Dehaene leest Franstaligen de les

Men kan geen federale staat bouwen zonder duidelijke grenzen. De staatshervorming is in 1970 slechts van start kunnen gaan omdat men de taalgrens heeft kunnen vastleggen. Zonder die taalgrens zou de culturele autonomie van de gemeenschappen en de creatie van gewesten onmogelijk zijn geweest. (...) De (taal)grens is een voorbeeld van de manier waarop de Franstaligen de Vlamingen een lesje hebben willen leren, terwijl ze zelf het probleem gecreëerd hebben. Maar dat zijn ze natuurlijk vergeten. [Wat bedoelt u?] Als Wallonië in 1932 de tweetaligheid had aanvaard, zou België niet verworden zijn tot wat het vandaag is. Wie heeft er voor de eentaligheid gekozen? Niet de Vlamingen, hé! De Walen! En wie heeft er bij het vastleggen van de taalgrens geweigerd om aan een aantal gemeenten, zoals Terhulpen, faciliteiten toe te kennen? De Franstaligen! Men kan niet unilateraal weigeren om zaken op zijn grondgebied te realiseren om vervolgens te eisen dat zij gerealiseerd worden op het grondgebied van de andere gemeenschap. (...)

In mijn jeugd werd Vlaanderen bedolven onder de Franstalige kranten. La Libre en Le Soir waren kranten die door de Vlaamse bourgeoisie werden gelezen. Maar in Brussel en Wallonië heb ik toen nooit iemand gezien die een Vlaamse krant opendeed. Hadden zij toen ook die traditie van tweetaligheid gehad, dan zou het beeld van het land erdoor veranderd zijn. Ik stel vast dat een nieuwe generatie politici in Vlaanderen geen Frans meer spreekt. Binnenkort zullen de regeringsonderhandelingen in het Engels verlopen! En daar opnieuw komen de inspanningen van de Franstaligen, die zoals u meer en meer Nederlands spreken, in feite veertig jaar te laat.

[U lijkt kwaad op de Franstaligen?] Maar neen! Ik reageer alleen wanneer zij mij de les willen spellen over de problemen die zij zelf gecreëerd hebben. (...)

België bereikte een compromis in 1970, waarbij de Vlamingen hun meerderheid hebben opgegeven en het principe van de dubbele meerderheid en de paritaire regering hebben aanvaard. Dat compromis kan alleen maar werken zolang beide kanten van de taalgrens instemmen om nog akkoorden af te sluiten. De dag dat men van die positie gaat profiteren om een dialoog te weigeren... You have a big problem. (...)

Het tot stand brengen van het Brussels gewest was een goede zaak voor Brussel. Maar het zal kiezen worden: ofwel wordt het een volwaardig gewest en sterft het een stille dood, ofwel wordt het een Hoofdstedelijk gewest waarin men moet investeren. Maar dan moet de investeerders een recht van controle toegekend worden. (...)

In Canada is de sociale zekerheid een provinciale bevoegdheid. Dat heeft het land niet doen uiteenspatten.

Jean-Luc Dehaene, geïnterviewd door Véronique Lamquin in Le Soir, 3 augustus 2007