De technofobie van koningin Beatrix

Ingezonden door LVB op 2009-12-27 19:35



De krankzinnigste kerstboodschap was dit jaar afkomstig van de koningin der Nederlanden, tevens burggravin van Antwerpen, barones van Herstal en Waasten, vrouwe van Bütgenbach en Daasburg: Hare Majesteit Beatrix van Oranje-Nassau. In een nooit geziene aanval op de moderne communicatiemedia, liet de vorstin zich kennen als een technofobe neoluddiet. Lees en huiver:

Mensen communiceren via snelle korte boodschapjes. Onze samenleving wordt steeds individualistischer. Persoonlijke vrijheid is los komen te staan van verbondenheid met de gemeenschap. Maar zonder enig 'wij-gevoel' wordt ons bestaan leeg. Met virtuele ontmoetingen is die leegte niet te vullen; integendeel, afstanden worden juist vergroot. Het ideaal van het bevrijde individu heeft zijn eindpunt bereikt. We moeten trachten een weg terug te vinden naar wat samenbindt. (...)

De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen maar ze blijven op 'veilige' afstand, schuilgaand achter hun schermen. Wij kunnen nu spreken zonder te voorschijn te komen, zonder zelf gezien te worden, anoniem. Domweg, grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand meer afgerekend. Niet het vreemd zijn maakt de ander agressief maar agressiviteit maakt de ander tot vreemde.


Kom even uit die ivoren toren, Trix. Vroeger zaten dorpelingen een hele zondagmiddag voor zich uit te staren op een stoel voor de voordeur, met een kwak brilliantine in het haar en een prop kauwtabak in de mond, te kijken naar wie er zoal in de dorpsstraat voorbij kwam tsjokken. Zodra het donker werd gingen ze zich in het rokerige dorpscafé bezatten, in het gezelschap van een twintigtal andere dorpelingen met wie ze roddels en gore moppen uitwisselden. Met wat geluk kwamen ze de avond zonder vechtpartij, glasscherven of delirium tremens door. Daarna doken ze de bedstee in, echter niet zonder eerst vrouw en kinderen in een dronken bui te hebben afgeranseld. Een karikatuur? Jazeker, net als de eenzijdige voorstelling die Hare Majesteit maakt van de moderne communicatiemiddelen.

De oubollige ideeën en de denigrerende woorden van Beatrix vormen een belediging voor alle sms'ende, chattende, twitterende en facebookende mensen, die de sociale mogelijkheden van het internet constructiever en creatiever gebruiken dat Hare Majesteit ooit gedaan heeft met het enige haar bekende elektronische communicatiemedium, de telefoon. Overal ter wereld brengt de digitale wereld mensen in contact met andere mensen. Contacten komen tot stand op basis van toegevoegde waarde, gemeenschappelijke interesses of gedeelde behoeften - in plaats van louter op basis van geografische nabijheid, zoals dat vroeger het geval was.

Naast de kritiek op het bondige en virtuele karakter van de nieuwe communicatie, had de vorstin ook kritiek op het vaak agressieve, emotionele en respectloze karakter van sommige berichten op het internet. Shockblog Geenstijl.nl en zijn reaguurders voelden zich alvast aangesproken, en columnist Marck Burema schetst het sombere toekomstbeeld dat ons te wachten staat als Beatrix haar zin krijgt:
De Burger moet zijn Bek Houden en in de smederijen van de linkse elite branden de ovens al. Dat Hek om Internet, van hooggelegeerd Noord-Koreaans edelstaal, gaat er komen, als het aan Links en Oranje ligt.

Laten we het maar eens duidelijk stellen: een gezagsdrager of een politicus die zich denigrerend uitlaat over de onuitstaanbare rauwe klank van de vox populi, begeeft zich op zeer glad ijs. Op hem rust namelijk de verdenking dat hij het gewone plebs wil muilkorven, terwijl hij de fijnbesnaarde intellectueel wel nog zijn oor wil lenen. Ieder vogeltje zingt immers zoals het gebekt is. Kritiek op het ruwe taaltje in discussieforums is bijgevolg in wezen antidemocratisch. In het bijzonder als die kritiek van politici komt die zich geviseerd voelen door de volksspot op allerlei politieke internetfora. Jawel, Pol Van den Driessche, dat was voor u bedoeld.

