  In feite, die evolutie bevestigt de stelling van Van de Voorde van een drift naar sentimentalisme.  En de notie dat reality televisie geen "eigen ethiek/moraliteit" zou voorschrijven is...erg naief. 

6) Sentimentalisme komt natuurlijk niet 'goedkoop' en heeft zware negatieve konsekwenties, zowel in 'de politiek' (voor een maatschappij) als op persoonlijk vlak.   Het is nooit verstandig van zijn verstand uit te schakelen onder de druk van 'sentimenten'.   

Ik bemerk eveneens een erg vrije vertaling van het uittreksel naar de titel. Het uittreksel heeft het over sentimentalisme als een vorm van (collectief) exhibitionisme, terwijl overdreven zachtheid geen exhibitionisme in zich draagt en individuele beslissingen kan dragen. "Soft" zijn, gaat over morele waarden, intenties en gedrag. Sentimentalisme gaat enkel over gedrag en uiterlijkheid.

De Roomse achtergrond van de geciteerde vind ik dan weer niet zo relevant. Het kan best zijn dat het betoog voortkomt uit de frustratie dat de rituelen rond de grote gebeurtenissen des levens niet langer het voorrecht zijn van de Kerk, maar uit de tekst zelf blijkt niet dat het niet louter een persoonlijke afkeer is van de zeden in de gemediatiseerde samenleving.

Als ik MH nu zo lees, wel als we het over dit onderwerp zouden hebben in een restaurant zal hij me waarschijnlijk niet driftig gaan bekogelen met meatballs en mashed potatoes, want hier kan ik hem volledig bijtreden.

Van geveinsde emoties gesproken ... laatst zag ik op hln.be een fragmentje uit een VTM programma (denk ik) waarin een zekere Dieter Troubleyn (een kwiet waar ik nog nooit van gehoord had en dat vond ik maar goed ook nadat ik eens naar hem googelde) "geïnterviewd" werd door Goedele Liekens (je bent dom en je wil wat), en die Dieter was aan het memmen over de tijd dat hij met Yasmine was, hij deed alsof hij alle seconden in bleiten kon uitbarsten maar liet toch de kans niet onbenut om dat arme dode wicht eens goed door het slijk te halen.  De clou was dan: nog meer slijk over Yasmine leest u in mijn boek!  Die nitwit had nog een boek geschreven, stel je voor!  Dat is dus valse sentimentaliteit met een serieuze scheut sensatie erbij gekletst voor de commercie.   Dan roep je toch tegen zo'n Dieter en Goedele: eet jullie eigen str$*%£  op!

Blijkbaar ben ik de enige die in de veroordeling van het moderne emotionele beleven versus het ophemelen van het katholieke emotionele gebeuren in de oorspronkelijke tekst hypocriete graten zie. Het weze zo.

De discussie is ondertussen verschoven naar de vraag of onze maatschappij te sentimenteel is. Uiteraard : het is een onuitroeibaar onkruid. Waar ik echter afwijk van de consensus hier (en ook het citaat en titel)  is of onze maatschappij sentimenteler is geworden. Dat lijkt me sterk. Door de technologische vooruitgang is de beleving ervan geglobaliseerd (zoals alles) maar het onderliggende mechanisme is onveranderd. Vroeger spraken we schande over de buur die het aanlegt met Miep van Jan en nu pinken we een traantje weg bij Kate en William.

Reality televisie en tutti quanti is entertainment. De opkomst daarvan als serieus 'teken des tijds' zien is al even onverstandig als de reality soaps zelf serieus nemen. En als ik heel eerlijk mag zijn, ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat diegenen die zich hier achter Van de Voorde scharen, juist in dat bedje ziek zijn. Of misschien (ik geef toe, je reinste speculatie) hebben ze zelf wel last van een onvervuld en niet-herkende behoefte aan echte, ongeveinsde, diepere emotie in de publieke sfeer. Er staat binnenkort vast wel ergens een uitvoering van 1 van de oratoria van Bach gepland.