UPDATE: Aanbevolen studiemateriaal voor de majesteit: in deze TED Talk legt etnografe Stefana Broadbent uit hoe communicatietechnologie zorgt voor diepere relaties.

Reacties

#91479

oxbow

zondag, 27 december, 2009 - 22:12

 

Ze zei ook dat mensen "onafhankelijker" worden door het internet; en onafhankelijke mensen, die gaan vragen stellen, die gaan buiten de lijntjes van de staatsdoctrine denken, worden kritischer en vormen stilaan een bedreiging voor de achterhaalde machtsbastions.

#91482

Neverbeendead Religion

zondag, 27 december, 2009 - 22:54

 

Ik had google wave al vermeld maar nu wat specifieker. Wie de lange video eens volledig bekijkt komt ook de betere spellchecker tegen maar ook de daaruit voortkomende indrukwekkende in real-time translator vanaf ongeveer 1:13:00.
Communicatie over de taalgrenzen is veel makkelijker zonder toren van babel met de nieuwe technologie dan via de eigen kennis van communicatie over de taalgrenzen heen.
Dat is weer een factor die de vooruitgang meer snelheid meegeeft.
https://www.youtube.com/watc...

Trouwens, als men die lange video als een les van een professor in een universiteit bekijkt zie ik daar het nut van in om de lessen van thuis uit te volgen via het internet waar ik altijd op de eerste rij zit. De vrijgekomen ruimte is dan voor de knelpunten in de maatschappij terwijl er weer wat minder files zijn op de autowegen en men wat langer kan slapen, ook de mensen die nog voor lichamelijke arbeid op hun werk moeten zijn omdat al wie een kantoorbaan heeft, tot op het hoogste niveau in de privé en in de politiek, zich niet meer mee op de baan bevindt en dat zijn allemaal factoren die de mensen veel minder agressief maken.

Wat het schelden op het internet betreft: als je naam op het internet enkel als de geviseerde van scheldpartijen voorkomt heb je uiteraard je bedenkingen bij dat medium.
Maar het vergt niet veel relativeringsvermogen om te weten dat de grote meerderheid totaal anders is wanneer er een face to face ontmoeting uit de lucht kwam vallen en een virtuele mep in het gezicht is nog niet van het type dat dat de enige soort is, een heel andere wereld naar men zegt.

#91500

David Geens

maandag, 28 december, 2009 - 11:24

 

@Luc: volledig mee akkoord dat de overheid moet stoppen om de burgers mond te snoeren. We hebben al aan hetzelfde zeel getrokken (cfr de klacht bij het Grondwettelijk Hof) dienaangaande.

Toch kan ik enigszins begrip opbrengen voor de oproep om beschaafder om te gaan in de online communicatie. Het is een feit dat velen zich door de anonimiteit geroepen voelen dingen te schrijven, op een toon die ze nooit in het "buitenleven" zouden durven bezigen.

Op deze site valt dat allemaal goed mee. Ik heb op mijn site soms ook last van nietszeggende posts zoals "ach ouwe lul, ga elders zeiken"... Zoiets draagt niet bij aan het debat.

Zo zijn er op de reactiefora op diverse nieuwssites ook heel wat bijdragen die niks bijdragen (sic).

Ik ben er dus tegen dat de overheid regels zou invoeren om dit te beperken, maar ik zou zelf een oproep lanceren om eigenlijk te zeggen dat een beetje fatsoen ook online kan bijdragen tot meer begrip.

#91503

Koen

maandag, 28 december, 2009 - 12:33

 

Ook al ben ik het grondig oneens met de stelling van "Trixie" ik heb toch enig voorbehoud bij de reactie van Luc en David. Een tijd geleden las ik een interview met Jan Blommaert, auteur van "De crisis van de democratie". Het boek zelf moet ik nog lezen maar waar het op neerkomt is dat doordat iedereen nu zomaar altijd en overal, te pas en te onpas en niet zelden gehinderd door kennis van zaken meent zijn/haar mening te moeten geven dat we eigenlijk het systeem zelf uithollen. De mening van diegenen die er wel verstand van hebben gaat immers verloren in het geschreeuw van de anderen. De mening van Jan Lul krijgt dezelfde waarde als die van een prof... een gevaarlijke evolutie als je het mij vraagt.
Vroeger was de site van De Standaard bvb nog te pruimen. De laatste maanden echter loopt het daar echt de spuigaten uit en begint het niveau meer op dat van "Het Laagste Nieuws" (mijn cursief) te lijken. Dit punt van bezorgdheid deel ik met David. De oplossing voor dit probleem is inderdaad niet regelgeving door de overheid maar denken dat zelfcensuur of goed fatsoen gaat helpen is volgens mij ook niet aan de orde.

#91507

Herteleer

maandag, 28 december, 2009 - 13:25

 

@ Koen
Waarom zou de mening van een prof a priori valabeler zijn dan die" van 'Jan Lul'?
Vind je dat meningen van zogezegde experts voorrang van uiting moeten krijgen?
Acht je de verzameling mensen, bestaande uit Jan Luls, halve en hele experten niet bekwaam om voor zichzelf uit te maken welke mening ze 'moeten' geloven?
Waarom zou een onzinmening naast een degelijke mening gevaarlijk zijn? Een expertmening kan toch alleen maar meer glans krijgen in oppositie met de onzin?

#91512

Koen

maandag, 28 december, 2009 - 14:38

 

@Herteleer
De ervaring wijst uit dat dit systeem niet werkt. Het mag allemaal niet te ingewikkeld meer zijn deze dagen en de meest grofbekkende of hardst roepende wint blijkbaar het pleit. Creationisme zou ook onmiddellijk als onzinmening moeten afgedaan worden naast het overduidelijke wetenschappelijke bewijs, maar werkt het? Ik denk in elk geval van niet.
Dikwijls verwijzen mensen in deze context naar experimenten zoals Wikipedia als zijnde geschreven door "de gewone man" wiens kennis dus even goed zou zijn als die van de zgn "experten" in wetenschappelijke publicaties of encyclopedieën. Onderzoek heeft ondertussen aangetoond dat de meeste wikipedia lemma's echter geschreven worden door die zgn experten, het idee van de groep die meer weet klopt dus niet.

#91517

raf

maandag, 28 december, 2009 - 16:05

 

'het idee van de groep die meer weet klopt dus niet'

Juist Koen, het gemiddelde van 2+2=3 en 2+2=5 mag dan wel 4 zijn, maar wat een gedoe!

#91524

Martin Verstraete

maandag, 28 december, 2009 - 17:07

 

Voor mij is het www een zegen, zit nu vijf jaar online en ben beter geinformeerd als vroeger, toen ik (zoals iedereen) naar de tv journaals keek en men dagelijkse krant.
Vijf jaar (eerder zes denk ik) mijn tv buitengezet en geen krant meer gekocht.
Poco berichtgeving hoef ik niet en als ik kijk wat de BRT op deredactie.be plaatst (en wat net niet!) heb ik het me nog geen seconde betreurt, integendeel.
Ik kan enkel maar adviseren aan ieder om meer online berichtgeving te bekijken dan de reguliere (gemanipuleerde-gecensureerde) pers.

#91525

Martin Verstraete

maandag, 28 december, 2009 - 17:09

 

Euh, het zetduiveltje??
Het is ZEVEN jaar online ipv vijf, belangrijke nuancering.

#91526

Cogito

maandag, 28 december, 2009 - 17:24

 

Toch zullen wij zelf misschien ook zo reageren op een doorgedreven robotisatie na het jaar 2030. Als zeventigers zal het ons zwaar vallen te zien dat menselijke contacten vervangen worden door interacties met huis- en verzorgingsrobots. En dan die breingestuurde computers! De jeugd werkt dankzij brain controlled interfaces tot tienmaal efficienter met computers dan wij met onze verouderde toetsenborden en muizen. Onze hersenen zijn echter niet flexibel genoeg meer om de juiste hersengolven nog te leren genereren. We verliezen het contact met onze doedenkende jeugd en beginnen ons zowaar in Trix te herkennen.

Onmogelijk? We zullen zien.

#91529

ivanhoe

maandag, 28 december, 2009 - 19:23

 

"Contacten komen tot stand op basis van toegevoegde waarde, gemeenschappelijke interesses of gedeelde behoeften - in plaats van louter op basis van geografische nabijheid, zoals dat vroeger het geval was."

Hoewel het natuurlijk nu leuker is, denk ik soms dat mensen zo intolerant tov elkaar geworden zijn om die reden. Mensen leren vandaag veel minder om overeen tekomen met hun 'buren' omdat iedereen toch wegzapbaar is.
Vroeger leerde je omgaan met iets minder leuke types, omdat er nu eenmaal geen alternatief was, je moest wel water bij de wijn doen. Nu blijven we vooral overtuigd van het eigen gelijk, en vind je niet zo iemand die het met je eens is, dan zoek je iemand die je mening wel deelt. Er is toch geen noodzaak om een ander (zijn mening) te tolereren.
Te veel echtscheidingen.

#91531

Elhaz

maandag, 28 december, 2009 - 19:50

 

Niemand is verplicht om blogs of fora te lezen waar de ruwe omgangsvormen hem tegen de borst stuiten. Blogs en fora zijn zoals cafés: voor elk wat wils.

#91535

ivan janssens

maandag, 28 december, 2009 - 21:53

 

Op café durven de omgangsvormen wel eens veel ruwer te zijn dan op internet. Mensen die daar niet tegen kunnen blijven er weg. Ik stel voor dat ze dat ook op het internet doen.

#91537

BC

maandag, 28 december, 2009 - 22:17

 

Soms is het moeilijk om herrieschoppers uit je café te weren (en het café gewoon voor altijd sluiten is natuurlijk een effectieve maar weinig interessante oplossing): On-line kanker | Michel Vuijlsteke's weblog - http://blog.zog.org/2007/06...

#91538

marcfrans

maandag, 28 december, 2009 - 22:26

 

Of Beatrix aan "technofobie' zou leiden dat weet ik niet. Ik denk dat ze meer schrik heeft van 'controle' te verliezen over haar vermeende onderdanen. Het is gemakkelijker van het "respect" van die onderdanen te verliezen in een zee van geindividualiseerde media dan via de intermediatie van een elitaire (soms door de staat gesubsidiseerde) 'mainstream' media.

#91584

EricJans

dinsdag, 29 december, 2009 - 14:41

 

En dan nog zo'n vraag waarmee ik zit, Trix: waarom moeten zij die in een parlement met naam en toenaam 'open' spreken 'onschendbaar zijn', terwijl wie gewoon burger is door steeds meer spreekvrijheidsbeperkende wetten elk jaar weer 'schendbaarder' worden?

Is 'vrijuit spreken' (en daarbij bvb. domme dingen zeggen) slechts een voorrecht van 'mensen van een bepaald niveau'?

En... volgens welke criteria wordt dat niveau bepaald?
Neenee, Trix... als de moderne communicatie er niet was, dan was vandaag - in deze eigenste kerstdagen van 2009! - al 5000 man gesneuveld daar in Theheran.
Jij blijft met je adellijke handjes van dat internet af, Trix. Het is een zaak waarvoor we vechten als 't moet. Een zalige en vredevollere kerst en nieuwjaar dan ooit te voren, zo 'zend' ik je toe.
En deze gedachte nog: waarom dacht u dat het regime van Teheran de internetknoppen uit alle macht uitschakelt waar het maar kan.
Neen, Majesteit... de wansmaak neem ik er graag bij.

Natuurlijk... u bent jaloers op ons vrije spreekrecht? Ziet u: dat zijn nou de nadelen van een monarchie.
U verdient beter, Majesteit.

#91590

BC

dinsdag, 29 december, 2009 - 15:15

 

"Ik zou zelf een oproep lanceren om eigenlijk te zeggen dat een beetje fatsoen ook online kan bijdragen tot meer begrip."

@ David Geens: typisch aan mensen zonder fatsoen is dat ze weinig ontvankelijk zijn voor een oproep tot meer fatsoen.